Skarbiec Sykiończyków
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skarbiec Sykiończyków (gr. Θησαυρός των Σικυωνίων) – ruiny skarbca na terenie sanktuarium Apollina w Delfach, w którym przechowywano wota składane przez Sykiończyków.
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Ukończenie budowy |
VI w. p.n.e. |
Położenie na mapie Grecji  | |
 38°28′53,98″N 22°30′06,06″E | |
Muzeum Archeologiczne w Delfach podaje, że skarbiec wznoszono w trzech etapach[1]:
- pierwszy budynek – tolos – powstał najprawdopodobniej ok. 580 r. p.n.e. z inicjatywy tyrana Sykionu Klejstenesa po I wojnie świętej[1]. Tolos miał 6,32 m średnicy[2]; był to naos otoczony kolumnadą z 13 kolumn doryckich i doryckim architrawem[1].
- drugi budynek – monopteros – był zdobiony fryzem datowanym na ok. 560 r. p.n.e.[1] Dach podtrzymywało 14 kolumn o wysokości 2,78 m[1], a sam budynek liczył 4,20 × 5,50 m[2]. Według jednego z przekazów, w monopterosie wystawiony miał być rydwan tyrana Klejstenesa, który zwyciężył w igrzyskach pytyjskich w 582 roku p.n.e.[2]
- trzeci budynek – skarbiec właściwy – powstał najprawdopodobniej ok. 525 r. p.n.e.[1] przy wykorzystaniu wszystkich bloków kamiennych pochodzących z dwóch wcześniejszych budynków, które zostały rozebrane[3]. Został wzniesiony przez oligarchów po tym jak odsunęli oni od władzy tyranów z rodu Orthagorydów[2][3].
Wójcikowska (2009) podaje, że skarbiec datowany jest na koniec VI w. p.n.e.[4]; inne źródła mówią o drugiej połowie VI w.[1] lub o roku 500 p.n.e.[5][2]
Budynek skarbca właściwego stał jako pierwszy skarbiec od wejścia do Sanktuarium Apollina, po południowej stronie Świętej Drogi[5]. W czasach antycznych ze Świętej Drogi widoczna była jego wschodnia część[6].
Była to niewielka budowla przypominająca świątynię (6,73 × 11,85 m[7][uwaga 1]), wzniesiona w porządku doryckim[5]. Obejmowała naos otwarty na wschód, prowadzący do pronaosu, zakończonego antami[5]. Miała taką samą orientację jak pobliski Skarbiec Syfnijczyków[1].
Współcześnie z budowli zachowały się pozostałości fundamentów[8], które zostały wzniesione przy wykorzystaniu wszystkich bloków kamiennych pochodzących z dwóch wcześniejszych budynków (tolosu i monopterosu), które rozebrano na potrzeby rozbudowy tarasu świątynnego[3].
Podłoga nowego skarbca została wyłożona metopami z monopterosu, które ułożono dekoracjami rzeźbiarskimi do dołu[3].
Metopy
Z nowego skarbca zachowały się niektóre z metop i tryglifów zdobiących jego ściany i fasadę[7].
Pięć dobrze zachowanych metop odkryto w skarbcu i jego najbliższym sąsiedztwie w 1894 roku[9] Ich powstanie datowane jest na lata ok. 570–550 p.n.e.[9] Ich dekoracje rzeźbiarskie przedstawiają m.in. statek Argonautów, Kastora i Polluksa, Europę na byku czy dzika kalidońskiego[9].
- Muzeum Archeologiczne w Delfach podaje wymiary 8,27 × 6,24 m, zob. Muzeum Archeologiczne w Delfach ↓.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
