Pszonacznik wschodni

Pszonacznik wschodni (Conringia orientalis) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Rośnie dziko w północnej Afryce, na znacznej części Azji (Azja Zachodnia, Środkowa, Kaukaz) i w Europie, poza tym został zawleczony do Ameryki^[4]. W polskiej florze jest archeofitem. Występuje w południowej części Polski. Na wielu stanowiskach prawdopodobnie wyginął. Na początku XXI wieku opisywany był jako liczny między Puławami a Sandomierzem oraz między Klonowem a Dosłońcem^[5].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Systematyka^[1]^[2]

Domena

Podkrólestwo

Nadgromada

Podgromada

Nadklasa

Nadrząd

pszonacznik wschodni

Conringia orientalis (L.) Dumort.
Fl. Belg. 123 1827^[3]

Synonimy

Brassica orientalis L.^[4]

Multimedia w Wikimedia Commons

Zamknij

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, ulistniona, naga, o wysokości 15–65 cm^[6].
Liście: Nagie, sinozielone, owoszczone, podłużnie jajowate, całobrzegie, zaokrąglone na końcach, siedzące i swoją sercowatą nasadą obejmujące łodygę^[6].
Kwiaty: O średnicy do 15 mm, zebrane w szczytowe grono. Cztery działki kielicha osiągają ok. 7 mm długości, przy czym para działek zewnętrznych ma nasadę nieco rozdętą. Płatki korony osiągają do 12 mm długości i są żółtawe^[6].
Owoc: Odstające skośnie ku górze łuszczyny na szypułkach do 1 cm. Sam owoc ma 9–10 cm długości i 2 mm grubości i jest czworogroniasty. Zwieńczony jest grubym i długim na ok. 2 mm dzióbkiem. Klapy z pojedynczą wiązką przewodzącą. Nasiona mają długość do 2,2 mm^[6].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony jest w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin (2001) w kategorii EN (zagrożony). W wydaniu z 2014 roku posiada kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[9]. Znajduje się także na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii E (wymierający - krytycznie zagrożony)^[10]. W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony)^[11].

Przypisy

[1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
[2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-20] (ang.).
[3]
Conringia orientalis (L.) Dumort.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-09-22].
[4]
Taxon: Conringia orientalis. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-09-22]. (ang.).
[5]
Zając M., Zając A., Kucharczyk M. 2001. Pszonacznik wschodni. s. 172-173. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
[6]
Władysław Szafer (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. III. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1927, s. 184.
[7]
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
[8]
Conringia orientalis na Flora of North America [dostęp 2013-11-26].
[9]
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
[10]
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[11]
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Encyklopedie internetowe (takson):

SNL: kålurt

Identyfikatory zewnętrzne:

BioLib: 39199
EoL: 582132
EUNIS: 163624
Flora of North America: 242416304
FloraWeb: 1624
GBIF: 3040913
identyfikator iNaturalist: 76429
IPNI: 281541-1
ITIS: 23103
NCBI: 228876
identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2735617
Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:60455373-2
Tela Botanica: 18684
identyfikator Tropicos: 4101201
USDA PLANTS: COOR
CoL: XV57

[1]
Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
[2]
Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-20] (ang.).
[3]
Conringia orientalis (L.) Dumort.. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-09-22].
[4]
Taxon: Conringia orientalis. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-09-22]. (ang.).
[5]
Zając M., Zając A., Kucharczyk M. 2001. Pszonacznik wschodni. s. 172-173. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
[6]
Władysław Szafer (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. III. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1927, s. 184.
[7]
Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
[8]
Conringia orientalis na Flora of North America [dostęp 2013-11-26].
[9]
Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
[10]
Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[11]
Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Encyklopedie internetowe (takson):

SNL: kålurt

Identyfikatory zewnętrzne:

BioLib: 39199
EoL: 582132
EUNIS: 163624
Flora of North America: 242416304
FloraWeb: 1624
GBIF: 3040913
identyfikator iNaturalist: 76429
IPNI: 281541-1
ITIS: 23103
NCBI: 228876
identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2735617
Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:60455373-2
Tela Botanica: 18684
identyfikator Tropicos: 4101201
USDA PLANTS: COOR
CoL: XV57

Pszonacznik wschodni

Morfologia

Biologia i ekologia

Zagrożenia i ochrona

Przypisy

Wikiwand - on

Morfologia

Biologia i ekologia

Zagrożenia i ochrona

Przypisy

Wikiwand - on