Remove ads
Wenzel Anton von Kaunitz (ur. 2 lutego 1711 w Wiedniu, zm. 27 czerwca 1794 tamże) – książę, austriacki mąż stanu i dyplomata.
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Staatskanzler – MSZ Austrii | |
| Okres |
od 1753 |
 | |
| Odznaczenia | |
  | |
Wywodził się ze starego rodu czeskiego hrabiów Kaunitzów, w roku 1764 z rąk cesarskich otrzymał tytuł księcia Rzeszy (Reichsfürst von Kaunitz-Rietberg). Kanclerz Austrii w latach 1753–1792, twórca sojuszu Austrii z Francją przeciw Prusom (wojna siedmioletnia 1756–1763), jeden z głównych inspiratorów I rozbioru Polski. Był jednym z piewców absolutyzmu oświeconego oraz mecenasem literatury i sztuki.
W latach 1741–1744 był austriackim ambasadorem w Turynie, a w latach 1750–1753 w Wersalu. Jako ambasador przy wersalskim dworze przyczynił się do tzw. odwrócenia przymierzy (franc. renversement des alliances). Był zdania, że trwająca dwa wieki rywalizacja austriacko-francuska przyczyniła obu krajom jedynie szkody, a w tym czasie wzrosły w siłę inne państwa takie jak: Królestwo Prus, Królestwo Wielkiej Brytanii czy Imperium Rosyjskie. Zaproponował więc Francuzom sojusz. Pomogła mu madame Pompadour, która przekonała Ludwika XV i ministrów do przyjęcia propozycji Kaunitza.
W roku 1753 został kanclerzem (Staatskanzler – austriackim MSZ). Poprzednio urząd ten sprawował Johann Christoph von Bartenstein, zaufany człowiek Marii Teresy. Kaunitz, którego energię dostrzegła cesarzowa, spowodował ograniczenie władzy Bartensteina jedynie do spraw polityki finansowej i ekonomicznej, po pewnym czasie sam przejął wszystkie sprawy. Najwyższy urząd w państwie Kaunitz sprawował aż do śmierci cesarza Leopolda II w 1792 roku. Jako kanclerz zreformował i zmodernizował państwo Habsburgów.
W 1760 roku z jego inicjatywy powołano do życia Radę Stanu (Staatsrat) jako organ doradczy monarchy, kontrolujący wszystkie władze w państwie.
W 1736 roku poślubił Marię Ernestynę von Starhemberg (1717–1749). Para miała siedmioro dzieci, w tym:
- Ernst Christoph von Kaunitz-Rietberg (1737–1797)
- Dominik Andreas von Kaunitz-Rietberg-Questenberg (1739–1812)
- Franz Wenzel von Kaunitz-Rietberg (1742–1825)
- Joseph Clemens von Kaunitz-Rietberg (1743–1785)
- Maria Antonia von Kaunitz-Rietberg (1745–?)
Remove ads
- Alfred von Arneth: Biographie des Fürsten Kaunitz: Ein Fragment. – In: AÖG 88, 1900, S. 1–202
- Georg Küntzel: Fürst Kaunitz-Rittberg als Staatsmann. – Frankfurt: Diesterwerg, 1923
- Alexander Novotny: Staatskanzler Kaunitz als geistige Persönlichkeit. – Wien: Hollinek, 1947
- Friedrich Walter: Männer um Maria Theresia. – Wien: Holzhausen, 1951
- Grete Klingenstein: Der Aufstieg des Hauses Kaunitz: Studien zur Herkunft und Bildung des Statskanzlers Wenzel Anton. – Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1975 <Neuauflage: Göttingen: Vandenhoeck und Ruprecht, 1997. – ISBN 3-525-35906-3>
- Tibor Simanyi: Kaunitz oder Die diplomatische Revolution: Staatskanzler Maria Theresias. – Wien: Amalthea, 1984
- Lothar Schilling: Kaunitz und das Renversement des alliances. Studien zur außenpolitischen Konzeption Wenzel Antons von Kaunitz. Historische Forschungen 50. – Berlin: Duncker & Humblot 1994.
- Klingenstein, G.; Szabo, F. A. J. (Hrsg.): Staatskanzler Wenzel Anton von Kaunitz-Rietberg 1711–1794. Neue Perspektiven zu Politik und Kultur der europäischen Aufklärung. – Graz u. a. 1996.
- ISNI: 0000000123201524
- VIAF: 29701264
- ULAN: 500320420
- LCCN: n87893317
- GND: 118721313
- LIBRIS: gdsvwq502p69nwt
- BnF: 13592267m
- SUDOC: 050510452
- SBN: MILV158716
- NKC: jn20000720133
- BNE: XX1329818
- NTA: 109681479
- Open Library: OL1084564A
- PLWABN: 9810533635505606
- NUKAT: n2004098355
- J9U: 987007272710905171
- CONOR: 79045987
- ΕΒΕ: 142652
- LIH: LNB:rYP;=Bx
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads