Remove ads
Neowulgata (inna pisownia Neo-Wulgata, łac. Nova Vulgata) – przekład Biblii na łacinę, będący zrewidowaną i poprawioną wersją Wulgaty; pełny tytuł: Nova Vulgata Bibliorum sacrorum editio[1].
Aż do XX wieku wciąż korzystano z Wulgaty klementyńskiej, jednak rozwój krytyki tekstu domagał się przygotowania nowego wydania. Dlatego w maju 1907 roku papież Pius X powołał komisję mającą przygotować Neowulgatę – Pontifica Commissio pro Nova Vulgata Bibliorum editione. Miała ona poprawić łaciński tekst uwzględniając współczesną wiedzę[2]. Celem komisji było przywrócenie tekstowi pierwotnego Hieronimowego brzmienia[3][4]. Sporządzono fotokopie najlepszych rękopisów[5]. Zgromadzono wiele materiału rękopiśmiennego. Wykorzystane zostały m.in. takie rękopisy jak: Amiatinus, Ottobonianus i Turonensis.
Prace posuwały się bardzo wolno i trwały kilkadziesiąt lat, posiłkowano się najnowszymi metodami naukowymi z uwzględnieniem języków oryginalnych. Dopiero w 1926 roku wydano Księgę Rodzaju Nowej Wulgaty[6].
29 listopada 1965 roku papież Paweł VI powołał Komisję dla rewizji Wulgaty (Commisione per la revisione della Volgata), która miała nanieść poprawki w tych miejscach, w których tekst Wulgaty był niezgodny z tekstem oryginalnym. Od roku 1965 komisji przewodził kardynał Augustin Bea. Ukończyła ona pracę w roku 1977 przekazując Pawłowi VI ostatni tom Neowulgaty. W roku 1979 ukazało się wydanie całości opublikowane w jednym tomie. Ten tekst w konstytucji apostolskiej Scripturarum thesaurus z 25 kwietnia 1979 roku Jan Paweł II promulgował jako podstawę przekładów biblijnych na języki narodowe do użytku liturgicznego[7]. W ten sposób Neowulgata stała się oficjalnym tekstem używanym w łacińskiej liturgii Kościoła rzymskokatolickiego.
Wprowadzenie do liturgii katolickiej języków narodowych spowodowało, że dalsze prace nad rewizją Wulgaty przestały być konieczne. W rezultacie papież pozostawił przy tej pracy pięciu mnichów (Pontificia Commissio Vulgatae Editioni recognoscendae atque emendandae), których zadaniem było doprowadzenie rewizji Starego Testamentu do końca. Pracowali oni w Opactwie św. Hieronima w Rzymie, a efektem ich pracy było opublikowanie w roku 1987 wydania II poprawionego Neowulgaty[7]. W 2001 Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała instrukcję „Liturgiam authenticam”. W rozporządzeniu tym Neowulgatę, jako oficjalną Biblię Kościoła katolickiego, czyni się podstawą wszystkich innych tłumaczeń stosowanych w księgach liturgicznych. Neowulgata jest prezentowana jako wzór tłumaczenia w zakresie zastosowania warsztatu filologicznego i układu ksiąg w całości oraz ich części.
Remove ads
Zawiera 3 i 4 Księgę Ezdrasza oraz Modlitwę Manassesa.
W aparacie krytycznym cytowane są następujące wydania Wulgaty: Sykstusa V (1590), Klemensa VIII (1598), Wordwortha & White’a, Lachmanna (1842), oraz Tischendorfa (1854).
Wydanie z 1979 roku wprowadziło formę Iahveh dla tetragramu w Exodus 3,15[a]; 15,3[b] oraz 17,15[c] w przekładzie na łacinę. Wydanie z 1986 roku zamieniło Iahveh na Dominus, zgodnie z brzmieniem wszystkich łacińskich rękopisów.
- „Dixítque íterum Deus ad Móysen: «Hæc dices fíliis Israel: Iahveh (Qui est), Deus patrum vestrórum, Deus Abraham, Deus Isaac et Deus Iacob misit me ad vos; hoc nomen mihi est in ætérnum, et hoc memoriále meum in generatiónem et generatiónem.” (Exodus 3,15).
- „Dominus quasi vir pugnator; Iahveh nomen eius!” (Exodus 15,3).
- „Ædificavitque Moyses altare et vocavit nomen eius Iahveh Nissi (Dominus vexillum meum)” (Exodus 17,15).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads