Mikołaj Biernacki

Mikołaj Biernacki pseud. Rodoć (ur. 6 czerwca 1836 w Cyganówce Zielenieckiej na Podolu^[1], zm. 31 sierpnia 1901 we Lwowie) – polski poeta, satyryk, redaktor, współwłaściciel księgarni, wydawca, związany ze środowiskiem galicyjskich demokratów.

Mikołaj Biernacki

Rodoć

Data i miejsce urodzenia	6 czerwca 1836 Cyganówka Zieleniecka
Data i miejsce śmierci	31 sierpnia 1901 Lwów
Dziedzina sztuki	satyra, fraszka
Epoka	pozytywizm

Grób Mikołaja Biernackiego

Życie poety

Urodzony 6 czerwca 1836 r. w Cyganówce Zielenieckiej pod Kamieńcem Podolskim w rodzinie ziemiańskiej. Ukończył Instytut Szlachecki i Kursy Prawne w Warszawie. Od 1856 do 1863 był urzędnikiem Komisji Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego, następnie gospodarował w swoim majątku w siedleckiem. W 1874 przeniósł się do Galicji. Debiutował w 1876 tłumaczeniem piosenek Pierre-Jean de Bérangera (1780–1857). Współpracował z pismami humorystycznymi – krakowskim "Diabłem" i lwowskim "Szczutkiem". W 1877 roku wytoczono mu proces o sianie nienawiści wśród klas społecznych narodu.

Od 1878 r. mieszkał we Lwowie. W latach 1878–1881 redagował "Tydzień Literacki, Artystyczny, Naukowy i Społeczny". Był członkiem Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie. Z miłości do książek sprzedał swój majątek Boczów, by być współwłaścicielem Księgarni Polskiej (1878-1881) wraz z A.D. Bartoszewiczem. Redagował też "Tydzień Polski" w l. 1879-1881. Straciwszy majątek, pracował jako urzędnik.

Dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Natalia Szulc Holnicka, a po jej śmierci Helena Jordanówna - siostra Henryka Jordana. Miał z nią 4 dzieci: syna Edwarda i 3 córki^[2].

Zmarł śmiercią samobójczą 31 sierpnia 1901 r. we Lwowie i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

Twórczość

Od 1876 publikował w zeszytach utwory satyryczne o ogromnej różnorodności form poetyckich (wybór Piosnki i satyry^[3] 1879), napotykając na trudności ze strony cenzury austriackiej. Jego satyry miały charakter polityczno-społeczny. Atakował ugodowość stańczyków i konserwatyzm szlachty, ośmieszał jej obyczajowość.

Opublikował m.in.: Piosnki i gawędy (1876), Satyry obyczajowe I (1880)^[4], Satyry III (1890)^[5], Satyry i fraszki XII (1894)^[6], Satyry i fraszki w wyborach (1897^[7], 1950), Pogadanki lwowskie^[8].

Bibliografia

• Nowa Encyklopedia Powszechna, t. 1, Warszawa 1995, s. 462
• Popularna Encyklopedia Powszechna, Oficyna Wydawnicza Fogra. 1999 Kraków.
• Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Wyd. VII. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 317-319, 449, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13849-3.

Literatura dodatkowa

• Adam Bar: Biernacki Mikołaj. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 81–82. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0

Przypisy

1. Patrz Cyganówka (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 721.
2. Mikołaj Biernacki (Radoć) Czas 1901 nr 201 z 3 września s. 1
3. MikołajM. Biernacki MikołajM., Piosnki i satyry, 1879. Brak numerów stron w książce
4. MikołajM. Biernacki MikołajM., Satyry obyczajowe 1, 1880 [dostęp 2019-01-17].
5. MikołajM. Biernacki MikołajM., Satyry 3, 1890 [dostęp 2019-01-17].
6. MikołajM. Biernacki MikołajM., Satyry i Fraszki. 12, 1894 [dostęp 2019-01-17].
7. MikołajM. Biernacki MikołajM., Satyry i fraszki: wybór, 1897 [dostęp 2019-01-17].
8. MikołajM. Biernacki MikołajM., Pogadanki lwowskie..., 1895 [dostęp 2019-01-17].

Linki zewnętrzne

• Utwory Mikołaja Biernackiego w bibliotece Polona

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000071520047
• VIAF: 90594315
• GND: 1066275572
• NKC: js2009500833, jo2013768659, jo2013768660
• PLWABN: 9810601336005606
• NUKAT: n99020398

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3877529
• Hrvatska enciklopedija: 7508