Najdłuższy dzień

Najdłuższy dzień (ang. The Longest Day) – amerykański czarno-biały film wojenny z 1962 na podstawie książki Corneliusa Ryana pod tym samym tytułem. Filmowa rekonstrukcja przygotowań i przebiegu lądowania w Normandii 6 czerwca 1944 z perspektywy aliantów i Niemców.

Najdłuższy dzień

The Longest Day

Gatunek	wojenny
Rok produkcji	1962
Data premiery	4 października 1962 (USA)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski niemiecki francuski
Czas trwania	178 minut
Reżyseria	Ken Annakin (sekwencje brytyjskie) Andrew Marton (sekwencje amerykańskie) Bernhard Wicki (sekwencje niemieckie) Darryl F. Zanuck (niewymieniony)
Scenariusz	Cornelius Ryan Romain Gary James Jones David Pursall Jack Seddon
Główne role	John Wayne Henry Fonda Robert Mitchum
Muzyka	Maurice Jarre
Zdjęcia	Jean Bourgoin Walter Wottitz
Scenografia	Léon Barsacq Ted Haworth Vincent Korda
Montaż	Samuel E. Beetley
Produkcja	Darryl F. Zanuck
Wytwórnia	20th Century Fox
Dystrybucja	20th Century Fox

John Wayne (w środku) w jednej ze scen filmu

Paul Hartmann (z lewej) i Curd Jürgens

Stuart Whitman w filmie

Dom, w którym obywatel Francji świętuje wyzwolenie. Stan aktualny

Zdjęcia kręcono we Francji na terenie departamentów: Calvados (m.in. Caen), Charente-Maritime, Górna Korsyka i Manche.

Obsada

Amerykanie

• Eddie Albert jako Pułkownik Thompson, 29. Pułk Piechoty
• Paul Anka jako U.S. Ranger
• Richard Beymer jako szeregowiec Arthur 'Dutch' Schultz, 82. Dywizja Powietrznodesantowa
• Red Buttons jako szeregowiec John Steele, 82. Dywizja Powietrznodesantowa
• Ray Danton jako kapitan Frank
• Fred Dur jako Major Rangersów
• Fabian Forte jako U.S. Ranger
• Mel Ferrer jako generał Robert Haines
• Henry Fonda jako generał brygady Theodore Roosevelt Jr., zastępca dowódcy 4. Dywizji Piechoty
• Steve Forrest jako kapitan Harding, 82. Dywizja Powietrznodesantowa
• Henry Grace jako generał Dwight D. Eisenhower, głównodowodzący wojsk sprzymierzonych
• Jeffrey Hunter jako sierżant John H. Fuller
• Alexander Knox jako generał Walter Bedell Smith, szef sztabu SHAEF
• Dewey Martin jako szeregowiec Wilder
• Roddy McDowall jako szeregowiec Morris, 4. Dywizja Piechoty
• John Meillon jako Admirał Alan G. Kirk, dowódca Amerykańskiej Marynarki Wojennej
• Sal Mineo jako szeregowiec Martini
• Robert Mitchum jako generał brygady Norman Cota, zastępca dowódcy 29. Dywizji Piechoty
• Edmond O’Brien jako generał Raymond O. Barton, dowódca 4. Dywizji Piechoty
• Ron Randell jako Joe Williams
• Robert Ryan jako generał brygady James Gavin, zastępca dowódcy 82. Dywizji Powietrznodesantowej
• Tommy Sands jako U.S. Ranger
• George Segal jako U.S. Ranger
• Rod Steiger jako Dowódca niszczyciela
• Nicholas Stuart jako generał Omar Bradley, dowódca 1. Armii Amerykańskiej
• Tom Tryon jako porucznik Wilson, 82. Dywizja Powietrznodesantowa
• Robert Wagner jako U.S. Ranger
• John Wayne jako Podpułkownik Benjamin Vandervoort, dowódca 2. Batalionu, 505. Pułku Piechoty Spadochronowej
• Stuart Whitman jako porucznik Sheen, 82. Dywizja Powietrznodesantowa

