Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tamaryszek (Tamarix L.) – rodzaj krzewów lub małych drzew z rodziny tamaryszkowatych. Liczy około 60[5]–90[6] gatunków, trudnych do delimitacji[5] (baza taksonomiczna Plants of the World online wymienia 73 gatunki zweryfikowane[4]). Rośliny te występują naturalnie w Eurazji i północnej Afryce na obszarze od Wysp Kanaryjskich poprzez basen Morza Śródziemnego i Azję, po Chiny na wschodzie[5][7]. Jeden gatunek rośnie także w południowo-zachodniej Afryce[7]. Tamaryszki zostały szeroko rozprzestrzenione jako rośliny ozdobne i wiatrochronne, mało wymagające i znoszące warunki pustynne[7]. W wyniku introdukcji stały się inwazyjne w Australii i Nowej Zelandii, na Hawajach, w Ameryce Północnej i Południowej[5][8].
 Tamaryszek francuski | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
tamaryszek | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Tamarix L. Sp. Pl. 270. 1753 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Synonimy | |||
| |||
.jpg)
Są to rośliny drzewiaste rosnące na piaskach i żwirach wzdłuż wybrzeży morskich, na pustyniach oraz na żwirowych brzegach i wysychających korytach rzek na obszarach górskich[7].
Nazwa naukowa wywodzona jest z arabskiego słowa tamr oznaczającego „drzewo o ciemnej korze”[8] lub od nazwy rzeki Tamaris w Hiszpanii[9].
Krzewy bardzo wytrzymałe na suszę, znaczne zasolenie gleby, zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego. Wymagają stanowisk słonecznych, gleb lekkich, piaszczystych. W naturze rosną często w wyschniętych korytach rzek na glebach zasolonych[10]. Kwiaty zapylane są przez owady. Nasiona rozsiewane są przez wiatr[7].
Rodzaj z rodziny tamaryszkowatych (Tamaricaceae)[2].
Ze względu na znoszenie gleb zasolonych i warunków pustynnych (gleb piaszczystych, suszy, zasypywania[11]) tamaryszki stosowane są w nasadzeniach wiatrochronnych na wybrzeżach i terenach pustynnych[7], sadzone są dla umacniania piasków[11]. Liczne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne w ogrodach i terenach zieleni publicznej. Ze względu na pokrój i znoszenie cięcia – mogą być formowane w efektowne drzewka o płaczącym pokroju[7]. Do częściej uprawianych jako ozdobne należy tamaryszek chiński, którego pędy wykorzystywane są też w plecionkarstwie[5], oraz tamaryszek czteropręcikowy[11] i rozgałęziony (dwa ostatnie spotykane są najczęściej w Polsce[12]). Ze względu na ażurowe korony, drobne ulistnienie i różowe zabarwienie są cenione w do stosowania w zestawieniach kontrastowych. Są to też rośliny miododajne[12].
Galasy powstające na tarmaryszkach, cechujące się dużą zawartością taniny, stosowane są do garbowania skór owczych i kozich oraz barwienia ich na kolor różowy do purpurowego[11]. Także kora tamaryszków zawiera duże ilości taniny i jest wykorzystywana z tego powodu leczniczo. Na pędach tamaryszka mannowego T. senegalensis (syn. T. mannifera) ukłucia czerwców powodują powstawanie słodkiej wydzieliny zwanej manną, wykorzystywanej w medycynie ludowej[11] i utożsamianą z biblijną manną[13].
Kwiatostany tamaryszka bezlistnego wykorzystywane są jako ozdoba włosów przez kobiety w Indiach[11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
