Z3
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z3 – pierwszy działający, w pełni automatyczny komputer o zmiennym programie, zbudowany przez niemieckiego inżyniera Konrada Zusego w 1941 roku na bazie jego wcześniejszej, mechanicznej konstrukcji Z1. Maszyna była wykorzystywana w czasie wojny do obliczeń niezbędnych przy projektowaniu skrzydeł. Z1 był maszyną mechaniczną, a Z3 przekaźnikową, lecz posiadały identyczną organizację. Wykonywały tylko dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie i pierwiastkowanie na binarnych liczbach zmiennoprzecinkowych przechowywanych w 64 słowach pamięci. Program zapisany był na ośmiokanałowej taśmie perforowanej i wykonywany w miarę wczytywania. Dla realizacji pętli należało końce taśmy skleić w pętlę. Dane były wprowadzane przez klawiaturę, a wynik odczytywany z wyświetlacza.
Jedyny istniejący egzemplarz komputera został zniszczony przez Aliantów pod koniec wojny. W 1961 zbudowano jego replikę, którą można zobaczyć w Muzeum Techniki (Deutsches Museum) w Monachium[1].
O maszynie mówimy, że jest kompletna w sensie Turinga, kiedy można za jej pomocą zrealizować każdy algorytm. Powszechnie uważano, że Z3 nie spełniał tych wymogów, ponieważ nie posiadał instrukcji warunkowych, pierwszeństwo przyznając amerykańskiemu komputerowi ENIAC z 1944 roku. W 1998 roku Raúl Rojas udowodnił, że na komputerze Z3 można zaimplementować maszynę Turinga, arytmetycznie symulując instrukcje warunkowe[2] i adresowanie pośrednie, co oznaczało, że komputer ten jest teoretycznie kompletny w sensie Turinga[3].
Z3 był maszyną wyprzedzającą swoją epokę[potrzebny przypis]. Współczesnym komputerom, mimo iż oparte są one na układach elektronicznych, pod względem działania bliżej jest właśnie do tego niemieckiego projektu, niż do amerykańskiego ENIAC-a[potrzebny przypis]. Powody, dla których nie był on szeroko znany, miały podłoże polityczne oraz społeczne – po wojnie głównym ośrodkiem rozwoju informatyki były Stany Zjednoczone i to właśnie tam, niezależnie, wynaleziono i spopularyzowano szereg rozwiązań wcześniej użytych w komputerach Z1 oraz Z3.
Współczesna rekonstrukcja pod kierownictwem Raúla Rojas i Horsta Zuse została rozpoczęta w 1997 i ukończona w 2003. Znajduje się w Muzeum Konrada Zuse w Hünfeld, Niemcy[4][5]. Pamięć danych została zmniejszona o połowę (do 32 słów). Waga to ok. 30 kg[6].
W 2008 Horst Zuse rozpoczął własną rekonstrukcję Z3[7]. Została ona zaprezentowana w 2010 w Muzeum Konrada Zuse[8][9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