Brytyjczycy

• Patrick Barr jako kapitan grupy James Martin Stagg
• Richard Burton jako Oficer lotnictwa David Campbell
• Bryan Coleman jako Ronald Callen
• Sean Connery jako szeregowiec Flanagan
• Leo Genn jako Brygadier Edwin P. Parker Jr.
• John Gregson jako Kapelan 6. Dywizji Powietrznodesantowej
• Donald Houston jako pilot RAF
• Simon Lack jako Marszałek lotnictwa Trafford Leigh-Mallory, dowódca alianckich sił lotniczych
• Peter Lawford jako Brygadier Lord Lovat
• Michael Medwin jako szeregowiec Watney, 3. Dywizja Piechoty
• Kenneth More jako kapitan Colin Maud
• Louis Mounier jako Marszałek lotnictwa Arthur William Tedder, zastępca dowódcy sił sprzymierzonych
• Leslie Phillips jako Oficer RAF
• Trevor Reid jako generał Bernard Montgomery, dowódca połączonych sił naziemnych
• John Robinson jako Admirał Bertram Ramsay, dowódca połączonych sił marynarki
• Norman Rossington jako szeregowiec Clough
• Richard Todd jako major John Howard
• Richard Wattis jako brytyjski spadochroniarz

Francuzi

• Arletty Bathiat jako Madame Barrault
• Jean-Louis Barrault jako ksiądz Louis Roulland
• André Bourvil jako Burmistrz Colleville
• Irina Demick jako Janine Boitard (francuski ruch oporu)
• Fernand Ledoux jako Louis
• Christian Marquand jako Komandor porucznik Philippe Kieffer, dowódca komandosów francuskiej marynarki
• Madeleine Renaud jako Matka przełożona
• Georges Rivière jako sierżant Guy de Montlaur
• Jean Servais jako Kontradmirał Janjard
• Georges Wilson jako Alexandre Renaud

Niemcy

• Hans Christian Blech jako Major Werner Pluskat, 352. Dywizja Piechoty
• Wolfgang Büttner jako generał piechoty Dr Hans Speidel, szef sztabu Grupy Armii B
• Gert Fröbe jako plutonowy wiozący termosy
• Paul Hartmann jako Feldmarszałek Gerd von Rundstedt, dowódca Frontu Zachodniego
• Werner Hinz jako Feldmarszałek Erwin Rommel, dowódca Grupy Armii B
• Karl John jako generał Wolfgang Häger
• Curd Jürgens jako generał piechoty Günther Blumentritt, szef sztabu Frontu Zachodniego
• Til Kiwe jako kapitan Helmuth Lang
• Wolfgang Lukschy jako generał armii Alfred Jodl, szef Sztabu Dowodzenia Wehrmachtu
• Kurt Meisel jako Ernst Düring
• Richard Münch jako generał artylerii Erich Marcks
• Hartmut Reck jako Bernhard Bergsdorf
• Heinz Reincke jako podpułkownik Luftwaffe Josef Priller
• Ernst Schröder jako generał armii Hans von Salmuth
• Heinz Spitzner jako Helmuth Meyer
• Wolfgang Preiss jako generał Max Pemsel, szef wywiadu 7 Armii
• Peter van Eyck jako Podpułkownik Ocker, dowódca operacji Luftwaffe

Nagrody i nominacje

Oscary za rok 1962

• Najlepsze zdjęcia w filmie czarno-białym – Jean Bourgoin, Walter Wottitz
• Najlepsze efekty specjalne – Robert MacDonald, Jacques Maumont
• Najlepszy film – Darryl F. Zanuck (nominacja)
• Najlepsza scenografia i dekoracje wnętrz w filmie czarno-białym – Ted Haworth, Léon Barsacq, Vincent Korda, Gabriel Béchir (nominacja)
• Najlepszy montaż – Samuel E. Beetley (nominacja)

Złote Globy 1962

• Najlepsze zdjęcia w filmie czarno-białym – Henri Persin, Walter Wottitz, Jean Bourgoin
• Najlepszy dramat (nominacja)

Linki zewnętrzne

• Plakat
• Najdłuższy dzień w bazie IMDb (ang.)
• Najdłuższy dzień w bazie Filmweb

Encyklopedie internetowe (film):

• Britannica: topic/The-Longest-Day