Racławice (powiat gorlicki)
wieś w województwie małopolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Racławice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Biecz, w dolinie potoku Sitniczanka i na wznoszących się nad nią wzgórzach Pogórza Ciężkowickiego[5].
| wieś | |
 Zabytkowa kaplica sprzed 1850 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-323[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KGR |
| SIMC |
0345101 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
Położenie na mapie gminy Biecz  | |
 49°44′55″N 21°11′12″E[4] | |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii pw. św. Andrzeja Apostoła w Rożnowicach.
Według Jana Długosza wieś wzmiankowana już była w 1235 i należała do Cedrona Teodora Jaksy herbu Gryf – wojewody krakowskiego. Miejscowość znajdowała się na ważnym szlaku komunikacyjnym łączącym Kraków z Bieczem. Wieś była często nawiedzana przez epidemie, w tym cholery, a także powodzie oraz kilkukrotne pożary, ostatni miał miejsce czwartego października 1949 r. w wyniku którego doszczętnie spłonęło 7 gospodarstw, w tym 17 budynków. 21 lipca 2017 roku wieś nawiedziła gwałtowna nawałnica, wskutek której zostało uszkodzonych kilkanaście słupów wysokiego napięcia, zniszczone zostały zabudowania gospodarcze, kilka domów straciło poszycia dachowe, a silny wiatr połamał wiele drzew, w tym wiekowe dęby i jesiony[8]. Uszkodzona została zabytkowa kaplica Duranów.
26 lipca 1910 roku w okresie zaboru austriackiego została powołana przez ówczesną Radę Gminy jednoklasowa szkoła mieszana. W 1927 roku założono ochotniczą straż pożarną na terenie Racławic, której pierwszym komendantem został Andrzej Olbrych, a prezesem Wojciech Róż.
28 maja 1945 roku w trakcie wyrębu lasu śmierć poniosło trzech młodych obywateli miejscowości mieszkających nad kapliczką, byli to bracia: 16 letni Edward i 19 letni Wilhelm Duran oraz ich 20 letni kuzyn Adam, którzy zostali śmiertelnie ranieni w trakcie wybuchu miny pozostawionej przez Niemców w czasie szybkiej ucieczki przed Armią Czerwoną. Jeden z nich po zawierusze wojennej planował wstąpić do seminarium duchownego. Pogrzeb ten zgromadził wielu mieszkańców Racławic, Rożnowic, a także okolicznych miejscowości i stał się wielka manifestacją niepodległościową. Wszyscy trzej spoczywają na cmentarzu parafialnym w pobliskich Rożnowicach.
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
- cmentarz wojenny nr 111 – miejsce pochówku żołnierzy poległych podczas bitwy pod Gorlicami w 1915 roku, w trakcie I wojny światowej. Zwłoki z terenu wioski były przewożone na grunt należący do rodziny Olbrychów na wozach zaprzężonych w krowy przez Wojciecha Durana wraz ze swoją bratową Anielą, której mąż w tym czasie brał udział w walkach frontowych. Na cmentarzu spoczywa również jeden żołnierz niemiecki poległy pod koniec drugiej wojny światowej, od zbłąkanej kuli samolotowej 16 stycznia 1945 roku.
Inne zabytki
- kaplica Trójcy Świętej – zbudowana około 1850 r.[10] z fundacji Macieja Duran. Wzniesiona z kamienia, otynkowana, na wysokim podmurowaniu, kryta dachówką. Szczyt wydzielony gzymsem, a w nim prostokątna wnęka z polichromowaną figurą św. Jana Nepomucena z połowy XIX wieku. Dach kryty dachówką, dwuspadowy. Okna niewielkich rozmiarów rozmieszczone symetrycznie po stronie wschodniej i zachodniej.
Wyposażenie:
- ołtarz ludowy z obrazem Trójcy Świętej, z XIX wieku;
- rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego o cechach późnogotyckich (XVI w.) z późniejszą koroną;
- krucyfiks ludowy z XVIII–XIX wieku;
- neogotycki ołtarzyk Najświętszej Panny Maryji Niepokalanie Poczętej w rzeźbionym obramowaniu, ludowy z XIX wieku;
- zabytkowa drewniana, zdobiona malowidłami i złoceniami lampa.
Obiekt został poddany gruntownej renowacji w 2005 roku.
Klucz od kaplicy znajduje się w domu rodziny Duran mieszkającej nad obiektem, nr domu 104.
- cmentarz choleryczny – założony na stoku południowym od centrum miejscowości, w przysiółku Wygon, po pierwszej epidemii cholery zawleczonej najprawdopodobniej przez powstańców powracających z walk Powstania Listopadowego. Cmentarz był użytkowany kilkukrotnie. Obecnie jego miejsce wskazuje drewniany krzyż pośród zadrzewień.
- szwedzka mogiła – w pobliżu szkoły zachował się kurhan zwany przez mieszkańców szwedzką mogiłą. Według podań ustnych jest on miejscem pochówku 30 okolicznych chłopów poległych w walce ze Szwedami w trakcie potopu szwedzkiego 22 października 1631 lub w 1655 roku. Istnieje hipoteza, że jest on miejscem pogańskiego kultu sprzed przyjęcia chrześcijaństwa przez ludność na tych ziemiach. Na szczycie kurhanu stoi figura Najświętszego Serca Pana Jezusa, ufundowana w 1811 roku przez ówczesnego proboszcza rożnowickiego ks. Chalińskiego, odnowiona w 2005 roku.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
