Neomarksizm

Neomarksizm – kierunek filozoficzny, odrzucający leninowską interpretację marksizmu, popularny w drugiej połowie XX wieku w krajach zachodnich. Łączył marksizm z filozofią Hegla i wiązał go z egzystencjalizmem, strukturalizmem i psychoanalizą. Neomarksizm rozwijali zwłaszcza przedstawiciele szkoły frankfurckiej, był on też inspiracją dla nowej lewicy^[1]. W sensie socjologicznym neomarksizm dodaje do filozofii marksistowskiej szersze rozumienie nierówności społecznych, takich jak status i władza, autorstwa Maxa Webera. Przykłady neomarksizmu obejmują marksizm analityczny^[2], francuski marksizm strukturalny, teorię krytyczną^[3], kulturoznawstwo, a także niektóre formy feminizmu^[4]. Teoria sprzecznych lokalizacji klasowych Erika Olina Wrighta jest przykładem synkretyzmu znalezionego w myśli neomarksistowskiej, ponieważ obejmuje ona socjologię Maxa Webera, krytyczną kryminologię i anarchizm^[5]. Najważniejszymi reprezentantami neomarksizmu byli Stanisław Brzozowski, Antonio Gramsci, György Lukács, Karl Korsch, Ernst Bloch, Louis Althusser^[6].

Przypisy

1. neomarksizm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-10-17].
2. David Miller, London Review of Books, 31 października 1996.
3. Marcin Hylewski, Tomasz Burdzik. Teoria krytyczna szkoły frankfurckiej jako krytyka kultury masowej. „Kultura-Historia-Globalizacja”. 15, s. 116–117, 2014. Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. DOI: 10.6084/m9.figshare.1050567. ISSN 1898-7265. [zarchiwizowane z adresu 2018-02-13]. (pol.).
4. Almeida, Rhea. Cultural Context Model: A Liberation Based Healing Paradigm.
5. Scott, John, and Gordon Marshall, eds. 1998. "neo-Marxism." In A Dictionary of Sociology. Oxford University Press.
6. Janusz Dobieszewski: Marksizm i neomarksizm. s. 2. [dostęp 2020-10-17]. (pol.).

Kontrola autorytatywna (ideologia polityczna):

• GND: 4126126-4
• NKC: ph1107753

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3946642
• Britannica: topic/neo-Marxism
• SNL: nymarxisme