Sokolniki (województwo podkarpackie)

Sokolniki – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie tarnobrzeskim, w gminie Gorzyce^[5].

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie podkarpackim. Zobacz też: inne miejscowości o tej samej nazwie.

Sokolniki

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	tarnobrzeski
Gmina	Gorzyce
Liczba ludności (2011)	2159[1][2]
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	39-434[3]
Tablice rejestracyjne	RTA
SIMC	0791616
Położenie na mapie gminy Gorzyce Sokolniki
Położenie na mapie Polski Sokolniki
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Sokolniki
Położenie na mapie powiatu tarnobrzeskiego Sokolniki
50°38′30″N 21°48′28″E[4]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Miejscowość należy do Parafii Świętej Rodziny w Trześni.

Części wsi

Integralne części wsi Sokolniki^[6][5]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0791622	Górki	część wsi
0791639	Murawy	część wsi
0791645	Rokicina	część wsi
0791651	Saskie Góry	część wsi
0791668	Szklana Górka	część wsi
0791674	Wieska	część wsi
0791680	Wychylówka	część wsi
0791697	Wytrząska	część wsi
0791705	Zastawie	część wsi

Historia

Pierwsza wzmianka w dokumentach na temat miejscowości z terenu obecnej gminy Gorzyce pochodzi z 1191 roku i dotyczy właśnie Sokolnik. Nazwa w brzmieniu "Sucholnici" pojawiła się w tzw. Kodeksie Dyplomatycznym Małopolski, kiedy to arcybiskup gnieźnieński konsekrował kościół św. Marii w Sandomierzu. W wydanym z tej okazji przywileju wyznaczone zostały dobra stanowiące uposażenie tego kościoła, wśród nich znalazły się Sokolniki.

Wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie tej wsi świadczą o tym, że istniała ona dużo wcześniej. Odkryte cmentarzyska pochodzą z czasów kultury łużyckiej. Kolejna wzmianka pochodzi z 1284 roku z dokumentu wydanego przez Leszka Czarnego. W II połowie XV wieku Jan Długosz w Komentarzach o Ziemi Sandomierskiej wspomina o dwunastu kmieciach, karczmie, kościele i folwarku komesa na Tarnowie w "Szokolnykach". Według zapisków lustracji królewszczyzny starostwa sandomierskiego, w miejscowości tej były dwa stawy rybne, z których ryby dostarczano do zamku w Sandomierzu.

W 1443 r. król Władysław Warneńczyk zwolnił łowców wywodzących się z królewskiej wsi Sokolniki od wszelkich danin, w zamian mieli stawiać się przy królu w czasie łowów. O miejscowości Sokolniki można spotkać informacje w dokumentach wydawanych przez króla Kazimierza Jagiellończyka i Zygmunta III Wazę.

W 1586 roku byli w Sokolnikach dwaj hodowcy sokołów dla książąt sandomierskich, najprawdopodobniej właśnie stąd wzięła się nazwa wsi. W 1835 r. właścicielami Sokolnik została rodzina Dolańskich.

Latem 2001 roku prawie wszystkie domostwa zostały zalane w wyniku powodzi, jaka nawiedziła gminę Gorzyce. Wieś została zalana wodami Wisły, która przerwała wał przeciwpowodziowy w Zalesiu Gorzyckim, około ośmiu kilometrów w linii prostej od pierwszych zabudowań w Sokolnikach. Pod wodą znalazły się także trzy inne wsie.

Podczas powodzi 19 maja 2010 pękł wał na Trześniówce w gminie Gorzyce. Przez 500-metrową wyrwę woda zalała między innymi Sokolniki. Rozmiar klęski przewyższył katastrofę z 2001 roku. Po dwóch tygodniach od powodzi Sokolniki zostają zalane po raz kolejny, tym razem 4 czerwca 2010. Stan wody był niższy o 20 cm niż podczas majowej powodzi, jednak tym razem miejscowość zalały trzy rzeki, Trześniówka od strony Trześni, Wisła od strony Zalesia Gorzyckiego, oraz Łęg od strony Orlisk Sokolnickich

Kalendarium

• 1880 – Powstaje Ochotnicza Straż Pożarna
• 1910/11 – Powstaje Kółko Rolnicze z Kasą Stefczyka
• 1932/33 – Zawiązuje się Koło Gospodyń Wiejskich
• 1937 – We wsi pojawił się pierwszy radioodbiornik
• 1957 – Powstał komitet elektryfikacji wsi, prace ukończono w grudniu 1958 r.
• 1958 – Koło Gospodyń Wiejskich sprowadziło pierwszą pralkę elektryczną
• 1962 – Rozpoczęto budowę remizy strażackiej
• 1966 – Utworzono Ludowy Zespół Sportowy obecnie LKS Sokół Sokolniki
• 1985 – Otwarcie Domu Kultury i Wiejskiego Ośrodka Zdrowia
• 1988 – Gazyfikacja wsi, gazociąg długości 25,5 km
• 2001 – Kilkaset domostw zostaje zalanych wskutek powodzi, jaka nawiedziła gminę Gorzyce
• 2008 – Wieś została podłączona pod sieć kanalizacyjną
• 2010 – Powódź po raz drugi zalewa wieś i znaczną część gminy Gorzyce

Słynni mieszkańcy

• Leszek Bebło – polski lekkoatleta – maratończyk, dwukrotny olimpijczyk: z Barcelony (1992 rok) i Atlanty (1996 rok).
• Antoni Jastrzębski – cichociemny.
• Zbigniew Rękas – były starosta powiatu tarnobrzeskiego.
• Henryk Karol Rewakowicz (1837-1907) – galicyjski działacz ludowy, polityk, dziennikarz, uczestnik powstania styczniowego. Jeden z założycieli SL
• Stanislaw Rynduch – patriota, bojownik o demokratyczną Europę, dożywotni członek Polskiego Związku Esperantystów od 1960 r., założyciel politycznej esperanckiej organizacji w Polsce EDE-PL (Europo-Demokratio-Esperanto).