Tetrachloroeten

Tetrachloroeten, tetrachloroetylen, Cl
2C=CCl
2 – organiczny związek chemiczny, pochodna etenu całkowicie podstawiona chlorem (perchloroeten). Jest bezbarwną cieczą o słodkim zapachu. Stosowany do „suchego” prania chemicznego, jako wywabiacz plam i rozpuszczalnik.

Tetrachloroeten

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) tetrachloroeten Inne nazwy i oznaczenia tetrachloroetylen, czterochloroetylen, perchloroetylen, perchloroeten, czterochlorek etylenu, PCE, PER
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C2Cl4
Inne wzory	Cl 2C=CCl 2
Masa molowa	165,82 g/mol
Wygląd	bezbarwna ciecz o eterycznym zapachu[1]
Identyfikacja
Numer CAS	127-18-4
PubChem	31373
SMILES C(=C(Cl)Cl)(Cl)Cl
InChI InChI=1S/C2Cl4/c3-1(4)2(5)6 InChIKey CYTYCFOTNPOANT-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,6230 g/cm³ (20 °C)[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 0,273 g/kg (0 °C)[3] 0,286 g/kg (20 °C)[3] 0,380 g/kg (80 °C)[3] w innych rozpuszczalnikach mieszalny z etanolem, eterem dietylowym i benzenem[2] Temperatura topnienia −22,2 °C[2] Temperatura wrzenia 121,2 °C[2] logP 3,4[4] Współczynnik załamania 1,5059 (589 nm, 20 °C)[2] Lepkość 0,844 mPa·s[5]
Budowa Moment dipolowy 0 D[5]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Alfa Aesar [dostęp 2016-08-14] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Uwaga Zwroty H H351, H411 Zwroty P P281, P273, P308+P313, P391, P405, P501[1] Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[6] Szkodliwy (Xn) Groźny dla środowiska (N) Zwroty R R40, R51/53 Zwroty S S2, S23, S36/37, S61 Numer RTECS KX3850000 Dawka śmiertelna LD50 2629 mg/kg (szczur, doustnie)[4] Stężenie śmiertelne LC50 34,2 g/m³ (szczur, inhalacja, 8 h)[4]
Podobne związki
Podobne związki	tetrachloroetan, dichloroeten, trichloroeten, tetrafluoroeten, tetrajodoeten, tetrabromoeten
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Jest prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi (grupa 2A według Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem)^[7].

W 1922 roku amerykański lekarz weterynarii, Maurice C. Hall, wykazał skuteczność tetrachloroetylenu w leczeniu ancylostomozy powodowanej przez infestację tęgoryjcem. Terapia tetrachloroetylenem odegrała istotną rolę w zwalczaniu tęgoryjca w Stanach Zjednoczonych i za granicą. Innowacja Halla została okrzyknięta przełomem w dziedzinie medycyny tropikalnej^[8][9][10].

Przypisy

1. Tetrachloroethylene, karta charakterystyki wydana na obszar Polski, Alfa Aesar (Thermo Fisher Scientific), numer katalogowy B20089 [dostęp 2016-08-14].
2. Haynes 2014 ↓, s. 3-496.
3. Haynes 2014 ↓, s. 5-186.
4. Tetrachloroethylene, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2016-08-14] (ang.).
5. Haynes 2014 ↓, s. 15-21.
6. Tetrachloroeten, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2016-08-14] (ang.).
7. Tetrachloroethylene, „IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans”, 106, 2014. Brak numerów stron w czasopiśmie
8. Maurice C. Hall [online], www.nal.usda.gov [dostęp 2022-04-08].
9. United States Congress House Committee onU.S.C.H.C. Appropriations United States Congress House Committee onU.S.C.H.C., Hearings, Reports and Prints of the House Committee on Appropriations, U.S. Government Printing Office, 1970 [dostęp 2022-04-08] (ang.). Brak numerów stron w książce
10. Maurice Hall finds hookworm cure 1922, „Daily News”, New York, New York, 19 czerwca 1922, s. 9 [dostęp 2022-04-08].

Bibliografia

• CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).

Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):

• LCCN: sh95000495
• GND: 4184861-5
• NDL: 01120522
• J9U: 987007530222005171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: science/tetrachloroethylene
• SNL: tetrakloretylen
• Catalana: 0146105
• DSDE: perklorethylen