Tom DeLay

Thomas Dale „Tom” DeLay (ur. 8 kwietnia 1947 w Laredo w Teksasie) – amerykański polityk, republikanin. Część swego dzieciństwa spędził w Wenezueli, gdzie jego ojciec był pracownikiem koncernu naftowego.

Tom DeLay

Data urodzenia	8 kwietnia 1947
23. lider większości Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Okres	od 3 stycznia 2003 do 28 września 2005
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Dick Armey (R)
Następca	Roy Blunt (R)
24. lider whip Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Okres	od 3 stycznia 1995 do 3 stycznia 2003
Poprzednik	David Bonior (D)
Następca	Roy Blunt (R)
Kongresmen z 22. okręgu stanu Teksas
Okres	od 3 stycznia 1985 do 9 czerwca 2006
Poprzednik	Ron Paul
Następca	Shelley Sekula-Gibbs

Kariera polityczna

DeLay, radykalny konserwatysta, członkiem Izby Reprezentantów został wybrany w roku 1984 z okręgu wyborczego w rodzinnym stanie Teksas.

W roku 2002, po spektakularnym zwycięstwie republikanów nad demokratami, został przywódcą frakcji rządzącej partii w Izbie. Przedtem był od początku 1995 zastępcą lidera/rzecznikiem dyscyplinarnym większości (tzw. whipem, ang. „bicz”) i był jednym z najbliższych współpracowników spikera Izby Newta Gingricha.

DeLay, bliski współpracownik prezydenta George’a W. Busha, który zasłynął m.in. stwierdzeniem, że przemoc w szkołach bierze się z tego, że nauczyciele nauczają tam teorii Darwina, był sprawnym organizatorem maszyny republikańskiej, dzięki której ich prezydent odniósł tyle sukcesów w Kongresie.

To on był autorem projektu zmian okręgów wyborczych w Teksasie, tak aby wyeliminować okręgi reprezentowane przez demokratów. Był też menedżerem kampanii do władz stanowych w Teksasie, dzięki której po raz pierwszy republikanie uzyskali większość w legislaturze. Jakkolwiek krytykowany często przez oponentów politycznych z powodu swoich radykalnych poglądów, ogólnie uznawany był za znakomitego stratega i organizatora machiny partyjnej. Przeciwnicy nazywali go „młotem” (ang. the hammer, aluzja do skuteczności i siły politycznej).

Załamanie się kariery

Karierze politycznej DeLaya mogą jednak położyć kres oskarżenia o korupcję i uleganie lobbystom. DeLay, któremu (jako że został już formalnie oskarżony przez teksańskiego prokuratora) grozi nawet dożywocie, został zmuszony do czasowego zrzeczenia się funkcji lidera większości w Izbie, a w styczniu 2006 zrezygnował z tej funkcji ostatecznie. Skandal wokół DeLaya pozostał nie bez wpływu na słabszy wynik Partii Republikańskiej w wyborach uzupełniających w 2005. Czasowo jego funkcję pełnił zastępca lidera Roy Blunt z Missouri, zanim nie wybrano Johna Boehnera z Ohio. W 2006 DeLay zrezygnował też z miejsca w Izbie.

Od 21 września 2009 do 6 października 2009 roku brał udział w programie Dancing with the Stars, 6 października wycofał się z programu, zajmując 13 miejsce (na 16 możliwych) jego partnerką była Cheryl Burke.

Poglądy polityczne

• Zdecydowany przeciwnik prawa do przerwania ciąży
• Głosował za zakazem adopcji przez homoseksualistów w Waszyngtonie
• Głosował za uczynieniem Patriot Act stałym prawem
• Głosował za wprowadzeniem poprawki do Konstytucji, zakazującej palenia flagi amerykańskiej
• ACLU uznała jego stanowiska w głosowaniach za zwalczające prawa obywatelskie
• Stanowczo popiera stosowanie kary śmierci. Głosował m.in. przeciwko zastąpieniu jej przez dożywocie w prawie federalnym oraz za ograniczeniem liczby apelacji
• Głosował za zakazaniem użycia marihuany w celach medycznych
• LCV uznał jego stanowisko w głosowaniach za wrogie wobec środowiska naturalnego
• Sprzeciwia się ograniczeniu prawa do posiadania broni palnej
• Opowiada się za stosowaniem kar kryminalnych wobec spamerów

Zobacz też

• Delegacja Kongresowa z Teksasu

Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
• Tom DeLay for Congress
• Tom DeLay Mug Shot
• The Tom DeLay Scandals

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000055427192
• VIAF: 1114395
• LCCN: n97062273
• GND: 130256927
• SUDOC: 090214781
• NKC: js20051010037
• NUKAT: n2011161792

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: biography/Tom-DeLay