Sędziszów Małopolski (gmina)

Sędziszów Małopolski (1934-54 i 1 I–9 XII 1973 gmina Sędziszów^[4]) – gmina miejsko-wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie rzeszowskim. Siedzibą gminy jest Sędziszów Małopolski.

Sędziszów Małopolski

gmina miejsko-wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	ropczycko-sędziszowski
TERC	1815043
Burmistrz	Bogusław Kmieć
Powierzchnia	154,29 km²
Populacja (2020) • liczba ludności	23 777[1]
• gęstość	154,1 os./km²
Nr kierunkowy	17
Kod pocztowy	39-120,-122,-123 -126, -127
Tablice rejestracyjne	RRS
Adres urzędu: ul. Rynek 1 39-120 Sędziszów Małopolski
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 11[2][3] Liczba miejscowości 13[3]
Położenie na mapie powiatu
50°04′10″N 21°42′05″E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[5] gmina Sędziszów Małopolski ma obszar 154,29 km², w tym:

• użytki rolne: 64%
• użytki leśne: 26%

Gmina stanowi 28,11% powierzchni powiatu.

Historia

Gmina zbiorowa Sędziszów z siedzibą w mieście Sędziszowie została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie ropczyckim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Cierpisz, Czarna, Góra Ropczycka, Kawęczyn Sędziszowski, Krzywa, Przedmieście Sędziszowskie, Wolica Ługowa, Wolica Piaskowa i Zagorzyce^[6]. 1 kwietnia 1937 roku powiat ropczycki został zniesiony, a z jego terytorium utworzono powiat dębicki^[7].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[8].

Obszar zniesionej gminy Sędziszów wszedł w skład 5 gromad^[9]:

• gromada Czarna Sędziszowska (Czarna Sędziszowska, Cierpisz i Krzywa)
• gromada Gnojnica (część obszaru dotychczasowej gromady Góra Ropczycka)
• gromada Olchowa (Klęczany)
• gromada Wolica Ługowa (Wolica Ługowa, Wolica Piaskowa i Kawęczyn Sędziszowski)
• gromada Zagorzyce (Zagorzyce)

1 stycznia 1956 gromady weszły w skład nowo reaktywowanego powiatu ropczyckiego w tymże województwie^[10].

W związku z reaktywowaniem gmin 1 stycznia 1973 roku^[11], utworzono gminę o nazwie Sędziszów z siedzibą w mieście Sędziszowie i składającą się z 14 sołectw: Będziemyśl, Boreczek, Borek Wielki, Cierpisz, Czarna Sędziszowska, Góra Ropczycka, Kawęczyn Sędziszowski, Klęczany, Krzywa, Ruda, Szkodna, Wolica Ługowa, Wolica Piaskowa i Zagorzyce^[12][13].

9 grudnia 1973 nazwę gminy Sędziszów zmieniono na Sędziszów Małopolski, równocześnie powołując wspólne rady narodowe dla gminy Sędziszów Młp. i miasta Sędziszów Młp. z siedzibą w Sędziszowie Młp.^[14] W związku z tym powstała współczesna gmina Sędziszów Małopolski.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2005^[15]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	22 588	100	11 520	51	11 068	49
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	146,4		74,7		71,7

Dane z 30 czerwca 2004^[15]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	22 564	100	11 507	51	11 057	49
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	146,2		74,6		71,7

• Piramida wieku mieszkańców gminy Sędziszów Małopolski w 2014 roku^[16].

Sołectwa

Będziemyśl, Boreczek, Cierpisz, Czarna Sędziszowska, Góra Ropczycka, Klęczany, Krzywa, Ruda, Szkodna, Zagorzyce Dolne, Zagorzyce Górne^[2]

Miejscowości bez statusu sołectwa: Bukowina i Zabłocie.

Sąsiednie gminy

Iwierzyce, Kolbuszowa, Niwiska, Ostrów, Ropczyce, Świlcza, Wielopole Skrzyńskie

Przypisy

1. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
2. Strona gminy ,sołectwa
3. Urząd Statystyczny w Rzeszowie
4. Uchwała Nr XXIII/81/73 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1973 r. w sprawie utworzenia wspólnych rad narodowych dla miast nie stanowiących powiatów i gmin oraz zmian nazw niektórych gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy WRN w Rzeszowie z 13 października 1973 r., Nr 11, Poz. 136)
5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
6. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 538
7. Dz.U. z 1937 r. nr 18, poz. 119
8. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
9. Uchwała Nr 34/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tarnobrzeskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 18 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 41)
10. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 283
11. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
12. Uchwała Nr XVIII/56/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 grudnia 1972 r., Nr 16, Poz. 196)
13. Wykaz symboli terytorialnych jednostek administracyjnych używanych do celów statystycznych (podział administracyjny z dnia 1. I. 1973 r.). Główny Urząd Statystyczny. Biuro Spisów
14. Uchwała Nr XXIII/81/73 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 5 października 1973 r. w sprawie utworzenia powiatów i gmin oraz zmian nazw niektórych gmin w województwie rzeszowskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie z dnia 13 października 1973 r., Nr 11, Poz. 136)
15. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
16. Gmina Sędziszów Małopolski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.