Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pierwsza przyczyna, nieruchomy poruszyciel – w filozofii arystotelejskiej i w średniowiecznej scholastyce i filozofii chrześcijańskiej, a także w filozofii muzułmańskiej, pierwszą przyczyną nazywano byt, który stoi na pierwszym miejscu w ciągu przyczyn i przyczynuje sam będąc nieuprzyczynowiony, czyli Boga.
Arystoteles w Metafizyce dowodził istnienia pierwszej, nieuprzyczynowionej zasady z argumentu ruchu. Rozumował, iż skoro ruch nie jest wieczny, a każde ciało poruszające się jest zawsze poruszane przez coś innego, przeto ciąg ten nie może iść w nieskończoność, ale musi zatrzymać się na nieruchomym poruszycielu, który jest pierwszą zasadą ruchu. Tak Arystoteles uznał, że zasada ruchu jest wieczna i niezmienna. Posiada ona cechy boskie: niezłożoność, niematerialność, duchowość, rozumność, celowość, jedyność, konieczność i doskonałość. Ta pierwsza w hierarchii zasad ruchu przyczyna powoduje ruch ciał niebieskich[1]. Dziedziną nauki zajmującą się tym zagadnieniem jest teologia.
W średniowiecznej filozofii chrześcijańskiej pierwszą przyczynę utożsamiano z Bogiem, wedle przekonań religii i filozofii chrześcijańskiej stwórcy wszechrzeczy, który jest przeto przyczyną wszystkiego, a sam istnieje wiecznie, a więc w sposób nieuprzyczynowiony. Filozofowie łacińskiego średniowiecza czerpali zarówno z pism Arystotelesa, jak i jego arabskich komentatorów, a także z tradycji platońskiej filozofii w rozważaniu metafizyki pierwszej przyczyny i utożsamianiu jej z osobowym Bogiem Starego i Nowego Testamentu. Podobnie jak Jahwe znaczy Jestem Który Jestem (Wj 3,14; por. J 8,28), tak i tomiści definiują Boga jako istotę tożsamą z istnieniem - samoistnego, koniecznego, wiecznego i absolutnego Stwórcę Wszechświata[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.