Dzięciołowate

Dzięciołowate^[2] (Picidae) – rodzina ptaków z rzędu dzięciołowych (Piciformes). Obejmuje ponad 230 gatunków^[2][3].

Dzięciołowate

Picidae[1]
Leach, 1819
Dzięcioł płowy(inne języki) (Dendrocopos macei)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	dzięciołowe
Podrząd	dzięciołowce
Nadrodzina	Picoidea
Rodzina	dzięciołowate
Typ nomenklatoryczny
Picus Linnaeus, 1758
Podrodziny
4 podrodziny – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki zamieszkujące lasy i zadrzewienia całego świata poza Australią, Nową Gwineą, Madagaskarem i innymi mniejszymi wyspami^[3][4].

Cechy charakterystyczne

Ptaki te charakteryzują następujące cechy:

• rozmiary od małych po średnie (od 8 do 50 cm długości i od 6 do 315 g masy ciała)
• bardzo silny, dłutowaty dziób
• silnie rozwinięty, bardzo długi język wraz ze specyficznie zbudowanym aparatem gnykowym
• język pokryty lepką wydzieliną gruczołów ślinowych podjęzykowych
• sztywne, ostro zakończone sterówki umożliwiające opieranie się ogonem o drzewo
• bardzo ostre pazury, zazwyczaj parami przeciwstawne
• pożywienie stanowią owady uzupełniane pokarmem roślinnym
• niektóre gatunki wsuwają szyszkę bądź orzech między gałęzie lub w szczelinę kory w upatrzonym przez siebie miejscu i następnie rozbijają je. Takie miejsce nazywane jest kuźnią.
• niektóre gatunki dziurawią gatunki bogatych w soki drzew, które wabią i unieruchamiają owady następnie zjadane przez ptaka.
• monogamiczne, niektóre gatunki w okresie godowym szybko uderzają w suchą pustą gałąź. Powstały odgłos godowy nazywany jest bębnieniem.
• gnieżdżą się w dziuplach, niemal zawsze samodzielnie wykutych
• wyprowadzają jeden lęg w roku, pisklęta wykluwają się nagie i ślepe, z charakterystycznym zgrubieniem na pięcie, na którym siedzą w niewyścielonej dziupli.
• w upierzeniu dzięciołów występują czarne i białe barwy, ale niektóre bardzo kolorowe. Często czerwonawa czapeczka i pokrywy podogonowe.

Systematyka

Do rodziny należą następujące podrodziny^[2]:

• Jynginae Swainson, 1832 – krętogłowy
• Picumninae G.R. Gray, 1840 – dzięciolniki
• Sasiinae Sangster(inne języki), Gaudin & Fuchs(inne języki), 2022 – kusodzięciolniki
• Picinae Leach, 1819 – dzięcioły