Pomiechowo (gmina)

Pomiechowo (od 1952 Pomiechówek) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1952 w Warszawskiem. Siedzibą władz gminy było początkowo Pomiechowo, a za II RP i w PRL Pomiechówek^[2].

Pomiechowo

gmina wiejska
1867–1952[1]
Państwo	Polska
Województwo	1919–39: warszawskie 1945–52: warszawskie
Powiat	1867–1916 (de jure 1867–1924): płoński 1916–1952 (de jure 1924–1952): warszawski
Data powstania	13 stycznia 1867
Data likwidacji	1 lipca 1952
Siedziba	Pomiechowo (KP) Pomiechówek (II RP / PRL)
brak współrzędnych

Historia

Gmina Pomiechowo powstała 13 stycznia 1867 roku w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu płońskiego w guberni warszawskiej^[3][4][5].

W związku z reorganizacją administracyjną terenów Królestwa Polskiego pod okupacją niemiecką podczas I wojny światowej, gminę Pomiechowo i miasto Zakroczym z powiatu płońskiego włączono 16 marca 1916 do powiatu warszawskiego^[6]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości gmina Pomiechowo oraz sąsiednie miasto Zakroczym w dalszym ciągu przynależały do powiatu warszawskiego w woj. warszawskim, i z nim były spisywane, mimo że zmiana powiatowa tych jednostek nie została nigdy sformalizowana przez odrodzone państwo polskie^[7]. Doszło do tego dopiero 14 lipca 1924, kiedy to ich przynależność do powiatu warszawskiego została uregulowana^[8].

1 lipca 1924 z gminy Pomiechowo wyłączono miejscowości Gałachy, Głowatczyzna, Starostwo, Kępa Zakroczymska i Wójtostwo, włączając je do miasta Zakroczymia^[9]

1 stycznia 1926 z gminy Pomiechowo wyłączono wieś Falbogi Borowe, włączając ją do gminy Błędówko w powiecie płońskim^[10].

15 października 1937 w gminie Pomiechowo utworzono gromadę Bronisławka^[11].

Podczas II wojny światowej w całości włączona do III Rzeszy^[12].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną do powiatu warszawskiego w województwie warszawskim.

1 lipca 1952 gmina została zniesiona przez przemianowanie jednostki na gminę Pomiechówek; równocześnie ze znoszonej gminy Pomiechowo wyłączono 8 gromad, z których utworzono nową gminę Modlin^[13]. Ponadto tereny byłej stoczni modlińskiej znajdującej się na terenie gminy Pomiechowo przyłączono do Nowego Dworu Mazowieckiego^[14]. W dniu powołania nowa gmina Pomiechówek była podzielona na 13 gromad^[15].

Przypisy

1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279).
4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359).
5. Powiat warszawski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 99.
6. Verordnungsblatt für das General-Gouvernement Warschau. 1916 nr 25 (22 III)
7. Rocznik statystyki Rzeczypospolitej Polskiej. R. 1, 1920/21 cz. 1
8. Dz.U. z 1924 r. nr 60, poz. 601
9. Dz.U. z 1924 r. nr 42, poz. 443
10. Dz.U. z 1925 r. nr 83, poz. 574
11. Warszawski Dziennik Wojewódzki : dla obszaru Województwa Warszawskiego. 1937, nr 16, poz. 191
12. emeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement (1943)
13. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
14. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 181
15. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, PRL, GUS, Warszawa, 1952