Psychopomp

Psychopomp (stgr. ψυχοπομπóς psychopompós, łac. psychopompus ‘przewodnik dusz’) – w religii istota (anioł, bóstwo, duch, zwierzę), której zadaniem jest odprowadzenie lub przeniesienie^[1] duszy zmarłego człowieka do świata pozagrobowego^[2][3][4].

Stanisław Wyspiański: Hermes wiedzie duchy bohaterów do głębin Hadesu, ilustracja do Iliady, rysunek ołówkiem na papierze, 1897, własność prywatna

Postacie zwierzęce

Psychopomp często przedstawiany jest w sztuce sepulkralnej i świątynnej w postaci zwierząt. Były to:

• ptaki (kruki, wrony, orły, wróble, sowy, kukułki);
• konie, jelenie, koziorożce;
• psy;
• owady (pszczoły).

Postacie ludzkie

W wielu kulturach szaman pełni również rolę psychopompa^[5]. Nie tylko towarzyszy on duszy zmarłego, ale pomaga również sprowadzić nową duszę na ten świat, co, innymi słowy oznacza, iż uczestniczy w przyjściu noworodka na świat.

W starożytnych wierzeniach psychopompami byli m.in.: Hermes^[6][3][7][8] i Charon^[9] (Grecja); Anubis^[5] (Egipt); walkirie^[5] (Skandynawia); Weles (Wołos; Słowianie).

W psychologii Junga psychopomp określany jest mianem pośrednika pomiędzy królestwem nieświadomości i świadomości. W snach natomiast jest on postrzegany jako zapowiedź śmierci i pojawia się, przybierając postać obdarzonego dużą mądrością mężczyzny lub kobiety.

Zobacz hasło psychopomp w Wikisłowniku