Penelope (rodzaj)

Penelope – rodzaj ptaków z rodziny czubaczy (Cracidae).

Penelope[1]
Merrem, 1786[2]
Penelopa ciemnonoga (P. obscura)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	grzebiące
Rodzina	czubacze
Rodzaj	Penelope
Typ nomenklatoryczny
Penelope iacupema Merrem, 1786 (= Phasianus marail Statius Müller, 1776)
Synonimy
Gouan Lacépède, 1799[3] Guan[a] Fischer von Waldheim, 1803[4] Guanus[a] Fischer von Waldheim, 1808[5] Penelophe[b] Billberg, 1828[6] Salpiza Wagler, 1832[7] Stegnolaema P.L. Sclater & Salvin, 1870[8] Steganolaema[c] F.H. Waterhouse, 1889[9] Salpizusa[d] Heine & Reichenow, 1890[10]
Gatunki
16 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Środkowej i Południowej^[11].

Morfologia

Długość ciała 50–91 cm; masa ciała 625–2430 g^[11].

Systematyka

Etymologia

• Penelope (Penelophe): autor opisu taksonu nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej. Być może pochodzi od łac. pene „prawie” i gr. λοφος lophos „grzebień”. Możliwe jest również, że pochodzi od imienia postaci z greckiej mitologii, królowej Itaki, Penelopy^[12].
• Gouan (Guan, Guanus): Quan lub Guan, według George’a Edwardsa w 1743 roku było nazwą dla tego ptaka w Indiach Zachodnich^[13]. Gatunek typowy: nie podano.
• Salpiza (Salpizusa): gr. σαλπιζω salpizō „trąbić, dać znak trąbą”, od σαλπιγξ salpinx, σαλπιγγος salpingos „trąba wojenna”^[14]. Gatunek typowy: Penelope pileata Wagler, 1830.
• Stegnolaema (Steganolaema): gr. στεγνον stegnon „pokrycie”, od στεγω stegō „zatrzymać, nie przepuszczać”; λαιμος laimos „gardło”^[15]. Gatunek typowy: Ortalida montagnii Bonaparte, 1856.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[16]:

• Penelope barbata Chapman, 1921 – penelopa brodata
• Penelope purpurascens Wagler, 1830 – penelopa rdzawobrzucha
• Penelope perspicax Bangs, 1911 – penelopa kasztanowata
• Penelope bridgesi G.R. Gray, 1860 – penelopa kreskowana
• Penelope obscura Temminck, 1815 – penelopa ciemnonoga
• Penelope jacucaca von Spix, 1825 – penelopa białobrewa
• Penelope pileata Wagler, 1830 – penelopa piskliwa
• Penelope ochrogaster von Pelzeln, 1870 – penelopa bagienna
• Penelope ortoni Salvin, 1874 – penelopa brunatna
• Penelope marail (Statius Müller, 1776) – penelopa gujańska
• Penelope superciliaris Temminck, 1815 – penelopa krzykliwa
• Penelope argyrotis (Bonaparte, 1856) – penelopa jasnolica
• Penelope albipennis Taczanowski, 1878 – penelopa białoskrzydła
• Penelope jacquacu von Spix, 1825 – penelopa zielonawa
• Penelope montagnii (Bonaparte, 1856) – penelopa andyjska
• Penelope dabbenei Hellmayr & Conover, 1942 – penelopa czerwonolica

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Gouan Lacépède, 1799.
2. Niepoprawna późniejsza pisownia Penelope Merrem, 1786.
3. Niepoprawna późniejsza pisownia Stegnolaema P.L. Sclater & Salvin, 1870.
4. Niepoprawna późniejsza pisownia Salpiza Wagler, 1832.