Równina Olsztynka

Równina Olsztynka (842.88) – region geograficzny o krajobrazie równinno-pojeziernym położony w północnej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w okolicy Olsztynka. Stanowi południowo-zachodnią część Pojezierza Mazurskiego. Jest to kraina leśna z jeziorami rynnowymi, z których największe jest Narie (12,4 km²)^[1].

Równina Olsztynka

Wieś Pluski nad jeziorem Pluszne
Megaregion	Niż Wschodnioeuropejski
Prowincja	Niż Wschodniobałtycko-Białoruski
Podprowincja	Pojezierza Wschodniobałtyckie
Makroregion	Pojezierze Mazurskie
Mezoregion	Równina Olsztynka
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska: – woj. warmińsko-mazurskie

Równina Olsztynka została wydzielona z Pojezierza Olsztyńskiego jako osobny mezoregion z indeksem 842.88 w ramach wieloautorskiej regionalizacji fizycznogeograficznej Polski z 2018 roku^[2].

Środowisko przyrodnicze

Region obejmuje obszar o powierzchni 1047 km² i zarysie prostokąta o długości ok. 56 km i szerokości 18 km^[1]. Usytuowany jest pomiędzy Pojezierzem Olsztyńskim, Równiną Mazurską, Garbem Lubawskim i Pojezierzem Dzierzgońsko-Morąskim, na niewielkim odcinku graniczy także z Doliną Drwęcy i Równiną Iławską^[2]. Pod względem ukształtowania terenu jest to równina sandrowa pocięta rynnami polodowcowymi i dolinami rzecznymi, miejscami występują niewielkie płaty wysoczyzn morenowych przekraczające wysokość 200 m n.p.m. Poza jeziorem Narie, największymi jeziorami są: Łańskie (10,4 km²), Pluszne (9,0 km²) i Szeląg Wielki (5,99 km²). Sieć rzeczna jest gęsta, największe cieki przepływające przez region to: Łyna, Drwęca i Pasłęka^[1].

Wśród gleb przeważają utwory rdzawe wytworzone na piaskach sandrowych, uzupełnione zespołami piaskowych gleb bielicowych i gliniastych gleb brunatnych. Lasy pokrywają ok. 65% terytorium regionu, a obszary użytkowane rolniczo – ok. 25%. Funkcjonuje kilka rezerwatów przyrody (m.in. leśny Sosny Taborskie i faunistyczny Ostoja bobrów na rzece Pasłęce). Głównymi miastami regionu są Olsztynek oraz, położona częściowo w obrębie Równiny Olsztynka, a częściowo w granicach sąsiedniego mezoregionu Doliny Drwęcy, Ostróda^[1].

Różnice w podziałach geograficznych

W regionalizacji fizycznogeograficznej Polski według Jerzego Kondrackiego z 1994 roku, omawiany region nie został wyodrębniony i wchodził w skład rozległego mezoregionu Pojezierza Olsztyńskiego^[3]. Geograf Rafał Kot (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) zaproponował podział obszaru Pojezierza Olsztyńskiego na trzy odrębne mezoregiony – właściwe Pojezierze Olsztyńskie z mozaiką rzeźby wysoczyznowej i równinnej oraz mieszanym pokryciem terenów rolniczych i leśnych, rolniczą Wysoczyznę Jeziorańsko-Bisztynecką z rzeźbą wysoczyznową, oraz leśną Równinę Olsztynecką z rzeźbą równinną^[4]. Podział ten przyjęto w wieloautorskiej regionalizacji fizycznogeograficznej Polski z 2018 roku^[2].

Zobacz też

Zobacz też kategorię: Jeziora na Równinie Olsztynka.

Przypisy

1. AndrzejA. Richling AndrzejA. i inni, Pojezierze Mazurskie (842.8), [w:] AndrzejA. Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 552–563.
2. JerzyJ. Solon JerzyJ. i inni, Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91 (2), 2018, s. 143–170 (ang.).
3. JerzyJ. Kondracki JerzyJ., Geografia regionalna Polski, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 100, 104–107.
4. RafałR. Kot RafałR., Propozycja weryfikacji regionalizacji fizycznogeograficznej Polski na przykładzie wybranych regionów Niżu Polskiego, „Problemy Ekologii Krajobrazu”, 29, 2011, s. 29–39.

Linki zewnętrzne

• Mapa regionalizacji Polski z 2018 r. jako warstwa geoportalu „Geoserwis GDOŚ” w folderze „Inne dane środowiskowe”, warstwa „Mezoregiony fizycznogeograficzne”.