Wielki Teleskop Zenitalny
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wielki Teleskop Zenitalny (ang. Large Zenith Telescope (LZT)) – teleskop zenitalny, zlokalizowany na University of British Columbia, ok. 70 km na wschód od Vancouver. Jest jednym z największych teleskopów zwierciadlanych.
Państwo | |
---|---|
Organizacja | |
Lokalizacja | |
Wysokość n.p.m. |
395 |
Rozpoczęcie budowy |
1994 |
Ukończenie budowy |
2003[1] |
Typ |
reflektor zenitalny |
Średnica zwierciadła |
6 m |
Długość ogniskowej |
10 m |
Położenie na mapie Kolumbii Brytyjskiej | |
Położenie na mapie Kanady | |
49°17′17,16″N 122°34′23,16″W | |
Strona internetowa |
W budowie konstrukcji teleskopu brali udział naukowcy z University of British Columbia, do którego należy teleskop, Uniwersytetu Laval oraz paryskiego Instytutu Astrofizyki[2].
Przy budowie wykorzystano części trzymetrowego teleskopu NASA Orbital Debris Observatory, który zakończył pracę kilka lat wcześniej. Koszt budowy wyniósł 300 tys. USD, co jest równe 1/100 kosztu konwencjonalnego teleskopu tej średnicy[3].
LZT ma obrotowe płynne zwierciadło o średnicy 6 metrów, wykonane z rtęci, zamocowane na dwutonowym łożysku[1]. Płynne zwierciadła mogą mieć większe rozmiary niż zwierciadła tradycyjne, znacząco zwiększając możliwości zbierania światła. Trzydzieści litrów (400 kg) rtęci tworzy warstwę o grubości 1 mm[3]. Zwierciadło LZT wykonuje jeden obrót w ciągu około 8,5 sekundy[2].
Ruch obrotowy zwierciadła powoduje, że grawitacja ściąga rtęć w dół, a bezwładność rozkłada ją równomiernie do krawędzi podstawy zwierciadła. Efektem jest utworzenie przez rtęć idealnej powierzchni paraboloidalnej[4].
Teleskop wyposażony jest w system optyki adaptatywnej korygujący kształt zwierciadła w celu poprawienia jakości obrazu przez skompensowanie zjawiska migotania gwiazd. Pod lustrem zwierciadła znajduje się 91 elektromagnesów, stale korygujących pod kontrolą komputera kształt powierzchni rtęci, którą pokrywa warstwa ferrofluidu[2].
Poważnym ograniczeniem możliwości obserwacyjnych teleskopu zenitalnego jest możliwość obserwowania tylko niewielkiego obszaru nieba znajdującego się w danej chwili ponad teleskopem (w zenicie). Wraz z obrotem Ziemi obserwowane mogą być odpowiednie obszary. Opracowana jednak została koncepcja, jak to ograniczenie można w pewnej mierze wyeliminować przez zastosowanie odpowiedniego korektora optycznego[5].
Teleskop wyposażony jest w detektor CCD o matrycy 2048x2048 pikseli[6].
LZT jest wykorzystywany do pomiarów rozkładu spektralnego energii i przesunięć ku czerwieni ponad 100 tysięcy galaktyk oraz do wykrywania odległych supernowych[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.