Umiarkowana Partia Koalicyjna

Umiarkowana Partia Koalicyjna (szw. Moderata samlingspartiet, w skrócie Moderaterna; Moderaci, M) – szwedzka partia liberalno-konserwatywna.

Umiarkowana Partia Koalicyjna

Moderata samlingspartiet
Moderaterna

Państwo	Szwecja
Skrót	M
Lider	Ulf Kristersson
Data założenia	17 października 1904
Adres siedziby	Blasieholmsgatan 4A, Norrmalm, Stockholm
Ideologia polityczna	konserwatywny liberalizm, liberalny konserwatyzm
Poglądy gospodarcze	liberalizm
Członkostwo międzynarodowe	Międzynarodowa Unia Demokratyczna Europejska Partia Ludowa
Grupa w Parlamencie Europejskim	Europejska Partia Ludowa
Młodzieżówka	Moderata Ungdomsförbundet
Barwy	niebieski
Obecni posłowie	68/349
Obecni eurodeputowani	4/21
Strona internetowa

Historia

Powstała w 1904 roku, będąc początkowo ugrupowaniem bardzo konserwatywnym i nacjonalistycznym. Była przeciwna powszechności prawa wyborczego, prawom pracowniczym i wydatkom socjalnym. Jej członkowie chcieli zapewnienia przywilejów wyższym klasom społecznym. W tym czasie dwukrotnie premierem był Arvid Lindman (lata 1905–1911 i 1928–1930). W 1928 roku partia uzyskała najwyższy jak dotąd wynik wyborczy – 28%. Od 1934 roku była to główna partia opozycyjna, od 1938 jako Narodowa Organizacja Prawicy, pomagała socjaldemokratom w rządzeniu w czasie wojny. Od 1952 roku jako Partia Prawicowa, główne ugrupowanie opozycyjne, a od 1969 pod obecną nazwą.

Od 1970 (lider – Gösta Bohman, 1911–1977) partia zaczęła zmieniać swoją orientację z klasycznie konserwatywnej na bardziej liberalną. Od 1976 roku uczestniczyła w pierwszym powojennym rządzie niesocjaldemokratycznym (który przetrwał do 1982, przewodziła w nim Partia Centrum).

W 1991 roku nowy przywódca Carl Bildt poprowadził partię do zwycięstwa, zostając premierem i tworząc nie-socjalistyczną koalicję rządową do 1994. Rząd ten obciął wydatki socjalne, zredukował podatki i zakończył negocjacje z UE. Potem jednak koalicja utraciła większość, pomimo zwiększenia poparcia dla samej partii w wyborach 1994 i 1998 roku. Nowy lider, Bo Lundgren poprowadził jednak partię do klęski w 2002 roku, po czym zastąpił go Fredrik Reinfeldt. Po rządach, które Umiarkowani sprawowali w latach 2006–2015 nadeszła porażka wyborcza, po której do dymisji podał się ustępujący premier i lider partii Fredrik Reinfeldt. Zastąpiła go Anna Kinberg Batra. Jest pierwszą kobietą, która objęła stanowisko lidera partii.

Liderzy partyjni

• Gustaf Fredrik Östberg (1904–1905)
• Axel Svedelius (1905–1906)
• Hugo Tamm (1907)
• Gustaf Fredrik Östberg (1908–1912)
• Arvid Lindman (1912–1917)
• Olof Jönsson i Hov (1917)
• Arvid Lindman (1917–1935)
• Gösta Bagge (1935–1944)
• Fritiof Domö (1944–1950)
• Jarl Hjalmarson (1950–1961)
• Gunnar Heckscher (1961–1965)
• Yngve Holmberg (1965–1970)
• Gösta Bohman (1970–1981)
• Ulf Adelsohn (1981–1986)
• Carl Bildt (1986–1999)
• Bo Lundgren (1999–2003)
• Fredrik Reinfeldt (2003–2015)
• Anna Kinberg Batra (2015–2017)^[1]
• Ulf Kristersson (2017)^[1]

Poparcie w wyborach

Wybory do Riksdagu

Wybory	Wyniki[2]		Mandaty	+/-	Rząd
	Głosy	%
1911	188 691	31,1	65/230	Nowa	Opozycja
Marzec 1914	286 250	37,7	86/230	21	Opozycja
Wrzesień 1914	268 631	36,7	86/230	0	Opozycja
					Rząd mniejszościowy (od 1917)
1917	182 070	24,7	59/230	27	Opozycja
1920	183 019	27,9	70/230	11	Opozycja
1921	449 257	25,8	62/230	8	Opozycja
					Rząd mniejszościowy (od 1923)
1924	461 257	26,1	65/230	3	Opozycja
1928	692 434	29,4	73/230	8	Rząd mniejszościowy
					Opozycja (od 1930)
1932	576 053	23,1	58/230	15	Opozycja
1936	512 781	17,6	44/230	14	Opozycja
					Koalicja rządząca (od 1939)
1940	518 346	18,0	42/230	2	Koalicja rządząca
1944	488 921	15,8	39/230	3	Koalicja rządząca
					Opozycja (od 1945)
1948	478 779	12,3	23/230	16	Opozycja
1952	543 825	14,4	31/230	8	Opozycja
1956	663 693	17,1	42/231	11	Opozycja
1958	750 332	19,5	45/233	3	Opozycja
1960	704 365	16,6	39/233	6	Opozycja
1964	582 609	13,7	33/233	6	Opozycja
1968	621 031	12,9	32/233	1	Opozycja
1970	573 812	11,5	41/350	9	Opozycja
1973	737 584	14,3	51/350	10	Opozycja
1976	847 672	15,6	55/349	4	Koalicja rządząca
					Opozycja (od 1978)
1979	1 108 406	20,3	73/349	18	Koalicja rządząca
1982	1 313 337	23,6	86/349	13	Opozycja
1985	1 187 335	21,3	76/349	10	Opozycja
1988	983 226	18,3	66/349	10	Opozycja
1991	1 199 394	21,9	80/349	14	Koalicja rządząca
1994	1 243 253	22,4	80/349	0	Opozycja
1998	1 204 926	22,9	82/349	2	Opozycja
2002	791 660	15,1	55/349	27	Opozycja
2006	1 456 014	26,2	97/349	42	Koalicja rządząca
2010	1 791 766	30,1	107/349	10	Koalicja rządząca
2014	1 403 630	23,3	84/349	23	Opozycja
2018	1 284 698	19,8	70/349	14	Opozycja
2022	1 237 428	19,1	68/349	2	Koalicja rządząca

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Wybory	Wyniki[2]		Mandaty	+/-
	Głosy	%
1995	621 568	23,2	5/22	Nowa
1999	524 755	20,7	5/22	0
2004	458 398	18,3	4/19	1
2009	596 710	18,8	4/18	0
2014	507 488	13,7	3/20	1
2019	698 770	16,8	4/20	1

Przypisy

1. Ulf Kristersson formally named new Moderate Party leader. sverigesradio.se, 2 października 2017. [dostęp 2018-07-14]. (ang.).
2. Historical statistics of elections 1910–2022 [online], Statistiska Centralbyrån [dostęp 2024-02-19] (ang.).

Kontrola autorytatywna (partia polityczna):

• VIAF: 147741403
• LCCN: n80024144
• GND: 6132600-8
• LIBRIS: 97mprhgt3zgtrt2

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Moderate-Party
• NE.se: moderata-samlingspartiet, moderaterna, högern, allmänna-valmansförbundet, högerpartiet, högerns-riksorganisation
• SNL: Moderaterna
• DSDE: Moderaterna