Tuz Churmatu

Tuz Churmatu (arab. طوز خورماتو, Ṭūz H̱ūrmātū; tur. Tuzhurmatu) – miasto w Iraku, w muhafazie Salah ad-Din, siedziba administracyjna kady Tuz, około 80 km na południe od Kirkuku i 175 km na północ od Bagdadu^[2]. Miasto jest terytorium spornym pomiędzy Kurdami, kontrolującymi Kirkuk, a rządem irackim^[2] oraz Siłami Mobilizacji Ludowej. Większość mieszkańców miasta to Turkmeni Iraccy, w przeważającej części szyici.

Tuz Churmatu

‏طوز خورماتو‎

Państwo	Irak
Muhafaza	Salah ad-Din
Kada	Tuz
Populacja (2007) • liczba ludności	63 555[1]
Położenie na mapie Iraku Tuz Churmatu
34°53′N 44°38′E

Historia

Miasto brało udział w powstaniu w 1991 roku. Włączyło się do niego pomiędzy 10 a 12 marca. Irackie siły odzyskały je 17 marca, po ciężkich walkach, w których użyły m.in. bombardowania napalmem oraz fosforem^[3].

W listopadzie 2015 roku w mieście wybuchły kilkudniowe walki pomiędzy Peszmergami a bojówkami szyickimi. W ich wyniku zginęło 11 osób, a 20 zostało rannych^[4]. Wkrótce potem wynegocjowane zostało zawieszenie broni^[5].

Zamachy terrorystyczne

Ze względu na dużą populację szyicką i sunnicką oraz sporną sytuację, miasto wielokrotnie padało ofiarą zamachów terrorystycznych.

• 2 czerwca 2005 w wybuchu samochodu-pułapki zginęło 12 osób, a co najmniej 40 zostało rannych^[6].
• 23 czerwca 2005 zdalnie zdetonowany samochód-pułapka zabił jednego policjanta oraz ranił siedmiu cywili^[7].
• 7 czerwca 2007 eksplozja wypełnionej materiałami wybuchowymi przykrytymi sianem ciężarówki zabiła 150 osób, raniąc 250^[8].
• 7 września 2010 iracki żołnierz otworzył ogień do amerykańskich żołnierzy, zabijając dwóch i raniąc dziewięciu^[9].
• 16 stycznia 2013 wybuch w kurdyjskim centrum bezpieczeństwa zabił 5 osób, raniąc 40. Był to element ogólnokrajowej akcji wymierzonej w szyitów, w wyniku której zginęło 55 osób, a 288 zostało rannych^[10].
• 25 lipca 2015 dwóch zamachowców-samobójców zdetonowało bomby na miejskiej pływalni, zabijając 12 osób i raniąc 45. Większość ofiar stanowili szyiccy Turkmeni^[11].
• 28 listopada 2015 zamachowiec-samobójca zabił 6 osób i ranił 16 w ataku na rogatkach miasta^[12].
• 21 listopada 2017 samochód-pułapka został zdetonowany na targowisku. W zamachu zginęło 21 osób, a około 50 zostało rannych^[13].

Przypisy

1. World Gazetteer: Iraq - largest cities (per geographical entity) [online], World Gazetteer [dostęp 2017-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-01].
2. Iraq: The separating walls of Tuz Khurmatu [online], aljazeera.com [dostęp 2017-02-25].
3. Endless Torment. The 1991 Uprising in Iraq And Its Aftermath. Human RightsH.R. Watch, 1992. Brak numerów stron w książce
4. Eleven Dead as Tensions Flare in Tuz Khurmatu Between Kurds and Shia Militias [online], kurdistan24.net [dostęp 2017-02-25].
5. Absent government, fragile truce holds in Tuz Khurmatu, „Iraq Oil Report”, 18 listopada 2015 [dostęp 2017-02-25] (ang.).
6. AssociatedA. Press AssociatedA., 20 dead in Iraq bombings, „The Guardian”, 2 czerwca 2005, ISSN 0261-3077 [dostęp 2017-02-25] (ang.). Brak numerów stron w czasopiśmie
7. Car bombs kill nearly 40 people in Baghdad, „The New York Times”, 23 czerwca 2005, ISSN 0362-4331 [dostęp 2017-02-25]. Brak numerów stron w czasopiśmie
8. TIMELINE: Major bombings in Iraq since 2003, „Reuters”, 22 sierpnia 2017 [dostęp 2017-02-25].
9. By the CNN WireB.t. C.W. Staff By the CNN WireB.t. C.W., Iraqi soldier kills 2 U.S. soldiers - CNN.com [online] [dostęp 2017-02-25] (ang.).
10. Iraq Slaughter: 55 Killed, 288 Wounded by -- Antiwar.com [online], original.antiwar.com [dostęp 2017-02-25].
11. Dwie bomby wybuchły na pływalni. Ponad 50 ofiar [online], TVN24 [dostęp 2020-09-26].
12. Iraq suicide bomber kills six in flashpoint town [online] [dostęp 2017-02-25] (ang.).
13. Wybuch samochodu pułapki na północy Iraku. Zginęło ponad 20 osób - Polsat News [online], Polsat News [dostęp 2020-09-26] (pol.).