Loading AI tools
architektka, pisarka, pierwsza dama Ukrainy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ołena Wołodymyriwna Zełenśka z domu Kyjaszko, ukr. Олена Володимирівна Зеленська (ur. 6 lutego 1978 w Krzywym Rogu[1]) – ukraińska pisarka, z wykształcenia architekt, od 2019 pierwsza dama Ukrainy, małżonka prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego.
 Ołena Zełenśka (2021) | |
| Data i miejsce urodzenia |
6 lutego 1978 |
|---|---|
| Pierwsza dama Ukrainy | |
| Okres |
od 20 maja 2019 |
| Małżonek | |
| Poprzedniczka | |
| Odznaczenia | |
 | |
W młodości uczęszczała do szkoły z przyszłym prezydentem Ukrainy i mężem Wołodymyrem Zełenskim, ale wtedy nie nawiązali znajomości[2]. Studiowała na Krzyworoskim Uniwersytecie Technicznym, gdzie poznała przyszłego męża Wołodymyra Zełenskiego, który studiował w Krzyworoskim Instytucie Ekonomicznym.
Z wykształcenia jest architektem, ale w zawodzie nie pracowała, ponieważ podjęła się pisania scenariuszy dla kabaretu Studio „Kwartał 95”, w którym występował jej przyszły mąż[2].
31 grudnia 2018 Wołodymyr Zełenski oficjalnie zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich zaplanowanych na marzec 2019. Pomimo początkowego sprzeciwu Ołena zawiesiła prace i brała czynny udział w kampanii wyborczej[3]. 21 kwietnia 2019 mąż Ołeny otrzymał 73,2% głosów i tym samym wygrał wybory[4]. 20 maja 2019 objęła urząd pierwszej damy Ukrainy.
Urząd pierwszej damy objęła w maju 2019 roku. W tym samym roku pojawiła się na okładce grudniowego ukraińskiego wydania Vogue. W rozmowie z magazynem opowiedziała o swojej pierwszej inicjatywie – reformie żywienia w ukraińskich szkołach[5]. W wyniku reformy, w listopadzie 2020, wdrożony został system analizy zagrożeń i monitoringu w placówkach oświatowych bazujący na НАССР[6]. Częścią zmian było również wprowadzenie nowych norm żywnościowych i opracowanie nowego menu szkolnego opracowanego przez znanego szefa kuchni Jewhena Kłopotenkę. Gabinet Ministrów Ukrainy zatwierdził nowe normy żywnościowe, które weszły w życie 1 września 2021[7].
10 grudnia 2019 podczas przemówienia na III Ukraińskim Kongresie Kobiet zainicjowała przystąpienie Ukrainy do Partnerstwa Biarritz, międzynarodowej inicjatywy G7 na rzecz równości płci[8]. Ukraina oficjalnie przystąpiła do Partnerstwa we wrześniu 2020 po zatwierdzeniu decyzji przez rząd[9][10]. Przemawiała również na IV i V Ukraińskim Kongresie Kobiet[11][10].
W maju 2020 pierwsza dama zainicjowała dyskusję na temat tworzenia społeczeństwa bez barier. Kampania oraz związania z nią sonda internetowa powstały we współpracy z Ministerstwem Transformacji Cyfrowej oraz Ministerstwem Polityki Społecznej Ukrainy[12]. W grudniu 2020 ogłoszono powstanie katalogu usług dla tzw. słabszych grup w państwowym portalu „Akcja” (Дія). W nowym dziale „Akcja. Bez barier” (Дія. Без бар’єрів) mają być dodawane informacje o usługach dla osób napotykających na bariery tj. m.in. osób starszych, niepełnosprawnych, rodziców małych dzieci[13][14]. Nowy dział ma skupiać się na usługach dostępnych online, jak i również ma katalogować usługi, które jeszcze nie są dostępne cyfrowo.
W czerwcu 2020 roku pierwsza dama zainicjowała projekt tworzenia przewodników audio w języku ukraińskim[15]. Pod koniec 2020 roku było ich 9[15], do końca 2021 roku powstało ich ponad 30[16].
Po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku Ołena Zełenśka została określona jako cel numer dwa Rosji[17][18]. Jak podają władze Ukrainy pierwsza dama pozostała na Ukrainie, ale ze względów bezpieczeństwa jej lokalizacja nie zostanie ujawniona[18].
9 marca 2022 napisała list otwarty, w którym wymieniła imiona dzieci zabitych podczas inwazji. „Kiedy Rosja mówi, że »nie prowadzi wojny z cywilami«, przywołuję imiona tych zamordowanych dzieci”. Podziękowała również społeczności międzynarodowej za wsparcie, ale zaapelowała o ustanowienie strefy zakazu lotów nad Ukrainą[19][18].
Od 2003 zamężna z Wołodymyrem, od 2019 prezydentem Ukrainy. Ma z nim dwoje dzieci: córkę Ołeksandrę (ur. 2005) i syna Kyryłę (ur. 2013)[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
