Loading AI tools
jeden z symboli Warszawy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Warszawska Syrenka, Warszawska Syrena – syrena, pół kobieta pół ryba, herb oraz jeden z symboli Warszawy[1].
Syrena była herbem Starej Warszawy (Nowa Warszawa oraz jurydyki posiadały własne herby)[2].
Najstarszy istniejący wizerunek herbu Warszawy z syreną występuje na pieczęciach dokumentów rady miejskiej Warszawy z 7 kwietnia 1400 roku[3]. Przez długi czas syrena jednak miała zupełnie inny kształt niż dzisiaj. Górna połowa była ludzka, kobieca, na niektórych starszych pieczęciach prawdopodobnie męska, dolna z rozwiniętymi skrzydłami (czasem bez), ogonem i dwiema łapami[3].
Syrena w kształcie pół kobiety, pół ryby w oficjalnej symbolice miejskiej czyli na pieczęciach pojawiła się dopiero od około połowy XVIII wieku. Jednak już od drugiej połowy XVII wieku spotykana była na ilustracjach do utworów literackich[3]. Przypuszcza się, że motyw syreny mógł zostać zaczerpnięty z popularnych w średniowieczu Physiologusa i bestiarów[3].
W 1938 zatwierdzono nowy herb Warszawy przedstawiający Syrenę, zaprojektowany przez Szczęsnego Kwartę[4]. W 1967 zastąpiono go wzorem herbu w dwóch wersjach: reprezentacyjnej i użytkowej[5]. W 1990 przywrócono wzór herbu z 1938[5]. Dodatkowo w art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy znalazł się zapis, że wizerunek Syreny o wzorze określonym w statucie m.st. Warszawy jest herbem m.st. Warszawy[6].
Popularność motywu syreny sprawiła, że Warszawę zaczęto czasem określać „syrenim grodem”, a jej mieszkańców – „syreniarzami”[7].
Syrenka jest bohaterką kilku warszawskich legend[8]. Wszystkie wyznaczają jej rolę patronki i opiekunki miasta[8].
Według Artura Oppmana Syrenę schwytali rybacy i skrępowaną zanieśli do wioski. Ta jednak swoim pięknym śpiewem przekonała strażnika, żeby ją uwolnił[8].
Według Ewy Szelburg-Zarembiny Syrena złotą strzałą miała wskazywać zagubionemu na łowach księciu miejsce jego przeznaczenia, na którym wyrosła Warszawa[8].
Według kolejnej legendy dawno temu przypłynęły z Atlantyku na Bałtyk dwie siostry – syreny; piękne kobiety z rybimi ogonami. Jedna z nich upodobała sobie skały w cieśninach duńskich i obecnie można ją oglądać siedzącą na skale u wejścia do portu w Kopenhadze. Druga dopłynęła do ujścia Wisły, skąd popłynęła w górę jej biegu. Według legendy u podnóża dzisiejszego Starego Miasta, mniej więcej w miejscu gdzie obecnie znajduje się jej pomnik, wyszła z wody na piaszczysty brzeg, aby odpocząć, a że miejsce jej się spodobało, postanowiła tu zostać.
Betonowa rzeźba została wykonana przez Ryszarda Kozłowskiego. Ogon Syrenki jest oryginalnie wygięty i tworzy misę.
Wiadukt im. Stanisława Markiewicza w ciągu ul. Karowej zdobi postać Syrenki z 1905 dłuta Jana Woydygi[9].
Płaskorzeźba Syrenki ujęta parą girland znajduje się nad wejściem do dawnego budynku administracyjnego remizy tramwajowej przy ulicy Inżynierskiej 6[10].
Syrenka znajduje się na bocznej ścianie budynku XXXV Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Prusa przy ul. Zwycięzców 7/9 (od strony ul. Katowickiej) na Saskiej Kępie. Płaskorzeźba została wykonana przez Wojciecha Czerwosza[11].
Syrenka znajduje się przed budynkiem Urzędu Dzielnicy Praga Południe przy ul. Grochowskiej 274. Została wykonana przez Jerzego Chojnackiego. Pierwotnie stała na Saskiej Kępie, przed budynkiem kina Sawa[12].
Płaskorzeźba Syrenki została umieszczona na budynku Zakładu Filtrów Pośpiesznych na terenie Zespołu Stacji Filtrów. Została wykonana przez Jana Golińskiego[13].
Syrenka na tarczy herbowej na piersi orła znajduje się na drewnianej balustradzie ław rządowych w Sali Posiedzeń Sejmu przy ul. Wiejskiej 4/6/8. Została wykonana przez Aleksandra Żurakowskiego w 1947.
Żołnierze brytyjskiego pułku Queen's Royal Hussars noszą naszywkę z Syrenką (Maid of Warsaw) na lewych rękawach mundurów. Przywilej ten został im nadany przez generała Władysława Andersa za wsparcie udzielone siłom polskim przez 7 Pułk Huzarów podczas bitwy o Ankonę w 1944[14][15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.