Sędziowie (Biblia)

Sędziowie (hebr. ‏שופטים‎ szofetim) – zwierzchnicy^[a] ludu starożytnego Izraela przed epoką królów. Wierzono, że Jahwe powoływał ich do wybawiania ludu^[1].

Okres sędziów bywa liczony od czasów Otniela do czasów proroka Samuela i trwał ok. 150 lat^[2]. Bóg wybierał sędziów z różnych plemion izraelskich, które mieszkały w różnych częściach Kanaanu. Prawdopodobnie większość z nich przynajmniej przez pewien czas działała równocześnie z innym sędzią^[2]. Opis ich działalności występuje głównie w Księdze Sędziów i 1. Księdze Samuela.

Spośród 12 sędziów wymienianych przez Księgę Sędziów, tradycyjnie wyróżnia się 6 sędziów „większych” (Otniel, Ehud, Barak i Debora-prorokini, Gedeon, Jefte i Samson) oraz 6 „mniejszych” (Szamgar, Tola, Jair, Ibsan, Elon i Abdon)^[2]. Wydaje się, że Szamgar jako jedyny z sędziów „mniejszych” brał udział w jakiejkolwiek wojnie^[3].

Funkcja izraelskiego sędziego miała swój odpowiednik także w Fenicji. Tyr nie zawsze był rządzony przez królów, ale też szereg sędziów (fen. szofetim). Również w Kartaginie dwaj najwyżsi urzędnicy posiadali taki tytuł (sufeci)^[3].

Tabela zbierająca informacje o poszczególnych Sędziach, wymienionych w Księdze Sędziów^[4]:

Sędzia	Plemię	Najeźdźca	Lata walk	Lata pokoju
Otniel	Judy	Aramejczycy	8	40
Ehud	Beniamina	Moabici	18	80
Szamgar	Syn Anata	Filistyni
Debora i Barak	Naftalego	Kananejczycy	20	40
Gedeon	Manassesa	Madianici	7	40
Tola	Issachara			23
Jair	Manassesa			22
Jefte	Manassesa lub Gada	Ammonici	18	6
Ibsan	Zabulona			7
Elon	Zabulona			10
Abdon	Efraima			8
Samson	Dana	Filistyni	40	20

Zobacz też

• Inskrypcja z Chirbet Qejafa

Uwagi

1. Hebrajskie słowo szofet (‏שׁוֹפֵט‎) ma znaczenie znacznie szersze, niż polskie słowo „sędzia”. Por. Alfred Tschirschnitz: Dzieje ludów biblijnych. Wyd. I. Warszawa: M. Sadren i S-ka, 1994, s. 228. ISBN 83-86340-00-3.

Przypisy

1. Sdz 2,18 w przekładach Biblii.
2. Alfred Tschirschnitz: Dzieje ludów biblijnych. Wyd. I. Warszawa: M. Sadren i S-ka, 1994, s. 231. ISBN 83-86340-00-3.
3. Fritz Rienecker, Gerhard Maier: Leksykon biblijny. Waldemar Chrostowski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, 2001, s. 733, seria: Prymasowska Seria Biblijna. ISBN 83-7146-061-9.
4. na podstawie: M.A. Tabet, Introducción al Antiguo Testamento. Palabra, Madryt 2008, s. 291

Encyklopedie internetowe (stanowisko):

• Treccani: giudici
• Universalis: juges-les
• Catalana: 0190189