Pornografia (powieść)
powieść Witolda Gombrowicza Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pornografia – powieść Witolda Gombrowicza wydana w 1960 w Paryżu przez Instytut Literacki.
Została przetłumaczona na język angielski, włoski, ukraiński, czeski, francuski, niemiecki, grecki, norweski, japoński, hiszpański, serbsko-chorwacki, fiński, szwedzki, portugalski, chiński i turecki.
W roli głównego bohatera, a zarazem narratora Witold Gombrowicz po raz kolejny obsadza własne alter ego. Witold-bohater, żyjący w Polsce okresu wojennego, poznaje podczas jednego ze spotkań z przyjaciółmi tajemniczego Fryderyka, którego ekscentryczne zachowanie połączone ze sporą ogładą oraz obeznaniem w świecie sztuki wydaje się do tego stopnia intrygujące, iż postanawia on zawęzić z mężczyzną swoje znajomości. Stopień ich relacji nie zostaje wprost określony, przy czym niektórzy krytycy dopuszczają hipotezę o łączącym ich związku homoseksualnym. Po wyjeździe na wieś do znajomego Witolda, Hipolita, starsi panowie, spragnieni młodości i świeżości, usiłują nakłonić ku sobie szesnastolatków: Karola i Henię. Gra toczy się w gombrowiczowskim stylu. To, co łączy obu panów, to wrażliwość na formę, przywiązują bowiem oni ogromną wagę do każdego gestu. Gra między młodymi ludźmi zostaje półświadomie podjęta, a Fryderyk i Witold delektują się każdym szczegółem zdarzeń – w pewnym sensie reżyserują spotkania Karola i Heni. Powieść niejednokrotnie ociera się o bluźnierstwo oraz perwersję: narastający (a jednocześnie kreowany przez starszych) związek pomiędzy Karolem i Henią zostaje skojarzony z okrucieństwem, sam Fryderyk, wykreowany na nietzscheańskiego nadczłowieka (zbieżność imion bohatera z niemieckim filozofem nie jest przypadkowa) unicestwia metafizyczny wymiar liturgii katolickiej, pod koniec powieści morduje małego Józka jedynie w celu dopełnienia wydarzeń mających miejsce w powieści („Bo jeśli młody zabije starszego, to tu starszy zabije młodego”).
Gombrowicz najpierw zamierzał nadać swojej powieści tytuł Akteon. Wybrał jednak tytuł Pornografia, który wydał mu się bardziej atrakcyjny, ponieważ był bardziej szokujący[1].
Na podstawie tej powieści powstał film w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego pod tym samym tytułem.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
