Tylka

Tylka – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Krościenko nad Dunajcem^[4][5].

Integralne części wsi Tylka^[4][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0437056	Biały Potok	część wsi
0437079	Gabrysie	część wsi
0437085	Górzany	część wsi
0437091	Maliki	część wsi
0437100	Niżni Potok	część wsi
0437122	Rokitki	część wsi
0437145	Wyszni Potok	część wsi

Tylka

wieś
Szkoła
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowotarski
Gmina	Krościenko nad Dunajcem
Liczba ludności (1998)	434[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-450[2]
Tablice rejestracyjne	KNT
SIMC	0437033
Położenie na mapie gminy Krościenko nad Dunajcem Tylka
Położenie na mapie Polski Tylka
Położenie na mapie województwa małopolskiego Tylka
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Tylka
49°26′01″N 20°23′18″E[3]

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Historia

Nazwa wsi może pochodzić od góralskiego nazwiska Tylka lub niemieckiego Tilke – co oznacza boczna dolinka. W początkach wieku XVII w dolinie Białego Potoku istniała huta szkła /obecnie to polana Hucisko/ która w 1613 roku została opuszczona. Wioska powstała systemem zarębków leśnych. Wchodziła w skład starostwa czorsztyńskiego, w 1616 małe 1 – łanowe sołtystwo było w rękach starosty. W roku 1812 została sprzedana wraz z Krościenkiem i Grywałdem przez c.k. skarb rodzinie Grossów, a w 1894 została odłączona od tej posiadłości. W miejscowości znajdował się wówczas wapiennik, browar „Pod Tylką” i folwark, posiadający piękne lasy. W 1919 roku majątek był już rozparcelowany, a las częściowo wycięty. Jesienią 1944 partyzanci stoczyli tu krwawą bitwę z Niemcami. Wieś zamieszkują górale pienińscy regionu szczawnickiego^[6].

Do 1934 roku Tylka była samodzielną gminą jednostkową. Od 1934 gromadą w nowo utworzonej gminie Krościenko. W związku ze zniesieniem gmin w 1954 roku Tylka i Krościenko utworzyły gromadę Krościenko^[7]. Gromadę Krościenko zniesiono 1 stycznia 1958 w związku z przekształceniem jej w osiedle^[8], przez co Tylka utraciła samodzielność i stała się częścią Krościenka.

Osiedle Krościenko zniesiono wraz z kolejną reformą gminną, czyli 1 stycznia 1973 roku, łącząc je z miastem Szczawnica w organizm miejski o nazwie Szczawnica-Krościenko, przez co Tylka stała się częścią miasta Szczawnica-Krościenko^[9].

1 stycznia 1982 (de facto 1 października 1982) zniesiono miasto Szczawnica-Krościenko oraz utworzono ponownie gminę Krościenko, w której skład weszły Krościenko i Tylka (a także Grywałd i Krośnica z gminy Czorsztyn)^[10].

Przypisy

1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Polska w liczbach, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-13].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A, styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142059
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
5. GUS. Rejestr TERYT.
6. Tylka – Krościenko nad Dunajcem [online] [dostęp 2023-08-13] (pol.).
7. Uchwała Nr 27/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu nowotarskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 17 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).
8. Dz.U. z 1957 r. nr 59, poz. 317.
9. Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327.
10. Dz.U. z 1981 r. nr 26, poz. 139.