Wu Cheng’en

Wu Cheng’en (chiń. upr. 吴承恩; chiń. trad. 吳承恩; pinyin Wú Chéng’ēn; Wade-Giles Wu Ch’eng-en; znany też jako Ruzhong, 汝忠; ur. ok. 1500 w Lianshui w prowincji Jiangsu, zm. 1582) – chiński powieściopisarz i poeta z czasów dynastii Ming.

Ojciec, Wu Rui, był wykształconym rzemieślnikiem, który musiał zrezygnować ze studiów, by zapewnić byt rodzinie; zaraził jednak syna pasją do literatury i zapewnił mu dobre wykształcenie podstawowe. Wu Cheng’en kilkukrotnie podchodził do egzaminów urzędniczych, ale bez powodzenia; dopiero jako dojrzały mężczyzna dostał się na cesarski Uniwersytet w Nankinie, a następnie pełnił funkcje urzędnicze. Prawdopodobnie rozczarowany stylem uprawianej polityki, zrezygnował z kariery urzędniczej i resztę życia spędził jako ubogi uczony-literat, ceniony za swój talent i kunszt pisarski.^{[potrzebny przypis]}

Jest uznawany za autora Wędrówki na Zachód (Xiyouji), jednej z czterech klasycznych powieści chińskich. Literatura w języku potocznym była uważana za mało wartościową i niegodną prawdziwego uczonego, była jednak niezmiernie popularna wśród ówczesnej chińskiej "klasy średniej": stosunkowo zamożnych i wykształconych mieszkańców miast. Opublikował też liczne wiersze i drobne utwory, wydane przez spadkobierców w kilku tomach.

Xiyouji to fantastyczna opowieść o mnichu Xuanzangu, który wyrusza z Chin do Indii, by przywieźć święte pisma buddyjskie. W drodze towarzyszą i ochraniają go cztery magiczne postacie, dla których jest to sposób na odkupienie grzechów: Zhu Bajie, Świnia (dawny generał armii niebios), inny generał niebiański w postaci przerażającego mnicha – Sha Wujing, Koń – książę smoków, i przede wszystkim, Małpi Król – Sun Wukong. Ten ostatni, posiadający niebywałe siły magiczne (i za ich nadużywanie skazany na uwięzienie przez Nefrytowego Cesarza) jest najważniejszym towarzyszem Xuanzanga i wielokrotnie ratuje go z opresji; jako postać niezwykle barwna jest bohaterem wielu opowieści, oper i filmów, opartych na Wędrówce na Zachód.

Xiyouji jest oparta na prawdziwej wędrówce, jaką Xuanzang odbył po sutry buddyjskie za czasów dynastii Tang. Powieść jednak ma charakter fantastyczny, bohaterowie zmagają się z demonami i innymi bytami nadprzyrodzonymi; jest bardzo silnie zakorzeniona w folklorze taoistycznym i buddyjskim i w tradycji ustnych opowiadań; wykazuje też elementy satyry społecznej. Wielokrotnie wznawiana, jest bardzo popularną lekturą w Chinach, a dzięki licznym przekładom i ekranizacjom jest dobrze znana także poza granicami Chin.

Przekład polski (TOM I): T. Żbikowski, Małpi bunt, Warszawa, 1976, Czytelnik (wybór).
Przekład polski (TOM II): T. Żbikowski, Wędrówka na Zachód, Warszawa, 1984, Czytelnik (wybór).

Zhou, Xianshen, "Wu Cheng'en". Encyclopedia of China, 1st ed.

Wu Cheng’en

Wikiwand in your browser!

Wu Cheng’en

Wikiwand in your browser!

Życie

Wędrówka na Zachód

Bibliografia