Istota szara

Istota szara, substancja szara (łac. substantia grisea) – skupisko ciał komórek nerwowych, wspólnie z istotą białą budujące ośrodkowy układ nerwowy^[1][2].

Obraz ludzkiego mózgu w przekroju bocznym, widoczna granica między istotą szarą i białą.

Mózgowie człowieka w przekroju czołowym. Istotę szarą w mózgu stanowi leżąca przy powierzchni kora mózgu oraz leżące w głębi mózgu jądra.

Przekrój poprzeczny przez rdzeń kręgowy. Istota szara leży wewnątrz rdzenia i tworzy tzw. rogi przednie i tylne.

Między innymi z uwagi na obecność ciałek Nissla (tigroidu), przybiera na przekroju nieutrwalonego preparatu barwę szaroróżową.

Występowanie

Mózgowie

W mózgowiu istota szara znajduje się na powierzchni mózgu i móżdżku tworząc tzw. korę (łac. cortex): korę mózgu i korę móżdżku, oraz w leżących w głębi mózgowia, otoczonych istotą białą skupiskach zwanych jądrami (łac. nuclei nervosi); są to m.in. jądra wzgórza, jądra podstawy, a także jądra pnia mózgu.

Rdzeń kręgowy

Istota szara w rdzeniu kręgowym jest położona wewnątrz istoty białej i w przekroju poprzecznym tworzy charakterystyczny kształt litery H. Jej ramiona noszą nazwę rogów przednich, tylnych oraz występujących tylko w odcinku piersiowym rogów bocznych.

Przypisy

1. Maria Śmiałowska: istota szara. W: Encyklopedia biologiczna. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red). T. IV: Gl–Ja. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1998, s. 362. ISBN 83-85909-42-7.
2. AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom IV. Układ nerwowy ośrodkowy, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 17, ISBN 978-83-200-4203-0.

Bibliografia

• Alan Longstaff: Neurobiologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-13805-9. Brak numerów stron w książce

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (klasa bytu anatomicznego):

• GND: 4289843-2

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/gray-matter
• DSDE: grå_substans