Remove ads

Osmykiwanie, czemchanie, obijanie[1] – rodzaj szkód wyrządzanych przez jeleniowate w drzewostanach. Uszkodzeniu ulega kora na pniach, która jest zdzierana w wyniku uderzania porożem, pocierania czołem, wycierania scypułu oraz ocierania się tułowiem o korę. Dodatkowo w wyniku osmykiwania zostają uszkodzone pędy boczne, które ulegają złamaniu[1][2]. Osmykiwanie jest szkodą powstającą jako rezultat zachowań socjalnych samców jeleniowatych (byków, rogaczy), m.in. terytorializmu i dominacji. Zniszczeniu podlegają głównie drzewa w wieku od kilku do kilkunastu lat, co prowadzi często do ich obumierania[1].

Thumb
Poroże porośnięte scypułem
Thumb
Jeleń osmykujący porożem drzewo

Szkody wyrządzane przez osmykiwanie powstają przed i w trakcie rui samic. Wówczas samce jeleniowatych toczą tzw. walki pozorowane, podczas których uderzają porożem o pnie drzew, powodując niszczenie kory oraz pędów bocznych[1]. Podobnie jeleniowate niszczą korę w trakcie wycierania scypułu, wówczas samce próbują pozbyć się z poroża cienkiej owłosionej skóry[3]. Dodatkowo jeleniowate znakują także zapachowo granice swojego obszaru terytorialnego poprzez pocieranie czołem pni drzew. Podczas pocierania gruczoły zapachowe, które zlokalizowane są na czole, wydzielają substancję zapachową, która zostaje na pniu. Intensywność osmykiwania poprzez pocieranie czołem wzrasta głównie po wystąpieniu opadów atmosferycznych. Wówczas dominujący samiec w hierarchii socjalnej ponownie znakuje terytorium po wcześniejszym zmyciu substancji zapachowych z drzew[1][4].

Osmykiwania przyczynia się głównie do niszczenia drzew stanowiących tzw. domieszkę. W Polsce często osmykiwanymi gatunkami są modrzew oraz jawor (obszary górskie) w uprawach sosny. Uszkodzenia powstające w trakcie osmykiwania mają niewielkie znaczenie w gospodarce leśnej, ponieważ dotyczą pojedynczych drzew[4].

Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

Remove ads