Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Parki narodowe w Australii

lista w projekcie Wikimedia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Parki narodowe w Australii
Remove ads
Remove ads

Parki narodowe w Australii – obszary prawnie chronione na terenie Australii, spełniające kryteria Kategorii II standardów ochrony przyrody Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (ang. International Union for Conservation of Nature, IUCN) – duże obszary naturalne lub zbliżone do naturalnych, gdzie chroni się wielkoskalowe procesy ekologiczne, ekosystemy i gatunki charakterystyczne dla obszaru; które są dostępne w celach naukowych, rekreacyjnych i edukacyjnych.

Thumb
Zdjęcie satelitarne Australii

Na terenie Australii istnieje 679 parków narodowych, zajmujących 307 746,52 km² (stan na 2018) – 7 parków ma status parku Wspólnoty Narodów i jest administrowanych przez Dyrektora Parków Narodowych, zarządzającego parkami narodowymi Wspólnoty Narodów (ang. Commonwealth national parks) poprzez Parks Australia – część Departamentu ds. Rolnictwa, Wody i Środowiska (DAWE), pozostałe zarządzane są przez władze stanowe, a 30 z nich administrowane jest wspólnie z lokalnymi społecznościami aborygeńskimi.

Remove ads

Historia

Pierwszy park narodowy na terenie Australii – National Park (współcześnie Royal National Park) – został założony w 1879 roku na południe od Sydney w stanie Nowa Południowa Walia – był to drugi, po utworzonym w 1872 roku Parku Narodowym Yellowstone w Stanach Zjednoczonych, park narodowy na świecie.

Wiele parków lub terenów, na których leżą zostało wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCOPark Narodowy Kakadu (1981), Park Narodowy Uluru-Kata Tjuta (1987), Park Narodowy Purnululu (2003), Mungo National Park, znajdujący się w Regionie Wyschniętych Jezior Willandra (1981), 6 parków na terenie obszaru Tasmanian Wilderness (1982), 16 parków na obszarze lasów deszczowych środkowo-wschodniej Australii (1986), parki na terenie wilgotnego lasu równikowego Queensland oraz w Górach Błękitnych.

Remove ads

Parki narodowe

Podsumowanie
Perspektywa

Parki należą do National Reserve System (tłum. Narodowego Systemu Obszarów Chronionych) i spełniają kryteria Kategorii II standardów ochrony przyrody Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (ang. International Union for Conservation of Nature, IUCN)[1][2] – są to duże obszary naturalne lub zbliżone do naturalnych, gdzie chroni się wielkoskalowe procesy ekologiczne, ekosystemy i gatunki charakterystyczne dla obszaru; które są dostępne w celach naukowych, rekreacyjnych i edukacyjnych[2].

Ne terenie Australii istnieje 679 parków narodowych, zajmujących 307 746,52 km² (stan na 2018)[3]. 7 parków ma status parku Wspólnoty Narodów i są administrowane przez Dyrektora Parków Narodowych, zarządzającego parkami narodowymi Wspólnoty Narodów (ang. Commonwealth national parks) poprzez Parks Australia – część Departamentu ds. Rolnictwa, Wody i Środowiska (DAWE)[4]. 9 parków ma status naukowy a 30 zarządzanych jest wspólnie z lokalnymi społecznościami aborygeńskimi[3].

Pierwszym parkiem narodowym założonym na terenie Australii był National Park (współcześnie Royal National Park) na południe od Sydney w stanie Nowa Południowa Walia powstały w roku 1879 – jest to drugi park narodowy na świecie po Parku Narodowym Yellowstone w Stanach Zjednoczonych utworzonym w 1872 roku[5].

Australia Południowa

Na terenie Australii Południowej znajduje się ponad 350 rezerwatów i parków narodowych, które zajmują ponad 20% jej obszaru (stan na 2020)[6]. Pierwszym parkiem założonym na terytorium stanu był Belair National Park w roku 1891[6][a].

Organem zarządzającym parkami narodowymi położonymi na terytorium Australii Południowej jest Departament ds. Środowiska i Wody (ang. Department for Environment and Water) stanu Australii Południowej[8], przy czym niektóre parki zarządzane są wspólnie z lokalnymi społecznościami aborygeńskimi[9].

Regulacje prawne dotyczące parków narodowych zawarte są w Ustawie o parkach narodowych i dzikiej przyrodzie z roku 1972 (ang. National Parks and Wildlife Act 1972)[10].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Australii Południowej (stan na marzec 2019)[11][7]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Australia Zachodnia

Na terenie Australii Zachodniej znajduje się 100 parków narodowych i 17 parków morskich[16][b]. Parki zarządzane są przez stanowy Department of Biodiversity, Conservation and Attractions (DBCA) poprzez Parks and Wildlife Service[16]. Łącznie wszystkie obszary chronione w Australii Zachodniej zajmują 23,39% jej powierzchni (stan na rok 2018)[17][18].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Australii Zachodniej (stan na rok 2018)[17][c]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, wpisu do stanowego rejestru dziedzictwa, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Australijskie Terytorium Stołeczne

Obecnie (stan na 2018 rok) na terytorium Australijskiego Terytorium Stołecznego (ang. Australian Capital Territory, ACT) zlokalizowany jest tylko jeden park narodowy – Namadgi, który został założony w 1993 roku[40]. Łącznie obszary chronione w ACT zajmują 55,65% powierzchni terytorium (stan na 2018 rok)[18][41].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Australijskiego Terytorium Stołecznego (stan na rok 2018)[40]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok proklamacji parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Nowa Południowa Walia

Na terenie Nowej Południowej Walii znajduje się 205 parków narodowych (stan na 2018 rok)[42]. Łącznie wszystkie obszary chronione w Nowej Południowej Walii zajmują 9,31% powierzchni terytorium (stan na 2018 rok)[18][42]. Organem zarządzającym parkami narodowymi położonymi na terytorium Nowej Południowej Walii jest NSW National Parks and Wildlife Service (NPWS), część stanowego Departamentu ds. Planowania, Przemysłu i Środowiska (ang. Department of Planning, Industry and Environment), przy czym niektóre parki zarządzane są wspólnie z lokalnymi społecznościami aborygeńskimi[43].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Nowej Południowej Walii (stan na 2018)[42]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Queensland

Obecnie (stan na 2018 rok) na terytorium stanu Queensland znajduje się: 271 parków narodowych[g], 9 narodowych parków naukowych (ang. National Park (Scientific)) i 30 narodowych parków aborygeńskich (ang. National Park Aboriginal)[47]. Łącznie obszary chronione zajmują 8,68% powierzchni terytorium stanu (stan na 2018 rok)[18][47].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Queensland (stan na rok 2018)[47]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok proklamacji parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Tasmania

Obecnie (stan na 2018 rok) na terytorium stanu Tasmania znajduje się 18 parków narodowych[51], zarządzanych przez Tasmania Parks and Wildlife Service[52]. Pierwszymi parkami założonymi na Tasmanii były utowrzone w 1916 roku Park Narodowy Freycineta i Mount Field National Park[51].

Łącznie obszary chronione zajmują 42,35% powierzchni terytorium stanu (stan na 2018 rok)[18][51].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Tasmanii (stan na 2018)[51]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Terytorium Północne

Na terenie Terytorium Północnego znajduje się 16 parków narodowych[53], zarządzanych przez Parks and Wildlife Commission of the Northern Territory[54] oraz dwa parki narodowe o statusie parku Wspólnoty Narodów[53]. Łącznie wszystkie obszary chronione Terytorium Północnego zajmują 24,86% jego powierzchni (stan na rok 2018)[18].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Terytorium Północnego (stan na rok 2018)[53]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Wiktoria

Na terenie stanu Wiktoria znajduje się 45 parków narodowych[57], zarządzanych przez Parks Victoria[58]. Regulacje prawne dotyczące parków narodowych zawarte są w Ustawie o parkach Wiktorii z 2018 roku (ang. Parks Victoria Act 2018)[58]. Łącznie wszystkie obszary chronione Terytorium Północnego zajmują 17,50% jego powierzchni (stan na rok 2018)[18].

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Wiktorii (stan na rok 2018)[57]:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...

Terytoria zależne

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie terytoriów zależnych:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku angielskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – współrzędne geograficzne;
Uwagi – informacje na temat statusu parku Wspólnoty Narodów, statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Więcej informacji Lp., Zdjęcie ...
Remove ads

Zobacz też

Uwagi

  1. W publikacji Departamentu ds. Środowiska i Wody stanu Australii Południowej data proklamacji parku to 1 listopada 1892 roku[7].
  2. Baza danych CAPAD (stan na rok 2018) podaje, że 101 parków narodowych[17].
  3. Tabele prezentuje parki za bazą danych CAPAD (stan na rok 2018), która wyróżnia trzy nienazwane obszary parków narodowych – Unnamed WA17519, Unnamed WA46400 i Unnamed WA47688, które nie zostały ujęte w poniższy zestawieniu[17].
  4. Nazwa parku została zmieniona z Geikie Gorge National Park na Danggu Gorge National Park, po zmianie nazwy Geikie Gorge na Danggu Gorge[25].
  5. Strona internetowa parku podaje, że park został utworzony w 1984 roku[41].
  6. Strona internetowa parku podaje, że powierzchnia parku wynosi 1060,95 km²[41].
  7. Zestawienie Departamentu ds. Rolnictwa, Wody i Środowiska obejmuje 272 parków, przy czym Expedition National Park wymieniony jest dwukrotnie – raz jako Expedition i raz jako Expedition (Limited Depth)[47]. W 2005 roku Expedition National Park został rozszerzony i nazwany Expedition (Limited Depth) National Park, a w 2015 roku przemianowany na Expedition National Park[48].
Remove ads

Przypisy

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads