Surykatka

Surykatka^[8] (Suricata) – rodzaj drapieżnych ssaków z podrodziny Mungotinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Surykatka

Suricata
Desmarest, 1804[1]
Przedstawiciel rodzaju – surykatka szara (S. suricatta)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	mangustowate
Podrodzina	Mungotinae
Rodzaj	surykatka
Typ nomenklatoryczny
Suricata capensis Desmarest, 1804 (= Viverra suricatta von Schreber, 1776)
Synonimy
Ryzaena Illiger, 1811[2] Rizaena[a]: de Blainville, 1817[3] Surikata[b]: Desmarest, 1819[4] Surricata[b]: J.E. Gray, 1821[5] Rysaena[a]: Lesson, 1827[6] Rhyzaena[a]: J.A. Wagner, 1841[7]
Gatunki
2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący tylko w Afryce^[9][10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 24,5–29 cm, długość ogona 20,5–24 cm; masa ciała 620–969 g^[11][12].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1804 roku francuski zoolog Anselme Gaëtan Desmarest w rozdziale dotyczącym ssaków w dwudziestym czwartym tomie słownika historii naturalnej^[1]. Na gatunek typowy Desmarest wyznaczył (oznaczenie monotypowe) Suricata capensis Desmarest, 1804 (= Viverra suricatta von Schreber, 1776) (surykatka szara).

Etymologia

• Suricata (Surikata, Surricata): rodzime, południowoafrykańskie nazwy suricat, suricate lub surikate dla surykatki^[13].
• Ryzaena (Rizaena, Rysaena, Rhyzaena): gr. ῥυζεω rhuzeō ‘warczeć’^[14]. Gatunek typowy: Illiger wymienił dwa gatunki – Viverra tetradactyla Pallas, 1777 (= Viverra suricatta von Schreber, 1776) i Mus zenik Scopoli, 1786 (= Viverra suricatta von Schreber, 1776) – z których typem nomenklatorycznym jest Viverra tetradactyla Pallas, 1777 (= Viverra suricatta von Schreber, 1776).

Podział systematyczny

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^{[15][12][9][8]}:

• Suricata suricatta (Schreber, 1776) – surykatka szara

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Południowej Afryki^[16]:

• Suricata major Hendey, 1974

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Ryzaena Illiger, 1811
2. Niepoprawna późniejsza pisownia Suricata Desmarest, 1804.