Remove ads
Roman Tadeusz Ślączka (ur. 19 lipca 1895 w Sanoku, zm. 21 stycznia 1967 w Gdyni) – polski doktor praw, adwokat i radca prawny, pionier ruchu skautowego, działacz niepodległościowy i narodowy, nauczyciel.
.jpg)
.jpg) Roman Ślączka (1938) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
adwokat, radca prawny |
| Narodowość |
polska |
| Tytuł naukowy | |
| Edukacja | |
| Partia | |
| Rodzice |
Wojciech, Bronisława |
| Małżeństwo |
Janina Konstantynowicz |
| Dzieci |
Wojciech, Andrzej |
| Krewni i powinowaci |
Kazimierz, Zofia, Janina, Sylwia, Aleksander (rodzeństwo) |
Roman Tadeusz Ślączka urodził się 19 lipca 1895 w Sanoku[1][2][3][4][5][uwaga 1]). Był synem Wojciecha Ślączki (1851–1925, adwokat, działacz niepodległościowy) i Bronisławy z domu Mysłowskiej (1856–1903)[3][6][1]. Jego rodzeństwem byli: Kazimierz (1885–1971, inżynier, oficer wojskowy, przed 1939 także zamieszkujący w Gdyni[7][8]), Zofia Klara (1887–1890[9][10]), Janina Aleksandra (1889–1979[11][12], nauczycielka[13]), Sylwia Klementyna (1891–1893[14][15]), Aleksander Wojciech (1893–1940, lekarz, jeden z twórców neurochirurgii polskiej, kapitan Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[16][17]). Jego ojcem chrzestnym został dr Kazimierz Smorągiewicz[1]. W Sanoku rodzina Ślączków zamieszkiwała w kamienicy przy ulicy Tadeusza Kościuszki[18][19][20].
W 1913 Roman Ślączka zdał egzamin dojrzałości w C.K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jan Bratro, Władysław Brzozowski, Stanisław Szwed, Władysław Zaleski)[2][21][22]. Podczas nauki w tej szkole był jednym z pionierów skautingu w Sanoku, działającego wpierw tajnie od początku roku szkolnego 1910/1911 (tym samym był zaczątkiem ruchu harcerskiego w mieście)[23]. Jesienią 1910 był jednym ze skautów składających pierwsze zaprzysiężenie w lesie koło podsanockiej Trepczy[24]. Następnie był członkiem założonej we wrześniu 1911 i funkcjonującej od tego czasu już jawnie pod egidą sanockiego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” drużyny skautowej im. Stanisława Żółkiewskiego, zawołania „ex ossibus ultor”[25]. W roku szkolnym 1912/1913 dowodził jednym z trzech plutonów[26], a ponadto do matury był drużynowym, objąwszy tę funkcję jako kolejny po Antonim Froniu i Janie Bratrze[25][27][28]. Z początkowej liczby skautów poniżej 10 w 1910 drużyna urosła do około 120 w 1912/1913[29]. Ponadto udzielał się w działającym od 1909 gimnazjalnym „kółku przyrodników”, w którym pełnił funkcję zastępcy sekretarza[30]
Po maturze miał kontynuować edukację na akademii górniczej[2]. W 1913 podjął studia w Wiedniu[31]. U kresu I wojny światowej w październiku 1918 przebywał na urlopie w Sanoku[32]. Po przejęciu tam władzy lokalnej przez Polaków w listopadzie 1918 uczestniczył w usuwaniu pozostałości rządów austriackich w mieście[33]. Ochotniczo brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej z lat 1918–1919[6]. Przed 1920 uzyskał stopień doktora praw[5][34][35][36]. Uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 16 października 1920 został uznany przynależnym do gminy Sanok[5]. Był wówczas praktykantem sądowym w tym mieście[5]. Na przełomie lat 20./30. był działaczem koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Sanoku, pełniąc funkcję sekretarza[37][38]. W latach 30. był właścicielem rodzinnej kamienicy przy ulicy Kościuszki[39].
Według stanu z 1928 jako aplikant u dr. Edwarda Stenzla we Lwowie był członkiem nadzwyczajnym Oddziału Lwów Związku Adwokatów Polskich[40]. W 1928 został wpisany na listę adwokatów w okręgu Izby Adwokackiej we Lwowie[41]. W kolejnych latach był adwokatem w obrębie Sądu Okręgowego we Lwowie, pracując w tym mieście przy ulicy Listopada 35[42][43][44], od około 1932 przy ulicy Grodzickich 2[45][46], od około 1934 przy placu Akademickim 2[47][48]. 31 marca 1931 został wybrany na zastępcę członka rady dyscyplinarnej w Izbie Adwokackiej we Lwowie[49]. W latach 30. był we Lwowie działaczem Sokoła – Macierzy[50].
