Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stowarzyszenie Mont Pèlerin (ang. Mont Pèlerin Society, MPS) – pozarządowa organizacja międzynarodowa złożona z ekonomistów, filozofów, historyków, politologów oraz innych intelektualistów, którym bliska jest ideologia klasycznego liberalizmu w sferze ekonomicznej i politycznej. Tradycję spotkań MPS uznaje się także za jeden z korzeni neoliberalizmu, choć jest to pojęcie używane obecnie bardzo wieloznacznie[3].
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data założenia | |
| Profil działalności | |
| Prezes |
Gabriel Calzada |
| Członkowie |
ok. 500[1] |
| Strona internetowa | |
Stowarzyszenie powstało w 1947 roku, gdy profesor Friedrich August von Hayek zaprosił 36 naukowców, głównie ekonomistów, do szwajcarskiego kurortu Mont Pèlerin, aby omówić obecną sytuację oraz dalsze losy klasycznego liberalizmu w teorii i praktyce[4]. Miała być to kontynuacja przedwojennej konferencji znanej jako Kolokwium Waltera Lippmanna. Wśród założycieli stowarzyszenia znajdowali się zarówno myśliciele o nastawieniu klasyczno-liberalnym (jak Hayek i Ludwig von Mises), jak i ordoliberalnym (jak Alexander Rüstow) czy socjaldemokratycznym (jak Karl Popper). Według relacji, w czasie jednej z pierwszych dyskusji Mises opuścił pomieszczenie w burzliwym nastroju, krzycząc „jesteście wszyscy bandą socjalistów”[3].
Założyciele MPS podkreślali, że nie jest jej celem prowadzenie jakiejkolwiek propagandy czy utożsamianie się z jakąkolwiek partią polityczną. Celem MPS miała być wymiana poglądów pomiędzy podobnie myślącymi naukowcami w nadziei, aby wzmocnić idee wolnego społeczeństwa oraz badać prace, wady oraz zalety demokratycznych i prorynkowych systemów ekonomicznych.
Początkowo Hayek, Mises i Wilhelm Röpke pragnęli nazwać stowarzyszenie mianem “Acton-Tocqueville Society”, ale Acton i Tocqueville byli katolickimi arystokratami, co nie spodobało się amerykańskim, protestanckim członkom (pomysł ten oprotestował Frank Knight: "Jeśli nazwiecie to stowarzyszenie po dwóch rzymskokatolickich arystokratach, odejdę"). Ostatecznie uhonorowano miejsce pierwszego spotkania naukowców w Mont Pèlerin Hotel, stojącego nad Jeziorem Genewskim, pod szczytem góry o tej samej nazwie, podobnie nazywając swoją organizację[5][6].
Na prośbę Henry’ego Hazlitta, w 1946 roku, swoje obawy na temat rozwoju towarzystwa wyraził Ludwig von Mises. Twierdził, że jeśli celem konferencji jest promocja rozwiązań wolnościowych to organizatorzy nie powinni zapraszać do swojego grona interwencjonistów, co miało być w jego opinii, bezproduktywne i destruktywne dla próby realizacji celów spotkań[7].
W 1961 roku, w kontrze do antykatolickiej tendencji, organizacje opuścił Wilhelm Röpke, Alexander Rüstow oraz Erik von Kuehnelt-Leddihn podkreślając dopełniające dla wolności znaczenie chrześcijaństwa[6].
Libertarianin Hans Hermann Hoppe, trzykrotny prelegent i negatywnie rozpatrzony kandydat na członka stowarzyszenia, skrytykował je za oportunistyczne porzucenie pryncypiów, błędną strategię i niewłaściwy, w stosunku do deklarowanego celu, dobór kadr. W 2006 roku[8] założył mające być alternatywą Towarzystwo Własności i Wolności („The Property and Freedom Society”)[9].
Od 1947 roku odbyły się 32 zjazdy generalne oraz 27 zjazdów regionalnych, które miały miejsce głównie w Europie, ale również i w USA, Japonii, Australii czy w Ameryce Południowej. Liczba członków wzrosła z 50 do ponad 500, skupiając kobiety i mężczyzn z prawie 40 krajów. Milton Friedman z rewerencją opisał znaczenie konferencji: Towarzystwo Mont Pelerin jest prawdziwą duchową fontanną młodości, do której wszyscy co roku możemy przyjść, by odnowić naszego ducha i naszą wiarę wśród rosnących wciąż szeregów innych wiernych[10].
Aby zostać członkiem towarzystwa trzeba uzyskać rekomendacje dwóch członków, uczestniczyć w kilku zjazdach i następnie zostać zaaprobowanym przez zarząd[10].
Członkowie Stowarzyszenia, w swoim statucie (ang. Statement of Aims[11]) uchwalonym podczas pierwszego zjazdu, wskazali na niebezpieczeństwa, jakie według nich stoją przed ludzką cywilizacją. Naukowcy wymienili między innymi: ograniczanie wolności myśli i wypowiedzi, zmniejszenie roli jednostki na rzecz władzy odgórnej, upadek wartości moralnych, wzrastającą popularność ideologii podważającej celowość idei rządów prawa czy zaprzeczeniu wiary we własność prywatną oraz wolny rynek oraz brak rozproszonej władzy, jako gwaranta społeczeństwa w pełni wolnego (w rozumieniu klasycznym).
Jako główny cel, naukowcy wymienili dalsze badania w takich sferach jak:
Czterdzieści osobistości wzięło udział w pierwszej konferencji w Mont-Pèlerin w dniach 1–10 kwietnia 1947 r[12]:
Stowarzyszenie Mont Pelerin miało następujących prezesów[13]:
Ośmiu ekonomistów, którzy należeli do MPS, zostało uhonorowanych Nagrodami Nobla w dziedzinie ekonomii[16]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
