Piotr Makarewicz (1893–1940)

Piotr Makarewicz (ur. 14 listopada 1893 w Szpikołosach, pow. hrubieszowski, zm. między 10 a 13 maja^[1] 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Piotr Makarewicz

porucznik piechoty
Data i miejsce urodzenia	14 listopada 1893 Szpikołosy
Data i miejsce śmierci	między 10 a 13 maja 1940 Katyń
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	9 Pułk Piechoty Legionów
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Życiorys

Był synem Teodora i Katarzyny z Rudników^[2]. Absolwent hrubieszowskiego gimnazjum. Ukończył kursy handlowe w Jekatierynosławiu i Nikołajewską Szkołę Oficerską w Kijowie. Po wybuchu I wojny światowej powołany do armii rosyjskiej. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 9 pułku piechoty Legionów. 1 kwietnia 1920 został zatwierdzony w stopniu porucznika w korpusie oficerów piechoty^[3]. W styczniu 1922 był porucznikiem rezerwy piechoty i posiadał 2048 lokatę wśród oficerów rezerwy piechoty^[4]. W 1923 i 1924 był przydzielony do 60 pułku piechoty^[5][6]. W 1932 był oficerem rezerwy 9 pułku piechoty Legionów i podlegał pod PKU Lublin- Miasto^[7].

Był członkiem Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. W 1928 podpisał deklarację wyborczą tej partii, która wraz podpisami ukazała się w ówczesnej prasie^[8]. Na przełomie lat 20. i 30. był burmistrzem Hrubieszowa. Za jego kadencji wybudowano w Hrubieszowie Dom Sokoła (obecny sąd) dla Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” oraz budynek szkoły (obecny budynek Szkoły Podstawowej nr 2). Zła sytuacja finansowa zmusza małżeństwo Makarewiczów do sprzedaży domu i wyjazdu do Suwałk, gdzie Piotr Makarewicz otrzymał posadę wójta^[9].

W czasie kampanii wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli. Według stanu z maja 1940 był jeńcem kozielskiego obozu. Między 10 a 11 maja 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD^[1] – lista wywózkowa 054/3 poz. 14 nr akt 53^[10], z 5 maja 1940^[1]. Został zamordowany między 11 a 13 maja 1940 przez NKWD w lesie katyńskim^[1]. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni w 1946 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Był żonaty z Janiną z Czarkowskich, z którą miał dwie córki. Mieszkali w domu przy obecnej ulicy Narutowicza 2. Po wybuchu wojny obie córki zginęły podczas katastrofy samolotu, którym podjęły próbę ucieczki z Polski wraz z narzeczonym – pilotem – jednej z nich. Janina Makarewicz zmarła na zawał serca widząc śmierć dzieci^[9].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana^[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (12 stycznia 1928)^[12]
• Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986^[13]

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich

Przypisy

1. УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 483.
2. Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 373.
3. „Dziennik Personalny” (R.2, nr 41), Warszawa: MSWojsk., 6 grudnia 1921, s. 1587.
4. Druga Lista Oficerów Rezerwowych W.P., Warszawa 1922, s. 12.
5. Rocznik Oficerski, Warszawa 1923, s. 297.
6. Rocznik Oficerski, Warszawa 1924, s. 296.
7. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa 1934, s. 427.
8. „Polska Zbrojna” (R.8 , nr 20), Warszawa, 28 lutego 1920, s. 2.
9. l, WIADOMOŚCI - Piotr Makarewicz – przedwojenny Burmistrz Hrubieszowa [online], lubiehrubie.pl [dostęp 2019-03-10] (pol.).
10. JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 696.
11. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
12. M.P. z 1928 r. nr 11, poz. 11 „za zasługi na polu pracy samorządowej”.
13. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości..

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934
• Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
• Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
• Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 57156009845049580563
• PLWABN: 9810584628505606