Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Układ współczulny
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Układ współczulny (łac. pars sympathica divisionis autonomici systematis nervosi) – jedna z dwóch głównych części autonomicznego układu nerwowego (obok układu przywspółczulnego), odpowiedzialna przede wszystkim za mobilizację organizmu. Zachowuje stałą aktywność, umożliwiającą utrzymanie homeostazy.
Ten artykuł należy dopracować
Remove ads
Struktura
Podsumowanie
Perspektywa
Struktura nerwów współczulnych
W skład układu współczulnego wchodzą dwa typy neuronów: przedzwojowe i zazwojowe. Krótsze, przedzwojowe neurony swój początek biorą z obszaru od C7 do L2–L3 rdzenia kręgowego, zwanego jądrem pośrednio-bocznym, leżącym w rogach bocznych istoty szarej. Aksony neuronów przedzwojowych opuszczają rdzeń kręgowy w korzeniu przednim i na krótkim odcinku biegną wspólnie z gałęzią przednią nerwu rdzeniowego. Następnie tworzą krótką gałąź zwaną gałęzią łączącą białą, która dochodzi do jednego ze zwojów pnia współczulnego (zwoje przykręgowe), gdzie może tworzyć połączenie z ciałem neuronu zazwojowego. Część jednak swój koniec znajduje w zwojach splotów autonomicznych (zwoje przedkręgowe) leżących w pobliżu narządów ciała, także będących neuronami zazwojowymi. Aksony neuronów zazwojowych łączą się z odpowiednimi organami.
Receptory
W błonie komórek narządów wewnętrznych występują receptory adrenergiczne: alfa (α1, α2) i beta (β1, β2, β3). Receptory alfa najsilniej reagują na cząsteczki noradrenaliny, receptory beta zaś pod wpływem izoproterenolu (izopropylonoradrenaliny). Aktywacja receptorów α1 i β pobudza, a receptorów α2 hamuje komórkę. Receptory stanowią kompleks złożony z enzymu i substratu, którym jest ATP. Pod wpływem adrenaliny, noradrenaliny i ich pochodnych, zostaje aktywowana reakcja między enzymem a substratem.
Transmitery
Neurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe. W odpowiedzi włókna zazwojowe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z kolei wpływają na receptor adrenergiczny.
Receptory alfa
Są to kompleksy ATP-azy z ATP i jonami wapnia. Po związaniu adrenaliny tworzenie cAMP w komórce zostaje wyhamowane, a w rezultacie wzrasta w komórce zawartość cGMP i otwierają się kanały dokomórkowego prądu jonów wapniowych. Zarówno receptory α1, jak i α2 występują na błonie postsynaptycznej neuronu, jednak tylko receptory α2 są obecne w błonie presynaptycznej, gdzie pobudzone przez noradrenalinę, na zasadzie sprzężenia zwrotnego ujemnego wyhamowują dalsze uwalnianie neuroprzekaźnika z zakończeń synaptycznych.
Receptory beta
Stanowią kompleksy cyklazy adenylowej z ATP. Aktywacja reakcji między tymi substancjami zostaje zapoczątkowana przez aminy katecholowe i prowadzi do powstania cAMP i pirofosforanu. Cykliczny AMP aktywuje fosforylazę i pośrednio wpływa m.in. na aktywację glikogenolizy.
Remove ads
Anatomia
Zwoje
- część głowowa
- zwój rzęskowy (łac. ganglion ciliare)
- pień współczulny (łac. truncus sympathicus)
- część szyjna (łac. pars cervicalis trunci sympathici)
- część piersiowa (łac. pars thoracicus trunci sympathici)
- zwoje piersiowe (łac. ganglia thoracica)
- część brzuszna (lędźwiowa) (łac. pars lumbalis trunci sympathici)
- zwoje lędźwiowe (łac. ganglia lumbalia)
- część miednicza (łac. pars pelvina trunci sympathici)
Nerwy
- Nerwy trzewne i naczyniowe (łac. rami viscerales et vasculares)
Sploty
- splot szyjno-tętniczy wewnętrzny (łac. plexus caroticus internus)
- splot sercowy (łac. plexus cardiacus)
- splot przełykowy (łac. plexus oesophageus)
- splot płucny (łac. plexus pulmonalis)
- splot trzewny (łac. plexus celiacus)
- splot międzykrezkowy (łac. plexus intermesentericus)
- splot podbrzuszny górny (łac. plexus hypogastricus superior)
- splot podbrzuszny dolny (łac. plexus hypogastricus inferior)
Remove ads
Fizjologia
Podsumowanie
Perspektywa
Remove ads
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads