Loading AI tools
gatunek owada Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Węgielka Siewersa[1] (Odontosia sieversii) – gatunek motyla z rodziny garbatkowatych. Zamieszkuje Eurazję, od Europy Północnej i Środkowej po Wyspy Japońskie. Gąsienice żerują na brzozach, rzadko na olszach. Osobniki dorosłe są aktywne nocą.
Odontosia sieversii | |||
(Ménétries, 1856) | |||
Samiec | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina |
Notodontinae | ||
Plemię |
Notodontini | ||
Rodzaj | |||
Gatunek |
węgielka Siewersa | ||
Synonimy | |||
|
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1856 roku przez Édouarda Ménétriesa pod nazwą Notodonta sieversii. Epitet gatunkowy upamiętnia Gustawa Siewersa[2].
Motyl o krępej budowy ciele[3] i rozpiętości skrzydeł sięgającej od 44 do 48 mm[1]. Głowa jest zaopatrzona w nieowłosione oczy złożone, krótkie głaszczki i uwstecznioną ssawkę, natomiast pozbawiona jest przyoczek. Czułki osiągają mniej więcej połowę długości przedniego skrzydła i wykazują dymorfizm płciowy w budowie, będąc ząbkowanymi u samicy, zaś obustronnie grzebykowanymi u samca. Szeroki tułów porasta wełniste owłosienie. Skrzydło przedniej pary osiąga od 19 do 23 mm długości[3] i ma zaokrągloną, pozbawioną kątowego załamania krawędź zewnętrzną, czym różni się od tego u podobnej węgielki karmelitanki[1][3]. Na tylnej krawędzi tegoż skrzydła leży dobrze rozwinięty ząb z włosowatych łusek[3]. Tło skrzydła przedniego jest u samca brązowe z białym lub żółtym nalotem i ciemniejszym przodem, u samicy zaś szarobiałe lub żółtoszare. Przepaski poprzeczne są silnie ząbkowane, zwykle wyraźnie zaznaczone, ubarwione brunatnie z rozjaśnieniem przy przednim brzegu skrzydła[1][3]. Wzdłuż krawędzi zewnętrznej skrzydła leżą ciemne plamy łukowatego kształtu[3]. Barwa skrzydła tylnego jest szarobrązowa z przyciemnieniem u przedniego brzegu, szarobrunatną plamą czworoboczną w kącie tylnym i wąską, białawą przepaską przez środek[1][3].
Jaja są półkuliste, o wysokości między 0,5 a 0,85 mm. Są w większości brudnobiałe z cienkim, przejrzysto-białym chorionem, z wiekiem ciemniejące. Nie są przykrywane łuskami z odwłoka samicy. Powierzchnia chorionu podzielona jest żeberkami na komórki. Większa część jaja ma żeberka wąskie, węższe niż powierzchnia mikropylowa. W komórkach większej części jaja znajdują się duże aeropyle, znacznie większe od szerokości żeberek. Gąsienica opuszcza jajo wygryzając owalny otwór w jego bocznej części[4].
Owad ten zasiedla lasy liściaste, zwłaszcza brzeziny bagienne, a także podmokłe lasy mieszane i zarastające torfowiska[1][3]. Gąsienice są foliofagami żerującymi na liściach brzóz, a rzadko olsz[1][2]. Owady dorosłe nie pobierają pokarmu i są aktywne nocą[3]. Okres lotu motyli przypada w Europie Środkowej na przełom marca i kwietnia, zaś okres żerowania gąsienic na kwiecień i maj[1]. Zimowanie odbywa się w stadium poczwarki[3].
Gatunek palearktyczny, eurosyberyjski[2]. W Europie znany jest ze Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Białorusi i europejskiej części Rosji[5]. Dalej na wschód sięga przez południową Syberię i Rosyjski Daleki Wschód po Japonię[2].
W Polsce jest owad ten zamieszkuje wschodnią część kraju, od Warmii, Mazur i Suwalszczyzny na północy po Pogórze Przemyskie na południu. Zachodnia granica zasięgu biegnie okolicami Ostródy, Górznieńsko-Lidzbarskim Parkiem Krajobrazowym, Puszczą Kozienicką i Sandomierską[6][7].
Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został ze statusem gatunku krytycznie zagrożonego wyginięciem (CR)[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.