Wiersz aliteracyjny

Wiersz aliteracyjny – system metryczny, oparty na tonicznej zasadzie ekwiwalencji wersów, w którym funkcję systemowego środka instrumentacji pełniła aliteracja, a nie rym^[1]. Wiersz aliteracyjny panował w wersyfikacji ludów germańskich^[2]. Był on podstawowym rodzajem wiersza w poezji staroangielskiej (Beowulf)^[3], średnioangielskiej (Pan Gawen i Zielony Rycerz) i staroislandzkiej (Edda starsza).

W dziewiętnastym wieku reaktywował go Gerard Manley Hopkins. William Morris nawiązał do skandynawskiej tradycji wykorzystania aliteracji w poemacie Historia Sigurda Volsunga^[4]. Z wierszem aliteracyjnym eksperymentował we wczesnej fazie swojej twórczości John Ronald Reuel Tolkien^[5]. Wiersz aliteracyjny naśladował w swoich przekładach liryki staroangielskiej Robert Stiller^[6]. Podobnie uczyniły Katarzyna Staniewska i Agnieszka Sylwanowicz, tłumaczki Upadku Artura Tolkiena.