Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Richard Harris
aktor irlandzki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Richard St. John Harris[1] (ur. 1 października 1930 w Limerick, zm. 25 października 2002 w Londynie) – irlandzki aktor, pieśniarz, poeta, producent, reżyser i scenarzysta.
Laureat Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu za rolę Króla Artura w komediodramacie przygodowym Camelot (1967)[2].
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Wczesne lata
Urodził się w Limerick w środkowo–zachodniej Irlandii (prowincji Munster) w rodzinie rzymskokatolickiej jako piąte z ośmiorga dzieci Mildred Josephine (z domu Harty) i Ivana Johna Harrisa[3], handlarza mąką[4]. Miał pięciu braci i dwie siostry[5][6]. Siostrzenicą jego matki była aktorka Annabelle Wallis.
Uczył się w jezuickiej szkole Crescent College. Był utalentowanym graczem rugby Garryowen Football Club[7]. Jego kariera sportowca została przerwana, gdy w wieku 19–nastu lat zachorował na gruźlicę[8]. Pozostał fanem drużyny Munster Rugby i Young Munster aż do śmierci, uczestniczył w wielu meczach, podobnie jak Peter O’Toole czy Richard Burton. Rozpoczął naukę w prestiżowej London Academy of Music and Dramatic Art (LAMDA)[9][10]. Po ukończeniu studiów, dołączył do Theatre Workshop Joan Littlewood[11]. Zaczął grać role w produkcjach teatralnych West End, m.in. w sztuce Brendana Behana The Quare Fellow (1956).
Kariera
Po debiucie ekranowym w komedii Pełnia życia (Alive and Kicking, 1959) z Sybil Thorndike i Estelle Winwood, znalazł się potem w obsadzie dreszczowca Michaela Andersona Wrak „Mary Deare” (The Wreck of the Mary Deare, 1959)[12] u boku Gary’ego Coopera i Charltona Hestona.
Przełomem w jego karierze stała się rola zgorzkniałego górnika Franka Machina, który pragnął stać się profesjonalnym rugbistą w sztandarowym filmie brytyjskiego nurtu Młodych Gniewnych Sportowe życie (This Sporting Life, 1963) w reżyserii Lindsaya Andersona; został nominowany do Oscara, nagrody BAFTA, zdobył też nagrodę dla najlepszego aktora w Cannes w 1963.
Kolejne kreacje to Kain w Biblii (The Bible, 1966) Johna Hustona, Król Artur w Camelocie (1967) Joshuy Logan czy król Ryszard Lwie Serce w Powrót Robin Hooda (Robin and Marian, 1976) Richarda Lestera. W westernie Człowiek zwany Koniem (A Man Called Horse, 1970)[13] wcielił się w postać angielskiego arystokraty Johna Morgana, schwytanego przez Indian, który poznając z czasem ich kulturę i obyczaje staje się w końcu, pomimo pochodzenia, świadomym i pełnoprawnym członkiem ich społeczności.
W 1981 wystąpił na Broadwayu w roli Króla Artura w musicalu Camelot[14]. W 1985 został przyjęty do Rycerzy Maltańskich i uhonorowany tytułem szlacheckim królestwa Danii. W 1991 otrzymał Laurence Olivier Award za rolę tytułową w sztuce Luigiego Pirandella Henryk IV'.
Wystąpił w ponad 72 produkcjach filmowych, w tym Czas patriotów (1992), Bez przebaczenia (1992), Biały labirynt (1997), Cyrulik syberyjski (1998), Gladiator (2000). W ekranizacjach dwóch pierwszych części przygód Harry’ego Pottera zagrał postać profesora Albusa Dumbledore’a.
Zmarł 25 października 2002 w Londynie na chłoniaka Hodgkina w wieku 72 lat[15], dokładnie 10 dni po amerykańskiej premierze filmu Harry Potter i Komnata Tajemnic, a rolę Albusa Dumbledore’a w dalszych ekranizacjach przejął Michael Gambon.
Remove ads
Życie prywatne
Był dwukrotnie żonaty. 9 lutego 1957 zawarł związek małżeński z Elizabeth Rees, z którą miał trzech synów: Damiana (ur. 1958), Jareda (ur. 1961) i Jamiego (ur. 1963). Byli małżeństwem przez 12 lat, do roku 1969. 7 czerwca 1974 ożenił się z Ann Turkel, małżeństwem byli przez 8 lat, do roku 1982.
Nagrody i nominacje
Filmografia
Remove ads
Dyskografia
Albumy
- Camelot (wyd. Motion Picture Soundtrack; 1967)
- A Tramp Shining (1968)
- The Yard Went On Forever (1968)
- The Richard Harris Love Album (1970)
- My Boy (1971)
- Slides (1972)
- His Greatest Performances (1973)
- Jonathan Livingston Seagull (1973)
- The Prophet (1974) (muz. Arif Mardin, Prorok Kahlila Gibrana)
- I, in the Membership of My Days (1974)
- Gulliver Travels (1977)
- Camelot (1982)
- Mack The Knife (soundtrack; 1989)
- Little Tramp (1992)
- The Apocalypse (2004) – historia Jana Apostoła na wyspie Patmos
Single
- „Here in My Heart” (temat z This Sporting Life) (1963)
- „How to Handle a Woman” (z filmu Camelot) (1968)
- „MacArthur Park” (1968)
- „Didn't We?” (1968)
- „The Yard Went On Forever” (1968)
- „The Hive” (1969)
- „One of the Nicer Things” (1969)
- „Fill the World With Love” (1969)
- „Ballad of A Man Called Horse” (Człowiek zwany Koniem, 1970)
- „Morning of the Mourning for Another Kennedy” (1970)
- „Go to the Mirror” (1971)
- „My Boy” (1971)
- „Turning Back the Pages” (1972)
- „Half of Every Dream” (1972)
- „Trilogy (Love, Marriage, Children)” (1974)
- „The Last Castle” (z Echoes of a Summer; 1976)
- „Lilliput” (z Gulliver's Travels; (1977)
Składanki CD
- Camelot (1988)
- Mack the Knife (1989)
- Tommy (1990)
- Camelot (1993)
- A Tramp Shining (1993)
- The Prophet (1995)
- The Webb Sessions 1968–1969 (1996)
- MacArthur Park (1997)
- Slides/My Boy (2 CD Set) (2005)
- My Boy (2006)
- Man of Words Man of Music The Anthology 1968–1974 (2008)
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads