Pszonacznik

Pszonacznik (Conringia Heist. ex Fabr.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Obejmuje 6 gatunków^[4]. Występują one głównie w centralnej i południowo-zachodniej Azji, poza tym w regionie Kaukazu i w Europie^[5]. Do flory Polski należy jako zadomowiony antropofit pszonacznik wschodni (C. orientalis)^[6].

Pszonacznik

Pszonacznik wschodni
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	pszonacznik
Nazwa systematyczna
Conringia Heist. ex Fabr. Enum. 160. 1759
Typ nomenklatoryczny
Conringia orientalis (L.) Dumort[3]
Synonimy
Goniolobium Beck Gorinkia J.Presl & C.Presl

Morfologia

Pokrój

Rośliny zielne, zwykle jednoroczne, rzadko dwuletnie, z pędem prosto wzniesionym, pojedynczym. Włosków zwykle brak poza ewentualnie drobnymi na szypułkach, w efekcie rośliny nagie, często nieco sine^[5].

Liście

Dolne liście nie tworzą rozety liściowej, są całobrzegie. Łodygowe liście siedzące, całobrzegie, zwykle sercowatą nasadą obejmujące łodygę^[5].

Kwiaty

Zebrane w grona wydłużające się podczas owocowania. Szypułki kwiatowe cienkie lub grube, wzniesione lub odstające. Działki kielicha podługowate do równowąskich, podnoszące się lub prosto wzniesione, nie rozszerzone woreczkowato u nasady lub wyraźnie rozszerzone. Płatki korony białe lub żółte, czasem z fioletowymi żyłkami, dłuższe od działek. Pręcików sześć, czterosilnych. Zalążnia górna z 10–50 zalążkami w każdej z dwóch komór, szyjka słupka do 1,5 mm długości, znamię główkowate, czasem nieco rozwidlone na szczycie^[5].

Owoce

Łuszczyny równowąskie, na przekroju okrągłe, czworo- lub ośmiokątne^[5].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne^[3]

Gorinkia J. S. Presl et K. B. Presl

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), rodzaj pszonacznik (Conringia Heist. ex Fabr.)^[7].

Wykaz gatunków^[4]

• Conringia austriaca (Jacq.) Sweet
• Conringia clavata Boiss.
• Conringia grandiflora Boiss. & Heldr.
• Conringia orientalis (L.) Dumort. – pszonacznik wschodni
• Conringia persica Boiss.
• Conringia planisiliqua Fisch. & C.A.Mey.

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
4. Conringia Heist. ex Fabr.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-16].
5. Conringia Heister ex Fabricius. [w:] Flora of China [on-line]. [dostęp 2018-06-14].
6. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7.
7. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Conringia. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-28]. (ang.).

Identyfikatory zewnętrzne (takson):

• EoL: 71125
• Flora of China: 107900
• Flora of North America: 107900
• GBIF: 3040907
• identyfikator iNaturalist: 72067
• IPNI: 12464-1
• ITIS: 23102
• NCBI: 228875
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:12464-1
• Tela Botanica: 86210
• identyfikator Tropicos: 40013561
• USDA PLANTS: CONRI
• CoL: 3TGZ