Soczewica

Soczewica
	; Morfologia gatunku typowego; – soczewicy jadalnej
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Podrodzina	bobowate właściwe
Rodzaj	soczewica
	Nazwa systematyczna
	Lens P. Miller; Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
	Typ nomenklatoryczny
	Lens culinaris Medikus
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Soczewica (Lens Mill.) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny bobowatych. Obejmuje 7 gatunków^[4]. W stanie dzikim rosną one w obszarze śródziemnomorskim, od Wysp Kanaryjskich do środkowej Azji, we wschodniej Afryce zasięg rodzaju sięga strefy tropikalnej^[5]^[6]. Soczewica jadalna jest jedną z roślin o najdłuższej historii uprawy. Udomowiona została co najmniej 8 tys. lat p.n.e. na Bliskim Wschodzie, skąd rozprzestrzeniona została w Eurazji na obszarach o ciepłym klimacie. Jadalne są nasiona soczewicy jadalnej. Pozostałe części rośliny po omłocie stanowią cenioną paszę dla zwierząt^[7].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Pokrój: Wyprostowane i płożące rośliny jednoroczne^[5]^[6].
Liście: Parzysto pierzaście złożone, z 2 lub liczniejszymi owalnymi lub jajowatymi, całobrzegimi listkami. Oś liścia na końcu wykształcona jako wąs czepny. Liście wsparte są przylistkami całobrzegimi lub ząbkowanymi u nasady nieco strzałkowatymi^[5]^[6].
Kwiaty: Motylkowe, drobne, wyrastają pojedynczo lub w większej liczbie w gronach. Działki kielicha w liczbie 5 są zrośnięte, ale ząbki kielicha są głęboko wcięte. Płatki korony białe, niebieskie lub fioletowe. Mają różną budowę. Dwa dolne płatki tworzą tzw. łódeczkę, dwa boczne zaokrąglone skrzydełka, a piąty wzniesiony jest do góry tworząc żagielek, który u nasady zwężony jest w paznokieć. Wewnątrz kwiatu, a ściślej w łódeczce, znajduje się jeden słupek z pojedynczą, górną zalążnią zawierającą dwa zalążki oraz 10 pręcików, z których dziewięć zrośniętych jest nitkami tworząc rurkę, jeden pręcik zaś jest wolny^[5]^[6].
Owoce: Ścieśnione strąki zawierające 1–2 soczewkowate nasiona^[5]^[6].

Rodzaj jest tradycyjnie wyodrębniany, jednak z analiz molekularnych wynika, że jest zagnieżdżony w obrębie rodzaju wyka (Vicia), tworząc w jego obrębie grupę monofiletyczną^[8].

Pozycja rodzaju według APweb

Jeden z rodzajów podrodziny bobowatych właściwych Faboideae w rzędzie bobowatych Fabaceae s.l.^[2] W obrębie podrodziny należy do plemienia Fabeae^[9].

Wykaz gatunków^[4]

Lens culinaris Medik. – soczewica jadalna
Lens ervoides (Brign.) Grande
Lens himalayensis Alef.
Lens kotschyana (Boiss.) Nábělek
Lens lamottei Czefr.
Lens montbretii (Fischer & alli) P. Davis & Plitmann
Lens nigricans (M.Bieb.) Godr.

[1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
[2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2014-05-31] (ang.).
[3]
Lens. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2014-05-31].
[4]
Lens. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-05-31].
[5]
Lens P.Mill.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-31].
[6]
Bojian Bao i Nicholas J. Turland: Lens Miller. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-31].
[7]
J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 46. ISBN 83-7255-326-2.
[8]
Hanno Schaefer, Paulina Hechenleitner, Arnoldo Santos-Guerra, Miguel Menezes de Sequeira, R. Toby Pennington, Gregory Kenicer, Mark A. Carine. Systematics, biogeography, and character evolution of the legume tribe Fabeae with special focus on the middle-Atlantic island lineages. „BMC Evolutionary Biology”. 12: 250, 2012. DOI: 10.1186/1471-2148-12-250.
[9]
Lens. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2014-05-31].

[ruggiero-1] [1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] [2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2014-05-31] (ang.).

[ing-3] [3]
Lens. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2014-05-31].

[tpl-4] [4]
Lens. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-05-31].

[pakistan-5] [5]
Lens P.Mill.. [w:] Flora of Pakistan [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-31].

[china-6] [6]
Bojian Bao i Nicholas J. Turland: Lens Miller. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2014-05-31].

[7] [7]
J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 46. ISBN 83-7255-326-2.

[8] [8]
Hanno Schaefer, Paulina Hechenleitner, Arnoldo Santos-Guerra, Miguel Menezes de Sequeira, R. Toby Pennington, Gregory Kenicer, Mark A. Carine. Systematics, biogeography, and character evolution of the legume tribe Fabeae with special focus on the middle-Atlantic island lineages. „BMC Evolutionary Biology”. 12: 250, 2012. DOI: 10.1186/1471-2148-12-250.

[9] [9]
Lens. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2014-05-31].

[4]

[5]

[6]

[7]

[1]

[2]

[3]

[8]

[9]

Wikiwand in your browser!

Soczewica

Wikiwand in your browser!

Morfologia

Systematyka

Przypisy