Premierzy Liechtensteinu

Premiera Księstwa Liechtensteinu (niem. Regierungschef des Fürstentums Liechtenstein) mianuje Książę na wniosek Landtagu. Stoi on na czele Rządu Liechtensteinu i jest pośrednikiem między monarchą, a resztą gabinetu. Kontrasygnuję on ustawy Landtagu i dekrety książęce, a w przypadku równości głosów w Rządzie to jemu przypada ostateczna decyzja^[1]. Zgodnie z umową koalicyjną między VU i FBP stanowisko premiera w koalicyjnym rządzie przypada tej partii, która osiągnęła wyższy wynik w wyborach, zaś z drugiej partii powoływany jest wicepremier^[2].

Premier Księstwa Liechtensteinu

Regierungschef des Fürstentums Liechtenstein

Obecny
Daniel Risch
Stanowisko
Państwo	Liechtenstein
Data utworzenia	5 października 1921
Pierwszy	Josef Ospelt (FBP)
Obecny	Daniel Risch (VU)
Obecny od	25 marca 2021
Siedziba	Vaduz
Strona internetowa

Stanowisko premiera pojawiło się w ustroju politycznym Księstwa wraz z wprowadzeniem konstytucji w 1921 r. i od tamtej pory urząd piastowało czternastu szefów rządu – ośmiu z Postępowej Partii Obywatelskiej (FBP), pięciu z Unii Patriotycznej (VU) oraz jeden z Chrześcijańsko-Społecznej Partii Ludowej (VP)^[3].

Wszyscy premierzy Liechtensteinu byli mężczyznami. Pierwszą kandydatką na premiera została Sabine Monauni z FBP przed wyborami w 2021 r. Jej partia przegrała jednak różnicą zaledwie 0,01% z VU, a Monauni została pierwszą kobietą na stanowisku wicepremiera^[4].

Najdłużej na stanowisku premiera był Josef Hoop z FBP, którego rządy trwały 17 lat i 30 dni, a najkrócej – Markus Büchel, rządzący 203 dni. Był on również jedynym premierem w historii Księstwa, wobec którego przegłosowane zostało wotum nieufności w Landtagu.

Lista Premierów Liechtensteinu

Premier		Kadencja			Partia	Rząd	Książę
		Od	Do	Długość
1	Josef Ospelt	2 marca 1921	4 maja 1922	1 rok, 63 dni	FBP	•	Jan II Dobry
–	Alfons Feger	4 maja 1922	1 czerwca 1922	28 dni	VP	–
–	Felix Gubelman	1 czerwca 1922	6 czerwca 1922	5 dni	FBP	–
2	Gustav Schädler	6 czerwca 1922	28 czerwca 1928	6 lat, 22 dni	VP	I
						II
–	Alfred Liechtenstein	28 czerwca 1928	4 sierpnia 1928	38 dni	–	–
3	Josef Hoop	4 sierpnia 1928	3 września 1945	17 lat, 30 dni	FBP	I	Franciszek I
						II	Franciszek Józef II
						III
4	Alexander Frick	3 września 1945	16 lipca 1962	16 lat, 316 dni	FBP	I
						II
						III
5	Gerard Batliner	16 lipca 1962	18 marca 1970	7 lat, 245 dni	FBP	I
						II
						III
6	Alfred Hilbe	18 marca 1970	27 marca 1974	4 lata, 9 dni	VU	•
7	Walter Kieber	27 marca 1974	26 kwietnia 1978	4 lata, 30 dni	FBP	•
8	Hans Brunhart	26 kwietnia 1978	26 maja 1993	15 lat, 30 dni	VU	I
						II
						III
						IV	Jan Adam II
9	Markus Büchel	26 maja 1993	15 grudnia 1993	203 dni	FBP	•
10	Mario Frick	15 grudnia 1993	5 kwietnia 2001	7 lat, 111 dni	VU	I
						II
11	Otmar Hasler	5 kwietnia 2001	25 marca 2009	7 lat, 354 dni	FBP	I
						II
12	Klaus Tschütscher	25 marca 2009	27 marca 2013	4 lata, 2 dni	VU	•
13	Adrian Hasler	27 marca 2013	25 marca 2021	7 lat, 363 dni	FBP	I
						II
14	Daniel Risch	25 marca 2021	–	–	VU	•

Zobacz też

• Książęta Liechtensteinu
• Ustrój polityczny Liechtensteinu
• Historia Liechtensteinu

Przypisy

1. KrzysztofK. Koźbiał KrzysztofK., System polityczny Księstwa Liechtensteinu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 159-160, ISBN 978-83-233-3523-8 [dostęp 2022-07-20] (pol.).
2. Koalition – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2022-07-21] (niem.).
3. Mitglieder der Regierung des Fürstentums Liechtenstein 1862-2021 [online], www.regierung.li [dostęp 2022-07-21].
4. Sabine Monauni als FBP-Spitzenkandidatin nominiert - Liechtenstein - Liechtensteiner Volksblatt, die Tageszeitung für Liechtenstein [online], Liechtensteiner Volksblatt [dostęp 2022-07-21] (niem.).