Staw Ujazdowski (staw)
staw (Park Ujazdowski, Warszawa, Polska) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Staw Ujazdowski[1][2] lub Staw w Parku Ujazdowskim[3] – staw znajdujący się na terenie parku Ujazdowskiego w Warszawie.
 Widok od południa | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Wysokość lustra |
109,9 m n.p.m. |
| Wyspy |
jedna |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
0,4136 ha |
| Głębokość • maksymalna |
|
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°13′16″N 21°01′34″E | |
Staw leży po lewej stronie Wisły, w stołecznej dzielnicy Śródmieście, na obszarze MSI Ujazdów, na terenie parku Ujazdowskiego w jego południowej części. W pobliżu przebiegają ulice: Johna Lennona, Aleje Ujazdowskie i aleja Armii Ludowej (Trasa Łazienkowska)[4]. Staw znajduje się na obszarze zlewni Kanału Głównego „A”[5].
Zgodnie z ustaleniami w ramach „Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.” staw położony jest na wysoczyźnie, a jego powierzchnia wynosi 0,4136 ha[3]. Zasilany jest stale poprzez sieć wodociągową, a odpływ odbywa się poprzez kanalizację[3]. Według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 109,9 m n.p.m.[4] Głębokość akwenu to 1,6 m[6].
Staw jest zbiornikiem powstałym w sposób sztuczny. Zaplanowany został w 1893 roku przez ówczesnego głównego ogrodnika miejskiego Franciszka Szaniora jako element nowego parku w stylu angielskim[7]. Układ wodny parku, w tym sam staw, zaprojektowany został przez Williama Heerleina Lindleya[8]. Na zbiorniku wodnym zlokalizowano wyspę o łagodnej linii brzegowej[9]. Dodatkowo wybudowano sztuczne wzgórze, kaskadę oraz mały kanał doprowadzający wodę do akwenu[8]. Ziemia z wykopów pod staw posłużyła do niwelacji terenu oraz usypania kilku wzniesień na terenie parku[7]. Prace wykonawcze zakończono w 1896 roku[10]. Uroczyste otwarcie miało miejsce 10 sierpnia[11].
Ostatnim zaplanowanym elementem otoczenia stawu miał być mostek nad przewężeniem zbiornika wodnego. Początkowo zakładano, że zostanie on wykonany z drewna. Ostatecznie zdecydowano się na konstrukcję betonową w systemie „Monnier”. Zaprojektowało go i wykonało Biuro Techniczne Arnold Bronikowski & S-ka Inżynierowie. Budowę mostka zakończono w 1898 roku. Była to jedna z pierwszych konstrukcji wykonanych w technologii żelbetowej na ziemiach polskich[11][8].
Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939, po przerwaniu 24 września przez zbombardowaną Stację Filtrów dostarczania wody dla miasta, okoliczni mieszkańcy zaczęli ją czerpać wiadrami ze stawu[12].
W latach 2000–2002 miała miejsce rewaloryzacja parku, której autorami byli Tomasz Zwiech i Jakub Zemła[9]. W jej ramach m.in. odrestaurowano kaskadę wodną, urozmaicono linię brzegową akwenu dodatkowymi głazami i kamieniami oraz dokonano nasadzeń roślin przywodnych[9]. Wybudowano także altanę zlokalizowaną na punkcie widokowym, z której prowadzą szerokie schody na brzeg, i z której rozpościera się widok na staw[9].
W pobliżu północno-wschodniego brzegu rośnie klon pospolity (Acer platanoides), odmiana Schwedlera, o średnicy pnia ponad 358 cm chroniony jako pomnik przyrody (nr INSPIRE: PL.ZIPOP.1393.PP.1465011.3196)[13]. Na wyspie rośnie sosna czarna[7]. Od 2002 roku zbiornik wodny jest zarybiany gatunkami: karaś, amur i karp[6]. Populacja ryb jednak nie jest stabilna, także ze względu na częściowe opróżnianie z wody na zimę, dzięki czemu w zooplanktonie występują tak duże gatunki jak Daphnia magna[14] czy larwy wodzienia[15]. Według stanu wiedzy z 1921 roku staw był siedliskiem następujących gatunków zwierząt: ciernik, pluskolec pospolity i karczownik ziemnowodny[16].
|
.jpg)
.jpg)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
