Sietesz

Sietesz – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Kańczuga. Ma status sołectwa^[5].

Sietesz

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przeworski
Gmina	Kańczuga
Liczba ludności (2024)	1520[1]
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-206[2]
Tablice rejestracyjne	RPZ
SIMC	0604531[3]
Położenie na mapie gminy Kańczuga Sietesz
Położenie na mapie Polski Sietesz
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Sietesz
Położenie na mapie powiatu przeworskiego Sietesz
49°59′09″N 22°20′48″E[4]

Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Kańczuga Lubomirskich^[6]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Sietesz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Części wsi

Integralne części wsi Sietesz^[3][7]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0604548	Sietesz Dolna	część wsi
0604554	Sietesz Górna	część wsi

Historia

Otton z Pilczy – Pilecki w 1375 r. nadaje rycerzowi Wierzbieńcie wieś Mikulicze (Mikulice), jednocześnie wymienia w nim wsie sąsiednie jak: Sethescha (Sietesz), Nizaczyce (Niżatyce), Ostrów. Potem te dobra dziedziczyła Elżbieta Granowska z Pileckich (ur. ok. 1372, zm. 12 maja 1420 w Krakowie) – trzecia żona Władysława Jagiełły, królowa Polski.

Była jedynym dzieckiem wojewody sandomierskiego dziedzica Sieteszy Ottona z Pilczy i Jadwigi Melsztyńskiej (matki chrzestnej Jagiełły c. Jana siostra Spytki). Gdy w 1384 r. umarł jej ojciec, odziedziczyła po nim ogromne posiadłości łańcuckie oraz Sietesz i Pilicę stając się najbogatszą panną w Polsce. Sietesz była wzmiankowana w dokumencie z 1384 roku. Podczas trwającego 13 lat małżeństwa z Wincentym Granowskim, Elżbieta urodziła dwóch synów i trzy córki. Zorganizowała tu parafię przed 1391 rokiem. 12 grudnia 1410 r. Elżbieta została wdową i poślubiła 2 maja 1417 r. w Sanoku Króla Polski Władysława Jagiełłę. I tak Sietesz stała się miejscowością królewską. W 1450 roku właścicielem był Jan z Pilczy syn Eżbiety Granowskiej^[8].

W 1515 r. Sietesz należała do tzw. klucza kańczudzkiego. W XVII w istniał tu dwór obronny, który został zniszczony w czasie wojen szwedzkich. W II poł. XIX w. była tu własność rodziny Łastawieckich.

21 stycznia 1943 Gestapo z pomocą SS zebrało mężczyzn w budynku szkoły. Franciszka Rewera i Kazimierza Lisowskiego rozstrzelało a około 20 innych mieszkańców wywiozło do więzień w Jarosławiu i Łańcucie^[9].

W sierpniu 1943 r. Wehrmacht rozstrzelał w lesie 17 Polaków pochodzenia żydowskiego. Na miejscu egzekucji znajduje się mogiła pomordowanych.

Zabytki

• kościół parafialny, neogotycki (1906-1910) – zbudowany według projektu M. Kowalczuka. Wewnątrz kościoła – część starego, barokowego wyposażenia. Parafia sprzed 1391 roku.
• zespół dworski rodziny Łastawieckich

1. ruiny dworu o XVIII-wiecznym rodowodzie
2. park z XVIII w., przekomponowany w XIX w. na ogród typu krajobrazowego
3. kaplica grobowa Łastawieckich (II poł. XIX w.)
4. źródełko Świętego Antoniego

• w pobliżu znajduje się rezerwat przyrody „Husówka”^[3][7]

Ludzie związani z Sieteszą‎ ‎

Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Sieteszą‎.