Remove ads
René Clair, właśc. René-Lucien Chomette (ur. 11 listopada 1898 w Paryżu, zm. 15 marca 1981 w Neuilly-sur-Seine) – francuski reżyser, scenarzysta i aktor filmowy, także pisarz.
 Clair (1957) | |
| Prawdziwe imię i nazwisko |
René-Lucien Chomette |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
reżyser, scenarzysta, pisarz |
| Współmałżonek |
Bronia Perlmutter |
| Lata aktywności |
1924-1976 |
| Odznaczenia | |
   | |
Był absolwentem Lycée Montaigne i Lycée Louis-le-Grand. Podczas I wojny światowej został zmobilizowany i skierowany do służby wojskowej w charakterze kierowcy ambulansu. Po wojnie został dziennikarzem. Pod pseudonimem René Després pisał w gazecie „L'Intransigeant”. Następnie prowadził dodatek filmowy do „Théâtre et Comœdia illustré”. Wystąpił także w kilku filmach jako aktor pod pseudonimem René Clair.
Jego pierwszy film, niemy Paryż śpi powstał według własnego scenariusza w 1923. Była to komedia oparta na pomyśle uśpienia miasta przez uczonego maniaka. Groteska filmowa pt. Antrakt (Entr'acte) zrealizowana rok później przyniosła młodemu reżyserowi rozgłos w kołach artystycznych Paryża. Sławę ogólnokrajową zdobył Clair dzięki Słomkowemu kapeluszowi (1927), dowcipnej satyrze obyczajowej na mieszczaństwo końca XIX wieku.
Jednak dopiero filmy dźwiękowe z lat 1930-1932 postawiły Claira w rzędzie mistrzów kina. Były to komedie i operetki z życia paryskiej ulicy: pierwszy francuski film dźwiękowy Pod dachami Paryża (1930), Milion (1931), 14 lipca (1933) oraz film-powiastka o charakterze filozoficznym Niech żyje wolność, którego wymowa skierowana była przeciwko mechanizacji życia.
Lata 1935-1946 spędził w Wielkiej Brytanii i USA. Wśród dzieł zrealizowanych w tym okresie wyróżniają się komedie fantastyczne: Upiór na sprzedaż, Ożeniłem się z czarownicą oraz Zdarzyło się to jutro.
Po II wojnie światowej Clair zrealizował we Francji trzy ważne filmy: Milczenie jest złotem, Urok szatana i Piękności nocy, a w 1955 nakręcił swój pierwszy film barwny – Wielkie manewry. Do jego końcowych realizacji filmowych należały Tout l'or du monde (Całe złoto świata, 1961) oraz Les Fêtes galantes (1965).
Zanim został reżyserem, był literatem, dziennikarzem i aktorem filmowym. W 1926 wydał powieść o tematyce filmowej Adams, a w latach 50. zbiór nowel Księżniczka chińska. Obok twórczości filmowej zajmował się również krytyką. Z tej dziedziny ukazała się w 1951 antologia jego prac teoretycznych zatytułowana Po namyśle.
W 1962 został członkiem Akademii Francuskiej, a w 1956 otrzymał honorowy doktorat uniwersytetu w Cambridge. Przewodniczył obradom jury konkursu głównego na 27. MFF w Cannes (1974).
Remove ads
- Jerzy Toeplitz, Historia sztuki filmowej. Warszawa: Filmowa Agencja Wydawnicza, t. 1 1955, t. 2 1956, t. 3 1959, t. 4 1969, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, t. 5 1970, t. 6 1990
- René Clair w bazie IMDb (ang.)
- René Clair w bazie Filmweb
- René Clair na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
- ISNI: 0000000368646804, 0000000121472005
- VIAF: 108964012
- ULAN: 500277362
- LCCN: n79139714
- GND: 118669400
- NDL: 00436044
- LIBRIS: sq4687hb2bnjq32
- BnF: 11896907w
- SUDOC: 026789876
- SBN: RAVV055325
- NLA: 35028493
- NKC: jn20000700307
- BNE: XX1306759
- NTA: 068457154
- BIBSYS: 90254856
- CiNii: DA01391854
- Open Library: OL132666A
- PLWABN: 9810557363805606
- NUKAT: n98040808
- J9U: 987007259595205171
- PTBNP: 33363
- CANTIC: a1006610x
- LNB: 000230605
- NSK: 000037185
- KRNLK: KAC201105489
- LIH: LNB:p3l;=Bv
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads