Pandaceae

Pandaceae – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje trzy rodzaje liczące 15 gatunków, z czego 10 należy do rodzaju Microdesmis^[2]. Rośliny te występują w Azji południowo-wschodniej oraz w tropikalnej Afryce. Z nasion gatunku Panda oleosa lokalnie pozyskuje się olej stosowany do celów spożywczych. Twarde drewno drzew z rodzaju Microdesmis używane jest do wyrobu narzędzi (np. rękojeści)^[4].

Pandaceae

Panda oleosa
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	Pandaceae
Nazwa systematyczna
Pandaceae Engl. & Gilg H.G.A. Engler Syllabus, ed. 7: 223. Oct 1912-Mar 1913[3]
Typ nomenklatoryczny
Panda Pierre (1896)[3]

Morfologia

Zawsze zielone drzewa i krzewy. Liście są skrętoległe, niepodzielone, i wyrastają na cienkich długopędach, tak że wygląda to razem jak liść złożony. Liście są pierzasto użyłkowane, owłosione prostymi włoskami, u nasady zwykle asymetryczne, z blaszką na brzegu całą lub ząbkowaną. U nasady wyrastają nierówno osadzone przylistki (jeden wyżej od drugiego). Groniaste kwiatostany wyrastają na końcach pędów lub z pnia (kaulifloria). Przysadki są drobne. Kwiaty niewielkie, promieniste, jednopłciowe (rośliny są dwupienne). Kielich i korona pięciokrotna. Pręciki w liczbie 5 do 15 są wolne, czasem wyrastają w dwóch okółkach o różnej długości nitek. Górna zalążnia powstaje z 2 lub 5 owocolistków i odpowiednio do tego podzielona jest na jednozalążkowe komory. Szyjka słupka jest krótka i zakończona jest prostym lub dwudzielnym znamieniem. Owocem jest pestkowiec^[4].

Systematyka

Rośliny tu zaliczane były różnie umieszczane w systemach klasyfikacyjnych, zazwyczaj jednak jako plemię Galerieae w obrębie wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). W wyniku badań molekularnych wyodrębniane są jako rodzina w obrębie malpigiowców (Malpighiales)^[4]. Taką też pozycję rodzina ta zajmuje w systemie APG III z 2009, APG IV z 2016 i według APweb^[2].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

←	Ctenolophonaceae Erythroxylaceae – krasnodrzewowate Rhizophoraceae – korzeniarowate Irvingiaceae – irwingiowate Pandaceae Ochnaceae – ochnowate Clusiaceae – kluzjowate Bonnetiaceae Calophyllaceae – gumiakowate Hypericaceae – dziurawcowate Podostemaceae – zasennikowate

Podział na rodzaje^[5]

• Galearia Zoll. & Moritzi
• Microdesmis Hook. f. ex Hook.
• Panda Pierre

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
3. James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).
4. Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 240-241. ISBN 1-55407-206-9.
5. Genera of Pandaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-06-06]. (ang.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• Britannica: plant/Pandaceae

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 4192
• Flora of China: 10648
• Flora of North America: 10648
• GBIF: 4692
• identyfikator iNaturalist: 71584
• IPNI: 77126713-1
• ITIS: 28443
• NCBI: 124867
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77126713-1
• identyfikator Tropicos: 42000235
• identyfikator taksonu Fossilworks: 55606
• CoL: DWD