Sterówki

Sterówki (rectrices, l. poj. rectrix) – pióra ogonowe u ptaków. Duże pióra konturowe, wachlarzowato osadzone przy ogonie.

Ich liczba w większości waha się od 8 do 24^[1]. Osiem występuje np. u guiry (G. guira) i przedstawicieli Crotophaga^[2], a 24 np. u łabędzia niemiego C. olor)^[1]. U większości ptaków – w tym u wszystkich wróblowych, z wyjątkiem m.in. chwastówek i skotniczki^[3] (po 10) czy lirogonów (16)^[4] – jest ich 12. Z europejskich ptaków, prócz chwastówki (C. juncidis), 10 sterówek posiada również jerzyk (A. apus)^[1].

U większości ptaków tworzą jednolitą powierzchnię. Są zazwyczaj stosunkowo długie i sztywne, a dzięki specjalnym mięśniom - bardzo ruchliwe.

Funkcje sterówek:

rozpostarte w locie służą jako stery i stateczniki, umożliwiają manewry w powietrzu,
podczas lądowania spełniają rolę hamulców, podobnie jak spadochron,
podpora przy wspinaniu się na drzewa (u dzięciołów, pełzaczy),
przeciwwaga dla ciała podczas żerowania na ziemi lub skakania po gałęziach,
ozdoba, wykorzystywana w rytuałach godowych.

[1]
8. Pióra. W: Roy Brown, John Ferguson, Michael Lawrence, David Lees: Tropy i ślady ptaków. MUZA SA, 2006, s. 146. ISBN 83-7319-860-1.
[2]
Frank E. Beddard. On the Structural Characters and Classifications of the Cuckoos. „Proceedings of the Zoological Society of London”, s. 186, 1885.
[3]
Silke Fregin, Martin Haase, Urban Olsson & Per Alström. New insights into family relationships within the avian superfamily Sylvioidea (Passeriformes) based on seven molecular markers. „BMC Evolutionary Biology”. 12 (157), 2012.
[4]
Passeriformes. W: praca zbiorowa: Handbook of Australian, New Zealand & Antarctic Birds. T. 5. Tyrant-flycatchers to chats. 2001, s. 51.