7 lipca 1936 został wpisany na listę adwokatów w okręgu Izby Adwokackiej w Poznaniu, z siedzibą w Gdyni[51]. Do 1939 pracował przy ulicy 10 lutego 24 w obrębie Sądu Okręgowego w Gdyni[52][53][54][55]. Był korespondentem dla „Warszawskiego Dziennika Narodowego”, we wrześniu 1935 donosił z pierwszego rejsu transatlantyku „MS Piłsudski”[56][57][58], a w kolejnych latach w tym dzienniku drukowano jego artykuły na tematy dotyczące Gdyni[59][60][61][62][63][64][65]. W Gdyni był działaczem Stronnictwa Narodowego[66]. W 1936 został wybrany ławnikiem zarządu Towarzystwo Budowy Bazyliki Morskiej w Gdyni[67].
U kresu II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej przebywał wraz z rodziną w Iwoniczu-Zdroju[68]. Po nadejściu frontu wschodniego i wycofaniu się Niemców z tych terenów pod koniec lata 1944 przybył do rodzinnego Sanoka[68]. Tam na przełomie września i października 1944 zamieszkał w domu rodziny Jana Rajchla przy ul. Kościuszki[68]. W tym czasie zarabiał udzielając lekcji języka angielskiego[68]. Za namową Jadwigi Zaleskiej z października 1944 przyjął propozycję objęcia posady nauczyciela języka angielskiego w reaktywowanym macierzystym gimnazjum[69]. Tam 18 października 1944 brał udział w posiedzeniu pierwszej powojennej rady pedagogicznej[70]. Został członkiem Komitetu Odbudowy Gimnazjum, obejmując w tym gremium funkcję skarbnika[71][72]. W zakresie swojej pracy nauczycielskiej polecił przedrukować w sanockiej drukarni Franciszka Patały (wcześniej drukarnia Karola Pollaka) podręcznik do nauki języka angielskiego autorstwa Tadeusza Grzebieniowskiego[73]. Po nastaniu Polski Ludowej około 1945 wynajął rodzinną kamienicę w Sanoku na rzecz poczty (w tym gmachu pod adresem ul. Kościuszki 26 do dnia dzisiejszego działa oddział główny Poczty Polskiej[74])[75].
W 1946 zamieszkiwał w Gdyni przy ul. Skwer Kościuszki 16 i pozostawał adwokatem w tym mieście[76]. W 1947 postanowieniem Nadzwyczajnej Komisji do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym na Wybrzeżu został skazany na pół roku obozu pracy za to, że jako urzędnik państwowy pracujący w charakterze radcy prawnego TZP „działał w czasie swego urzędowania związanego z przeprowadzaniem reprywatyzacji na szkodę państwa, m.in. reprywatyzując nieprawnie wielkie składy towarowe w porcie gdyńskim”[77]. W 1949 był adwokatem Domu Bawełny[78]. Przez wiele lat pracował jako radca prawny w Polskiej Zjednoczonej Korporacji Bałtyckiej w Gdyni[34]. Był też współzałożycielem i radcą prawnym Izby Arbitrażowej Bawełny w Gdyni[35]. Był radcą prawnym i członkiem Lekarskiej Spółdzielni Pracy w Gdyni[36]. Jako radca prawny udzielał się też w Spółdzielni Inwalidów „Wybrzeże”, gdzie był członkiem radcy[35]. Był odznaczonym działaczem ruchu spółdzielczego[35].
Pod koniec lat 50. zamieszkiwał w Gdyni przy ulicy Wojewódzkiej 31[79]. Zmarł po krótkiej chorobie 21 stycznia 1967 w Gdyni[34][35][36][4]. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu Witomińskim 23 stycznia 1967[34][4]. 18 lutego 1928 w Sanoku poślubił Janinę Marię Helenę Konstantynowicz rodem z Dynowa[3][80][34] (1903–1991[81]). Miał dzieci[34]; synów Wojciecha[35] (1928–2015, doktor nauk przyrodniczych[82][83]), Andrzeja (1931-2023, profesor geologii)[6][84].
Remove ads
- Pierwsze trzy lata skautingu w Gimnazjum w Sanoku (1910–1913) w: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958 (1958)[85]
- „Kółko przyrodników” przy czytelni gimnazjalnej w Sanoku w latach 1909–1913 w: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958 (1958)[86]
- Reaktywowanie gimnazjum w Sanoku po drugiej wojnie światowej w: „Rocznik Sanocki” Tom I (1963)[87]
- Jak się obywatele sanoccy przed 500 laty procesowali... w: „Rocznik Sanocki” Tom II (1967)[88]
Roman Ślączka był też autorem pamiętników opisujących m.in. przejmowanie władzy przez Polaków u kresu I wojny światowej w Sanoku[89] oraz wspomnień dotyczących sanockiego drukarza Karola Pollaka[90].
Remove ads
- W źródłach gimnazjalnych pierwotnie podawano dzień urodzenia 24 czerwca 1895, zob. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1905/1906 (zespół 7, sygn. 39). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 46. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1906/1907 (zespół 7, sygn. 42). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 194. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1908/1909 (zespół 7, sygn. 48). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 435.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads