Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowe Motule – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów[4][6].
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
16-424[3] |
Tablice rejestracyjne |
BSU |
SIMC |
0757192[4] |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu suwalskiego | |
Położenie na mapie gminy Filipów | |
54°12′01″N 22°40′52″E[5] |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Motule Nowe powstały w roku 1911, po podziale terenu wsi Motule. Podział ten nastąpił po przybyciu na te tereny osadników z Lubelszczyzny (byli to mieszkańcy gminy Firlej, wówczas powiat lubartowski). Na podstawie relacji najstarszych mieszkańców wsi wiadomo, że osadnicy przybyli z księdzem, który pragnął założyć w Motulach kościół i prawdopodobnie parafię. Zakupił dwór i przyległe doń pole i staw. Nie są znane powody, które stały się przyczyną sporu między osadnikami a księdzem. Nieporozumienie to spowodowało, że ksiądz sprzedał nabytą ziemię wraz z dworem, zaś sam odjechał. Nowo przybyli pochodzili z rodzin zróżnicowanych pod względem majątkowym. Byli wśród nich chłopi bardzo ubodzy, którym pieniędzy starczyło zaledwie na nabycie gruntu i w okresie tzw. "dorobku" wspomagani byli przez resztę mieszkańców; byli również i tacy, którzy posiadali odpowiednią ilość gotówki, by zakupić grunt, szybko wybudować budynki gospodarcze, wynająć służbę i parobków. Przybysze przywieźli ze sobą zwierzęta hodowlane.
Przybysze z Lubelszczyzny rozpoczęli edukację w Motulach i okolicy. Od 1911 roku we wsi nauczał 13-letni Jan Wrotkowski[7]. Było to nauczanie nielegalne, więc władze carskie aresztowały chłopca - ale jako nieletni został wkrótce uniewinniony i prowadził swoje nauki dalej.
Wśród mieszkańców przybyłych z Lubelszczyzny były m.in. rodziny Jabłońskich, Jurków, Kossaków, Michna, Milewskich, Owczarzy, Panków, Rola, Rogala, Wrotkowskich i Żelaznych.
W okresie od 1917 roku w Motulach Nowych działała sekcja Polskiej Organizacji Wojskowej. Mieszkańcy wsi (m.in. Władysław Panek, Szymon Jurek, Bolesław Michna) wchodzili w skład Sekcji Motule Gmina Czostków. Po udziale w powstaniu sejneńskim zostali wcieleni do 41 Pułku Piechoty im. Józefa Piłsudskego i jako żołnierze regularnej armii walczyli w wojnie polsko-bolszewickiej, z epilogiem pod Warszawą. Motulscy Peowiacy zostali po zakończeniu walki o granice odznaczeni medalami niepodległości i uhonorowani nadaniami ziemi przez Komendanta. Jeden z uczestników walk w wojnie polsko-bolszewickiej - Marcin Rola odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari.
W czasie II RP nastąpił znaczny rozkwit wsi. Gospodarstwa prosperowały, a we wsi działał agronom, który szkolił rolników w nowoczesnych uprawach. Sprowadzano bydło z Grodna i środkowej Polski. Rozwój wsi zahamował wybuch II wojny światowej. Wcześniej (sierpień 1939 r.) czynni Peowiacy zostali zmobilizowani do wojska w ramach pułków zapasowych. Żołnierze ci walczyli później w okolicach Grodna i po napaści Związku Radzieckiego na Polskę, uciekając z niewoli w drugiej połowie września, wrócili do Motul. Okupacja radziecka trwająca na terenach Motul od ok. 25 IX do 12 X 1939 spowodowała, że część mieszkańców przeprowadziła się do Suwałk, jednakże wkrótce większość powróciła do domów, pozostając podczas okupacji niemieckiej do dyspozycji volksdeuschów i bogatych gospodarzy, produkujących żywność dla Niemców. Ludność wsi była również masowo kierowana do przymusowych robót do Rzeszy.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.