Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Odleżyna (łac. decubitus) – ognisko martwicy przechodzące w owrzodzenie skóry, tkanki podskórnej, a nawet mięśni i kości, przeważnie wtórnie zakażone, które powstaje na skutek długotrwałego ucisku i związanego z tym niedotlenienia tkanek. Odleżyny mogą powstawać również w obrębie błony śluzowej[1][2]. Odleżyny powstają w miejscach, w których części kostne stykają się z podłożem. Najczęściej powstają w okolicy kości krzyżowej, pośladków, na piętach i kostkach[2]. Odleżyny najczęściej występują u chorych obłożnie, tych którzy mają trudności z poruszaniem się w łóżku i nieprzytomnych[3].
decubitus | |
Odleżyna | |
Klasyfikacje | |
ICD-10 |
L89 |
---|---|
DiseasesDB | |
MedlinePlus | |
MeSH |
Odleżyny mogą być klasyfikowane w skali Torrance’a[4]:
Jako profilaktykę stosuje się zmiany pozycji nie rzadziej niż co 2 godziny[5]. Jeżeli już dojdzie do powstania odleżyny, leczenie jest w ogólnym schemacie takie samo jak leczenie ran. Powinno się dbać o sterylność opatrunków. Wskazane jest chirurgiczne czyszczenie ran poprzez usuwanie martwych tkanek w obrębie rany. Zakażenie odleżyny grozi uogólnionym zakażeniem krwi organizmu, a poprzez to możliwością rozwoju sepsy i zgonu. Przeciwdziałać zakażeniu pomagają maści zawierające jodopowidon (preparat Polseptol), ziarninowanie rany przyśpieszają leki zawierające sól srebrową sulfatiazolu (preparat Argosulfan). Konieczna jest troskliwa pielęgnacja i niedopuszczenie do kolejnych odleżyn. Rokowanie jest dość poważne. Gdy odleżyna jest głęboka (sięga do kości) lub rozległa, bardzo trudno jest ją wyleczyć. W profilaktyce przydatne są materace[6] i poduszki przeciwodleżynowe, a zwłaszcza dynamiczne materace zmiennociśnieniowe. Najważniejsza jest jednak zmiana pozycji ciała i pielęgnacja. Przydatna okazuje się być miejscowa terapia podciśnieniem (MTP, ang. Topical Negative Pressure Therapy, TNPT)[7][8][9][10]. Czasami stosuje się terapię sterylizowanymi radiacyjnie larwami much Phaenicia sericata do oczyszczania ran. Larwy te żywią się tylko uszkodzonymi chorobowo tkankami, nie niszcząc tkanek zdrowych[7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.